Kendinizden yeni karakterler yaratın

Deniz İNCEOĞLU
 
Haftanın iki günü bir tiyatro kursuna giderek vücudunuzu ve kimliğinizi tanıyıp, ondan yeni karakterler yaratmak için kullanabilirsiniz. Bunu ister bilinen klasik yöntemlerle, ister doğaçlama tiyatroyla yapmanız mümkün.

Bir tiyatro oyuncusu olmak için güzel ya da yakışıklı olmanız şart değil. İçinizde ufacık bir istek, biraz da yeteneğinizin olması kâfi. Çünkü tiyatroda her türlü insan tipine ve karaktere ihtiyaç var. Sadece bazı eğitim merkezleri, hobi sınıfları için de giriş sınavı yapıyor. Çünkü beden, ses gibi anlatım araçlarının yatkınlığına ve yaratıcılığına bakmak istiyor. Hiç yeteneği olmayanlarsa öncelikle iyi, duyarlı, empati kurabilen bir izleyici olma konusunda yönlendiriliyor. Bir de müzik ve dans konusuna biraz hakimseniz, gelişim ve eğitim süreciniz daha da hızlanıyor.
Kurslar genelde 7-8 aylık dönemler halinde oluyor. Ancak bu süre sadece sene sonunda yapılacak amatör bir oyun için yeterli. Tam anlamıyla profesyonel bir iş çıkarmak istiyorsanız en az üç yıl eğitim alınması öneriliyor.
Bu eğitimlerde ses nefes teknikleri, beden dili, doğaçlama, diksiyon, grup yaratıcılığı ve grup dinamiği gibi dersler işleniyor. Bu derslerde en önemli olan şeylerden biri vücudunuzu tanımanız. Size özel mimik ve jestlerinizi nasıl kullanacağınızı keşfetmeniz de önemli süreçlerden biri.
Hem profesyonel, hem de hobi anlamında oyuncu yetiştiren Tiyatro Pera’nın Sanat Yönetmeni Nesrin Kazankaya yeni başlayanların çalışmak için bu dönemde şu tür eserleri okumalarını öneriyor: “Öncelikle gerçekçi yazarların oyunlarını öneririm. Metaforların daha az olduğu, insanı daha kolay anlaşılır ele alan ve de sorunlarını irdeleyen oyunları. Anton Çehov, Henrik İbsen gibi. Hemen ardından da Shakespeare’in tüm oyunlarını. Tabii bu tiyatro eğitimini hobi olarak görenler için. Bizim yoğun tiyatro eğitim programımız ilk sınıfta Antik oyunlarla başlayıp, 4 yıl boyunca Shakespeare, klasikler, romantikler, modern oyunlar ve absürt tiyatro ile devam ediyor.”

BUNLARA DİKKAT

- Tiyatro kursu seçerken istikrarlı bir geçmişi olup olmadığına ve eğitmen kadrosunun kimlerden oluştuğuna dikkat edin.

- Profesyonel de amatör de olsa her tiyatrocu yaşam şartlarına dikkat etmeli. Sahneye çıkmadan önce en az 8 saat uyumalı, beslenmeye ve psikolojik duruma dikkat etmeli.

- Konuşmanızın akıcı olabilmesi için vurgu ve tonlamaları doğru yerde kullanmaya dikkat edin.

- Konuşurken her zaman es verilir ama bunlar anlattığınız konunun önemine göre değişmeli.

- Ses eğitimi başlı başına önemli. Doğru yerden konuşmak, sesi maske denilen yere oturtmak, nefesin üstünden ses kullanmak öğretilen konuların ilk adımları. Yanlış yerden konuştuğunuz takdirde sesiniz çok çabuk kısılabilir.

