Kepez’in sandıkla imtihanı

Ağaçların gölgesindeki meydanına mavi bir sandık kurulmuş. Kepezliler sırada, referandumda oy kullanmak için bekliyor. Aklınız hemen Türkiye gündemini uzunca süre meşgul eden anayasa referandumuna gitmesin; bu referandum başka... Kepezliler için artık neredeyse olağan hale gelen referandumlarda beldeye yapılacak her proje halka soruluyor.
Bu fikrin mimarı, 2009 yılında yeniden seçilen Kepez Belediye Başkanı Ömer Faruk Mutan. Mutan’ın seçim vaatleri arasında referandum yapmak da varmış. Mutan, Kepezlilere, “Bu beldeyi beraber yöneteceğiz; Kepez’in sorunlarına beraber çözüm bulacağız” diye söz vermiş. Sözünü tutuyor. Halkı ilgilendiren tüm önemli kararlar meydanlara kurulan sandıklar aracılığıyla halka soruluyor. Mutan, “Bu bizim ilk sandığımız değil, son sandığımız da olmayacak” diyor ve yapılan referandumları tek tek anlatıyor: “Mesela bir spor kompleksi yapacaktık. O mahallede lokal bir oylama yaptık, olsun mu olmasın mı şeklinde halka sorduk. Yukarıda bir yerimiz vardı, orada ne yapalım diye anket yaptık. Önce anketi tamamen bölgeye bıraktık. Ama bölgede TOKİ Memur Sen örgütlenmesi var. Yöneticileri manipüle etti olayı. Bölgede diyelim 100 daire var, 105 hane cami istemiş gibi bir sonuç çıktı. Baktık böyle olmayacak, belediye kontrolünde oylama yaptık. Bu sefer sadece iki tane cami isteyen çıktı. Sonunda en çok oy yeşil alan düzenlemesine verildi.”

ÇARDAK İÇİN DE SANDIK BAŞINDA

Bu yapılan, geçen yıldan bu yana Kepez’de yapılan üçüncü referandum. Ama oylama konusu Kepez’de neredeyse Anayasa referandumunun Türkiye’de yarattığı tartışma kadar tartışma yaratmış. Konu, meydana yapılacak çardak. Meydanın çevresindeki esnaf belediyeye üstü kapalı, yan tarafları açık, içinde servis de sunulabilecek bir çardak yaptırmak için başvurmuş. Başkan Mutan, “Meydanda esnafın bir işgaliye talebi üzerine, önce esnafa tek tek sorduk, sekiz tanesi ‘Evet’ dedi. Dört tanesi hayır, üç tanesi de ‘Bana ne’ dedi. Bunun üzerine çalışmaya başladık, zemin meyilliydi, zemini düzeltmeye başladık, vatandaştan tepkiler gelmeye başladı. Tepkileri görünce o zaman dedik ki, “Alın size sandık. Oylama bir hafta sürecek, çıkan sonuç başımızın üstüne.”
Kepez sakini Turan Amca, “Hayırlı olsun” diyerek, oyunun rengini belli ediyor. Turan Amca, kendini bildi bileli CHP’liymiş. Çardağa tamamen karşı. Nedenini soruyoruz: “Şimdi bunu yaptırmak isteyen balıkçılar. Balıkçılar bira da satıyor. Şimdi buradan kadınlar kızlar geçiyor. Çardak olursa, millet oturur burada bira içer. Etrafa huzursuzluk olur” diye yanıt veriyor.
İçi Tekel ürünleriyle dolu olan meydandaki bakkal da çardağa Turan Amca’yla aynı gerekçeyle karşı çıktığını anlatıyor. Bu esnada Belediye Başkanı’nın kurmayları Anayasa referandumunda kapı kapı, köy köy gezdiklerini anlatıyorlar. “Galiba halkı hayıra fazla alıştırmışsınız” deyince, kahkahalar kopuyor.

BİZE NE DİYENLER DE VARDI

Tüm bu referandumlarda en büyük yükler aynı zamanda zabıta memurlarına düşüyor. Örneğin bu oylamada, bir hafta boyunca her sabah sandık kuruldu, akşam 17.00’ye kadar isteyenler oy kullandı. Zabıta memuru Mehmet ????????, sandık başında her gelene gidene nasıl oy kullanacaklarını tek tek anlatıyor: “Çardağın yapılmasını istiyorsan ‘Evet’i işaretliyorsun, yapılmasın diyorsan ‘Hayır’ı işaretliyorsun ve sandığın içine atıyorsun.”
Memur tek tek anlatıyor ama bazıları çıkışıyor, memurun yanıtı hazır: “Niye bize soruyorlar, Başkan izin verse ya. Başkan değil mi, o ne derse o olur, diyenler oluyor. Biz de sizin görüşleriniz daha önemli diye açıklamaya çalışıyoruz. O zaman pek çoğuna güven geliyor, onlara sorulması da hoşlarına gidiyor”.
Zabıtanın referandumlara bu kadar hevesli olmasının da aslında bir nedeni var: “Bir şikayet konusu olduğu zaman, ‘Burayı siz kabul ettiniz, siz istediniz’ diyebiliyoruz. Zabıta olarak bizim de işimizi yürütmemiz daha kolay oluyor. Mesela pazar esnafı arasında oylama yapıldı. Dışardan esnaf almamaya karar verdiler. Bir süre sonra bir arkadaş, ‘Arkadaşım tezgahını sokamaz mı’ diye sordu. Biz de açıkladık, bu oyu siz verdiniz diye. Böylece biz de arada kalmıyoruz.”

YENİ REFERANDUM KAPIDA

Beldeye yapılacak yeni bir çok amaçlı kompleks için de çalışmalar sürüyor. Ama bu kompleksle ilgili kararı yine halk verecek. Ömer Faruk Mutan, Belde’nin dördüncü referandumunun 10 Ekim’de yapılacağını söylüyor. Kepez yaklaşık bir yılda dördüncü kez referandum yaparak rekora koşuyor.