Tuğçe ERDEMLİ
Oluşturulma Tarihi: Ekim 13, 2002 01:01
Hayvan Hakları Bildirgesi'nin 8. maddesi ‘‘Hayvanlara fiziki, psikolojik, acı çektiren deneyler yapmak hayvan haklarına aykırıdır’’ diyor. Onları gereğinden fazla yedirip sağlıklarını bozan hayvan sahipleri bu maddeyi ihlal etmiş olmuyor mu? Amerika'da obez bir kedinin mahkeme kararıyla sahibinden alınmasına şaşmamak gerek.
Ev hayvanları, özellikle kediler arasında obezlik, tıpkı insanlara benzer bir sektör yarattı. Diyet maması, kilo verdikten sonra geri almamak için verilen bir başka özel mama, önerilen egzersizler... Kediler iyice insana benzedi!
Evet, insanlar şişmanlıyor. Arabayla bakkala gidiyor, asansörle birinci kata çıkıyor. Obezite, yani aşırı şişmanlık öyle bir salgına dönüştü ki, evdeki hayvanlara bile bulaştı. Üstelik onların dili yok, sahiplerine direnemiyor. Doğuştan şeker hastalığına yatkın olan kediyi, köpeği şekerlemelerle ödüllendiriyoruz örneğin. Belki de kendimize benzetmeye çalışıyoruz. Türkiye Hayvan Haklarını Koruma Derneği Başkanı Birgül Rona ‘‘Bu konuda birinci derecede hayvan sahiplerini suçlu görüyorum’’ diyor. ‘‘Kendisi yemeğe düşkün insanlar, hayvanlarını da yemeğe zorluyor. Kendisine bile yararlı olmayan pastırma, sucuk, salam gibi baharatlı yiyecekleri hayvanlarına yedirenler var.’’
Kedisi yemeyi reddettiği zaman ağzından zorla içeri
yemek sokan hayvan sahiplerine bile rastlanıyor! Dr. İlhan Gökgöl ‘‘Hayvan sahiplerinin kendilerine dikkat ettikleri gibi hayvanlarına da dikkat etmeleri gerekir’’ diye uyarıyor. Unutmamak gerekiyor ki, bir kedinin 2 ayda 2 kilo alması, 30 kilo olan bir çocuğun 2 ayda 60 kiloya çıkmasıyla aynı! Yani, hayvanların normal kilolarından 1 kilo fazla olması bile onlar için olağandışı.
KİLOSU 15 MİLYONA MAMAÖzellikle de kediler arasında obezitenin artması, bir sektör yarattı. İnsanların beslenme uzmanlarının kapısını aşındırması gibi, kedi sahipleri de veterinerlere hücum etti. Veteriner önce kedinin cinsine göre özel bir
diyet programı ve özel mamalar belirliyor. Diyet mamalar yetmiyor, özel egzersiz programları ve yürüyüşler tavsiye ediliyor.
Kedilerin şişmanlaması mama piyasasını da kızıştırdı. Yaptıkları reklamlar, çıkarttıkları broşürlerde mamaların protein, yağ, kalsiyum oranları yüzdelerle açıklanıyor. Özel mama fiyatları da az değil: Örneğin veterinerler tarafından obez kediler için önerilen diyet mamanın kilosu 15 milyon lira. Kedi kilo verdikten sonra, o kiloyu geri almasın diye bu defa da kilosu 11 milyon liradan başka bir mama yiyor. Yakında kediler için özel spor salonları açılırsa şaşmayın.
Kısırlaştırıldıktan sonraki iki ay en tehlikeli dönemEvcil hayvanlar, kilosunun yüzde 20'sinin üzerine çıktığı zaman obez olarak kabul ediliyor. Kısırlaştırılmış kedi ve köpeklerde en tehlikeli dönem ameliyat sonrası ilk 2 ay. Bu sürede hayvanın enerjisi azalıyor ama iştahı artıyor. Kısırlaşmış kedinin diğer kedilere oranla obez olma ihtimali 3-4 kat fazla. Kilolarından dolayı nefessiz kalabiliyor, cilt, şeker, eklem, karaciğer, idrar yolları rahatsızlıklarına yakalanabiliyor.
Kedi sahiplerine tavsiyeler Bırakın kediniz yemeğini istediği gibi yesin. Kedilerin yemeklerini gündüz ve gece öğünlere bölmeyi sevdiğini unutmayın. Mamanın yanında hep taze su bulundurun.
Uyguladığınız diyet programında önerilmiş günlük miktarı asla aşmayın. Bu özel mamalar, kedinin ihtiyaçlarına göre dengelenmiş besin maddelerinden oluşuyor.
Kedinizin mamasını değiştirmeye karar verirseniz, yeni mamasını eskisiyle kademeli olarak değiştirin. Ani bir değişiklik kedide ishal gibi sorunlara yol açabiliyor.
Irklara göre farklı kiloKedi yetişkin ağırlığına 8 ve 10'uncu aylarda ulaşıyor. Kedilerin büyük çoğunluğu 3-5 kilo. Ama ırklara göre farklılıklar var:
Habeş Kedisi 2-4 kg.
Burma Kedisi 3-4,5 kg.
Avrupa Kedisi 3.5-4.5 kg.
Norveç Orman Kedisi 6-11 kg.
İran Kedisi 4.5-6 kg.
Siyam Kedisi 3-4.5 kg.