DUDAK TEMBELİ OLMAYIN

Tiyatroda söylediklerinizin seyirciye net bir şekilde ulaşmasının temelinde diksiyonunuzun düzgün olması yatar. Bu sebepten “dudak tembelliği” adı verilen sorunu yaşamamanız gerekir. Dudak tembelliği alt ya da üst dudağın yeterince işlememesidir. Bundan kaçınmak için bazı egzersizler yapılıyor. Örneğin evde rahatça yapabileceğiniz şey, her harfi tıpkı çiğner gibi tek tek, ağzınızı kaydırmadan baskılı ve yüksek sesle söylemeniz. Bütün harfleri okurken her iki dudağınızın da hareket etmesi önemli. Bu, hem dudaklarınızın tembelleşmesini önler, hem de diğer yüz organlarınızı daha rahat kullanmanızı sağlar.

KURSLARDA GEÇEN ÇEŞİTLİ TİYATRO TERİMLERİ

Tirad Kendi içine kapalı, uzun replik. Tirad, karşılıklı hızlı söz alışverişinin yani diyaloğun tam karşıtıdır.
Repertuvar Bir tiyatronun oyun planınca saptanmış ve her zaman oynayabileceği oyunlar demeti; oyun dağarcığı.
Grotesk Tiyatro ve edebiyatta komik-olanın bir çeşidi: Gülünç-olan ile acıklı-olanın yan yana yer aldığı, tuhaflık ve çarpıcılık kertesinde zorlanmış, bağdaşmaz komik durum.
Dikkat çemberleri Stanistlavski’nin oyunculuk dizgesinde, dikkatin odaklanmasını kolaylaştırmak için saptanan bölgeler.
Öykülemek Bazı oyunların başında, ortasında, sonunda ya da yer yer anlatıcı yoluyla oyunun konusunu anlatmak.
Jest Oyunculukta iç yaşamı belirginleştiren baş, el, kol hareketleri.
Sahne Bir tiyatro metninde baş oyun kişisinin ya da önemli kişilerin yönelişlerini başlatıp bitiren kesim.

DOĞAÇLAMA TİYATRO REVAÇTA

Özellikle Avrupa ve Amerika’da geniş kitleler tarafından yapılan doğaçlama tiyatro son yıllarda ülkemizde de yaygınlaşıyor. Hatta geçen sezonlarda televizyonda da doğaçlama tiyatro programları yapılıyordu. Bu gösterilerde genelde bir konu belirleniyor ve oyuncular akıllarına ilk gelen repliklerle oyunu devam ettiriyorlar. Bu konuda özellikle İstanbul’da çeşitli eğitim merkezleri var. Bunlardan ikisi televizyon gösterileriyle de tanıdığımız YOTA ve Mahşer-i Cümbüş. Her ikisinde de ortalama 10 haftalık kurslarda anı yakalama, oyun duygusu, kendiliğindenlik gibi derslerle doğaçlama tiyatro öğretiliyor. Bir de bu eğitimi alıp sahneye çıkmak için başvurabileceğiniz Beyoğlu’ndaki “Oldcity Live & Comedy” adlı mekan var.
YOTA Tel: (212) 251 84 31, Mahşer-i Cümbüş: basvuru@mahsericumbus.com, Oldcity Live & Comedy tel: (212) 244 28 96.

KURSLAR

ANKARA Sahne Sanatları 0312 223 21 51, Mavi Sahne 0312 426 26 29 İZMİR Akademi Ege 0232 489 85 00, Soyer Kültür ve Sanat Fabrikası 0232 486 34 00 BURSA Ekim Sanat Atölyesi 0224 224 75 57, İnsanat Sinema Derneği 0224 222 11 12 İSTANBUL Galatasaray İTM 0212 251 7484, Anahtar Bilim Sanat Atölyesi 0216 418 66 19, Duygu Dalgıç Müzik Ataşehir 0216 483 69 47, Plato Film Okulu 0212 292 63 84, Ekol Drama Sanat Evi 0212 234 09 93, Açıkça Eğitim&Sanat 0216 489 20 70 ANTALYA Özel Lara Ritim Güzel Sanatlar Kursu 0242 323 15 19, Replik Sanat Eğitim Kurumu 0242 243 23 58.