Kayak kazalarına dikkat
Güncelleme Tarihi:
Hazırlayan: Mesude ERŞAN
Oluşturulma Tarihi: Ocak 05, 2006 00:00
Kayak sırasında sakatlanmaların görülme sıklığı, binde 2-3. Sakatlanmaların çoğunluğu direkt darbeden kaynaklanıyor. En basit ve kaba darbe ise düşme. Düşmenin vereceği zarar; düşme açısı, yönü ve karın sertliğiyle direkt ilişkili. Diğer bir darbe türü, kayakçının ağaç ya da kaya gibi nesnelere çarpması. İki kayakçının çarpışması darbenin bir diğer çeşidi. Tüm sakatlanmalarda hız önemli bir faktör.
Yaralanmalarda hangi organlar daha çok zarar görüyor?
Kalça ve uyluk: Yana düşme sırasında kalçaya direkt darbe ya da uyluk kemiğine döndürücü darbe gelebilir. Bu darbeler yaşlı ve osteoporozu olanlarda çok kolay kalça kırığına sebep olabilir. Gençlerde darbe yeterli kuvvete sahipse, kalça çıkığı ya da uyluk kemiği kırıkları görülür.
Diz yaralanmaları: Kayak sırasında en sık yaralanma dizde görülür. Ön çapraz bağ özellikle hasar görmeye yatkın. Bu, ayağın kayağa sıkıca bağlıyken darbenin bu bağı hasara uğratmasından ileri gelir. Bu hasar, bağlantıların açılması gerçekleşmeden ve çok hızlı biçimde olabilir. Diz sakatlanması sırasında bir sesin duyulduğu da ifade edilmişse, muhakkak manyetik rezonans tetkiki ile dizin incelenmesi gerekir. Bu hastaların çoğu ameliyat olmak zorunda kalacaklardır. Ön çapraz bağ hasarı ile birlikte ya da bağımsız olarak, dizdeki diğer bağlar ya da menüsküsler de hasara uğrayabilir. Sakatlanma sırasında hız ne kadar yüksekse hasar o kadar önemli olacaktır. Dize şiddetli yan darbeler, kemik hasarlarına da sebep olabilir.
Kaval kemiği kırıkları: Yeni çizmeler sayesinde, kaval kemiği kırıklarının sıklığı azaltıldı. Düşük çizmelerin bu kırıklara yol açma potansiyeli daha yüksek. Çocuk kayakçılarda sık görülmeye devam ediyor. Çocuklarda bu kırıklar, döndürücü darbe sırasında ortaya çıkar. Kişinin yaşına uygun tedavi yöntemi seçilmesi gerekir. Ancak, bu kırıkların çoğu ameliyat tedavisi gerektirir.
Omuz sakatlanmaları: Kayarken omuz yaralanması yaşayan kişilerin çoğu, acil girişime ihtiyaç duymadan kaymaya devam edebilirler. Bunların çoğu, kolun yana açık durumda iken düşme ya da omuza direkt darbeden ileri gelir. Kas zorlanmaları, omuz çıkıkları, köprücük kemiği kırıkları görülebilir. Yaralanan dokuya uygun tedavi yöntemi seçilmeyebilir.
l Sık görülen kayakçı başparmağı yaralanması nasıl olur?
Kayak sırasında başparmağın dışa ve arkaya zorlanması sonucu, başparmak ekleminin zorlanması sık görülen bir sakatlanma. Bu sakatlanma ile birlikte el bileğinin iç yanındaki bağda da hasar oluşur. Başparmak eklemi çevresinde morarma ve el bileğinde ağrı görülür. Hafif yaralanmalar, 2-3 haftalık tespit ile tedavi edilir. Daha ileri olanlar için ameliyat gerekir.
l Sakatlıklar nasıl önlenebilir?
