Annesinin hayat güneşi Zeki Müren
Güncelleme Tarihi:
Bizim sanat, anneciğinin “hayat güneşi” Zeki Müren’in kişisel arşivi, 18 yıldır kasalarda korunuyordu. Sanatçının Türk Eğitim Vakfı ile Mehmetçik Vakfı’na bağışladığı 10 bine yakın fotoğrafı, desenleri, kostümleri, plakları, şiirleri, mektupları ve notları şimdi Yapı Kredi Kültür Merkezi’nde. Serginin küratörü Derya Bengi, harika bir sergi kitabı da hazırlamış! İşte kitaptan tadımlıklar...
İLK FOTOĞRAFI
Zeki Müren, öyle çok fotoğrafı var ki arşivde. Hayatı boyunca yanında bir fotoğrafçıyla gezmiş sanki. Yukarıdaki de onun ilk fotoğrafı. Yedi veya sekiz aylıkken çekilmiş. Fotoğrafın hemen yanında, sahibinin düştüğü “Ömrümün ilk resmi” notu var.
SÜNNETTE KINA YERİNE OJE SÜRDÜRTTÜ
“Annem ‘Fahriye Abla’ şiirindeki tipin tıpkısının aynısıydı,” diyor Zeki Müren. Annesini makyaj yaparken gözünü kırpmadan seyreder, bahçede sardunya çiçeklerini avucunda ezip kendi yüzüne tatbik ederdi. Sünnet olduğunda ellerine kına yapmamaları için diretmiş, onun yerine oje sürdürtmüştü. Sünnet entarisini bir ay boyunca üzerinden çıkarmamıştı.
KADIN DESENLERİ ÇİZEREK RUHUM TATMİN OLUYORDU
1951 güzünde Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nin Süsleme Sanatları Bölümü’ne girdi. Çocukluğundan beri sağa sola kadın desenleri çiziktiriyordu. Bu pratik, Akademi sınavında çok işine yaradı: “Erkek resmi çizemezdim, vapur, uçak, resmi çizemezdim de, kalın dudaklı, kalkık burunlu, mantar topuklu kız resimleri doldururdum defterlerime. Demek ki resimdeki kıza mavi sürme çekmek, koyu kızıl ruj sürmekle ruhum tatmin oluyordu. İçimdeki gizli bir açlık doyuyordu.”
BEN YAPMADIM, KEDİ YAPTI
“Baktım, Zeki tam istediğim gibi bir desen yapmış. ‘Harika! Nasıl yaptın?’ dedim. Kafasını eğdi, cevap yok. Çünkü bu fırçayla olmazdı, püskürtmeyle de, kalemle de olmazdı. Nasıl yapmıştı? Söylemedi. Arkadaşları da oradaydı. ‘Gördünüz siz herhalde Zeki Müren bunu yaparken. Nasıl yapmış? ’Onlar da sözleşmişler, başlarını eğdiler (...) ‘Söyle’ dedim. ‘Hocam’ dedi, ‘bunu ben yapmadım, bizim tekir yaptı’. Nasıl yaptı? ‘Onu aldım, poposuna boyaları sürdüm, beyaz kâğıdın üzerinde gezdirdim, işte sizin istediğiniz gibi bir kolaj oldu’ dedi.”(Sabih Gözen)
CANIM KARICIĞIM AJDA
1960’larda Ajda Pekkan, işe kulüplerde şarkılar söyleyerek başlamasına rağmen müziği boşlamış, film aktrisi olmuştu. 1966 sonbaharında, Maksim Gazinosu’nda, Zeki Müren’in kanatları altında sahnelere bir döndü, pir döndü: “Ajda Pekkan’la kulis odalarımız yan yanadır yıllardır. Arayı ince bir duvar böler. Her akşam tıklatırım duvarı ve seslenirim: ‘Canım Karıcığım’. Hemen cevap gelir: ‘Buyur güzel kocacığıııım’. Bu adeta uğurumuzdur aramızda.”
Zeki Müren 36 yaşında. Ajda Pekkan, Peri-Han ve Semiramis Pekkan’la...
MİNİNİN ALTINA PANTOLON HAZIRDI
‘Marmara’da Mehtap’ adını verdiği, tümüyle payet işli ilk ışıltılı ceketini, askerlikten terhis olur olmaz, 1958’de Tepebaşı Gazinosu’nda giymişti. Mini etekli ‘Uğur Duvağı’nı ise 1970’te, babasını kaybettikten sonraki ilk sahne çalışmasında, Taşlık Gazinosu’nda tanıttı: “Bir sır vereyim, kuliste mininin altının pantolonu hazırdı. En küçük bir tepki görsem giyecektim. Ama halk çok tuttu.”
MİKROPLAR
Şıradan sirke
Sirkeden şarap
Aferin mikroplara
Büyük annem kanserden öldü
Mikropların sülalesini sinemaya götüreyim
(6.2.1960)
* Yapı Kredi Private Banking ve Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık işbirliğiyle hazırlanan sergi, 20 Aralık’a kadar Taksim’deki Yapı Kredi Kültür Merkezi’nde görülebilir. Projenin ikinci ayağı olarak tasarlanmış, sanatçının desen çalışmalarına yer veren Caddebostan Kültür Merkezi’ndeki sergiyi de görmeden geçmeyin.