2023 gündemi, yaşlılar ve mülteciler olacak
Güncelleme Tarihi:
Yoksulluk, işsizlik, adaletsiz gelir dağılımı... Bunlar, dünyanın çok büyük bir bölümü kadar Türkiye’nin de belli başlı sorunları. İnsani Gelişim Vakfı (İNGEV), yaklaşık bir yıl önce, tam da bu nedenle, insani gelişimi desteklemek ve topluma daha iyi hayat standartlarına ulaşmanın yolunu göstermek amacıyla kuruldu. Suriyeli sığınmacıların durumunu da araştırdılar, en iyi hizmeti veren belediyeleri de... Vakfın kurucularından araştırmacı Vural Çakır, “Bu gündemin içinden çıkamazsak gündem bizi tüketecek ve kişinin iyi olma halinden uzaklaşacağız” diyor.
Sürekli bombaların patladığı bir dünyada insani gelişme ne demektir?
- Savaşlar, terör, şiddet, ekonomik kriz... Gündem başka bir şekle bürünmüş durumda. Ve bu yeni şekil, asıl meseleyi ve derdimizin ne olduğunu herkese unutturmaya aday. Bu kaosun üstündeki cilayı temizlersek; bizim derdimiz insanın daha iyi olma hali, daha insanca yaşam. Bu gündemin içinden çıkamazsak, gündem bizi tüketecek ve kişinin iyi olma halinden uzaklaşacağız. Senin, benim iyi olmamız için gereken kriterler kaybolacak.
Daha iyi olma halinden kastınız, standartlara uygun bir hayat sürmemiz mi?
- 1980’den bu yana Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı çerçevesinde çok genel bir tanım oluştu: Öncelikle insanların, hayatlarını sürdürmelerine yetecek kadar geliri olmalı. Ve bu geliri elde edebilecekleri çalışma hakkına sahip olmalılar. Sağlık hizmetlerine erişebilmeleri ve bütün bunları sağlayabilecekleri iyi bir eğitime sahip olmaları da birer öncelik. BM, son dönemde sürdürülebilir kalkınma hedeflerini genişletti. Artık insanların görüşlerini yaymak, sosyal dayanışma için bir araya gelebilmeleri, adalet hizmetlerine erişim hakkı gibi haklardan da bahsediyoruz.
İNGEV’i kurarken hayalinizde ne vardı?
- Gidişat, hepimizin hayatını daha kötü hale getiren bir kısır döngü yaratıyor. Bu da bizleri daha depresif yapıyor. Hiçbir şeyin tek bir çözümü yok ama bu konulara dikkat çekecek, şurayı işgal etmek, burayı almak, şunu yapmaktan yani büyük cümleler kurmaktan çok, sizin, onun, öbürünün daha iyi olması için ne yapabiliriz; bunu düşündüm, hayal ettim. Faaliyetlerimiz bunların çözümü değil, tabii. Sadece bir arayış diyebiliriz.
Amacınızı nasıl özetlersiniz?
- İnsani gelişim konusunda sözcülük yapmak, insani gelişmeyi etkileyebilecek sosyal politika önerileri ve raporları hazırlamak, sonra da bunun kamuoyuna duyurulmasını sağlamak. Şu anda ev kadınları için bir projemiz var. Evden para kazanabilecekleri bir uygulama üzerinde çalışıyoruz.
Yaşlıların bakımı büyük sorun
Genç Mülteciler Araştırması da yaptınız...
- Evet, Dünya İnsani Zirvesi’nde genç mültecilerle ilgili bir rapor sunduk. Bu, Türkiye’de büyük bir gündem konusu ama önümüzdeki yıllarda çok daha büyüyecek. Henüz farkında değiliz o gündemin ne kadar ağır geldiğinin. Ayrıca yaşlı kimselerin bakımı konusunda çalıştık; bu başka bir projemizdi. Yaşlı bakımı Türkiye’nin ciddi sorunlarından birisi, biliyor musunuz? Nüfus çok hızlı yaşlanıyor ve nüfus yapımız gereği 2023 yılında 1 milyon 200 bin yaşlının bakım talebiyle karşı karşıya kalacağız. Bu, şimdiden çok ciddi hazırlıklar yapılması gereken bir konu. Sonra, Diyarbakır’da Sur olaylarının ve sonrasının Diyarbakır ekonomisine etkisini çalıştık. Sonuçlarını önümüzdeki dönemde açıklayacağımız bir başka projede, 150 ilçeyi insani gelişme açısından sıraladık. Otuz büyük şehirde, belediyelerin faaliyet raporlarını inceledik ve ‘gizli müşteri’ gönderdik. Başvurulara ne kadar sürede, ne cevap verildiği araştırıldı.
İsteyen herkes katkı sağlayabilir
Peki bizler, sivil vatandaşlar nasıl katkıda bulunabiliriz?
- Proje önerebilir ya da şu anda hazırladığımız proje taslaklarını daha köşeli hale getirebilirsiniz. Gaziantep’te mülteci gençlerin entegrasyonuyla ilgili bir çalışmamız var; bize gelip “O projeyi ben yöneteyim” diyebilir, zamanınızın bir bölümünü Gaziantep’te geçirebilirsiniz. Rapor hazırlayabilir, bunu paralı ya da gönüllü yapabilirsiniz.