Yeterli sayıda ders almamış, yeni başlayanlarda sakatlanmalar daha sıktır. Bundan kaçınmak için, doğru tekniğin ve deneyimin gelişmesine zaman tanımak gerekir. Kayak sakatlanmalarının çoğunun öğleden sonra olması, yorgunluk ve kondisyonun koruma ve engelleme açısından ne kadar önemli olduğunu gösterir.
l Kask kullanmak işe yarar mı?
Kayak sırasında kask kullanımı zorunlu. Araştırmalar, kayakta kask kullanımının kafa darbelerini azalttığını gösteriyor.
Kalça ve uyluk: Yana düşme sırasında kalçaya direkt darbe ya da uyluk kemiğine döndürücü darbe gelebilir. Bu darbeler yaşlı ve osteoporozu olanlarda çok kolay kalça kırığına sebep olabilir. Gençlerde darbe yeterli kuvvete sahipse, kalça çıkığı ya da uyluk kemiği kırıkları görülür.
Diz yaralanmaları: Kayak sırasında en sık yaralanma dizde görülür. Ön çapraz bağ özellikle hasar görmeye yatkın. Bu, ayağın kayağa sıkıca bağlıyken darbenin bu bağı hasara uğratmasından ileri gelir. Bu hasar, bağlantıların açılması gerçekleşmeden ve çok hızlı biçimde olabilir. Diz sakatlanması sırasında bir sesin duyulduğu da ifade edilmişse, muhakkak manyetik rezonans tetkiki ile dizin incelenmesi gerekir. Bu hastaların çoğu ameliyat olmak zorunda kalacaklardır. Ön çapraz bağ hasarı ile birlikte ya da bağımsız olarak, dizdeki diğer bağlar ya da menüsküsler de hasara uğrayabilir. Sakatlanma sırasında hız ne kadar yüksekse hasar o kadar önemli olacaktır. Dize şiddetli yan darbeler, kemik hasarlarına da sebep olabilir.
Kaval kemiği kırıkları: Yeni çizmeler sayesinde, kaval kemiği kırıklarının sıklığı azaltıldı. Düşük çizmelerin bu kırıklara yol açma potansiyeli daha yüksek. Çocuk kayakçılarda sık görülmeye devam ediyor. Çocuklarda bu kırıklar, döndürücü darbe sırasında ortaya çıkar. Kişinin yaşına uygun tedavi yöntemi seçilmesi gerekir. Ancak, bu kırıkların çoğu ameliyat tedavisi gerektirir.
Omuz sakatlanmaları: Kayarken omuz yaralanması yaşayan kişilerin çoğu, acil girişime ihtiyaç duymadan kaymaya devam edebilirler. Bunların çoğu, kolun yana açık durumda iken düşme ya da omuza direkt darbeden ileri gelir. Kas zorlanmaları, omuz çıkıkları, köprücük kemiği kırıkları görülebilir. Yaralanan dokuya uygun tedavi yöntemi seçilmeyebilir.
l Sık görülen kayakçı başparmağı yaralanması nasıl olur?
Kayak sırasında başparmağın dışa ve arkaya zorlanması sonucu, başparmak ekleminin zorlanması sık görülen bir sakatlanma. Bu sakatlanma ile birlikte el bileğinin iç yanındaki bağda da hasar oluşur. Başparmak eklemi çevresinde morarma ve el bileğinde ağrı görülür. Hafif yaralanmalar, 2-3 haftalık tespit ile tedavi edilir. Daha ileri olanlar için ameliyat gerekir.
l Sakatlıklar nasıl önlenebilir?
Yeterli sayıda ders almamış, yeni başlayanlarda sakatlanmalar daha sıktır. Bundan kaçınmak için, doğru tekniğin ve deneyimin gelişmesine zaman tanımak gerekir. Kayak sakatlanmalarının çoğunun öğleden sonra olması, yorgunluk ve kondisyonun koruma ve engelleme açısından ne kadar önemli olduğunu gösterir.
l Kask kullanmak işe yarar mı?
Kayak sırasında kask kullanımı zorunlu. Araştırmalar, kayakta kask kullanımının kafa darbelerini azalttığını gösteriyor.