Kantin kültürü deÄŸiÅŸmeli

Mega diyetisyenler uyardı: ‘Okullardaki kantin kültürü deÄŸiÅŸmeli, Milli EÄŸitim Bakanlığı bir an önce müfredata beslenme dersini eklemeli. Yoksa çok geç olabilir. Türkiye de Amerikan toplumu gibi süratle ÅŸiÅŸmanlar, kanser ve kalp hastalıkları sayısı artar.’Siz ve diÄŸerleriSadece bana mı denk geldi bilmiyorum, ama etrafımdaki kilolu insanların çoÄŸu daima dış etkenler sayesinde zayıflamış, güzelleÅŸmiÅŸlerdir. Ya aşık olmuÅŸtur, ya yeni bir iÅŸe baÅŸlayacaktır, ya yaz geliyordur mayo giymek içindir. Kısacası kendilerinden çok baÅŸka kiÅŸiler, baÅŸka ÅŸeyler için kendilerinin farkına varmışlardır. EÄŸer hayatlarında bu saydıklarımın hiçbiri yoksa, halıyı koltuÄŸun altına süpüren ev hanımını andırıyorlar. Çünkü kendilerinin farkında deÄŸiller, hele ki kendilerine saygı duymak mı, düşünemiyorum bile. Ama yine de saygı beklemekten asla vazgeçmeyiz. Åžunu unutmamak gerekir ki, siz kendinize özen gösterirseniz, özen görebilirsiniz. Her ÅŸeyi bir tarafa bırakın, kendiniz için bir ÅŸey yapmak sizin ne kadar önemli olduÄŸunuzu gösterir. Ãœstelik bu durumda çevreniz de kendine önem veren kiÅŸilerle dolacaktır.Bu demektir ki, yüzü gülen insanlarla birliktesiniz. Bu demektir ki etrafınıza mutluluk veriyorsunuz. Düşünsenize ne hoÅŸ! Yazarken bile zevk alıyorum. EÄŸer kendimden örnek verecek olursam, biz ailecek sporcu olduÄŸumuz için en büyük korkum Zehra’nın buna tepki göstererek hiç spor yapmayacak olmasıydı. Tabii bunun üzerine sevgili pedagog Feryal Hanım’ın yardımına baÅŸvurarak ona hiç spor yapıp, sebze yemesi gerektiÄŸini söylemedim ama hep gördü. Evdeki beslenme ÅŸeklini, tenisi, golfü vs. vs. Åžimdi evdeki koÅŸu bandına önce kim binecek yarışı yapıyoruz. Ya da salataya hangimizin sevdikleri konacak ya da bir saatlik tenis süremi kırk dakikaya indirerek onunla da oynamak durumunda olduÄŸum gibi. Demek istediÄŸim ÅŸu ki, çevrenize verdiÄŸiniz fayda, size en büyük zevki veren tarafı kendinizi sevin lütfen. Arada bir de şımartın ki, sevdiÄŸiniz ama size zarar veren yiyeceklerden de zevk alın.HülyaÄ°NANDIKLARIMGüzelsen mutlaka gülüyorsundur. Hülya AvÅŸar: Çok kilo alıp vermenin zararları nelerdir? Dr.Muzaffer KuÅŸhan (Medikal Direktör): EÄŸer çok kilo alıp verirseniz, her yeni kilo veriÅŸiniz iyice zorlaşır. Çünkü yaşınız ilerler, metabolizmanızın hızı düşer, psikolojiniz bu olaylar karşısında zayıflar, ayrıca her zayıflamada ve her kilo alışta vücudun kimyası deÄŸiÅŸir. Vücudunuza zarar verecek maddeler azalır, çoÄŸalır. Dolayısıyla vücudu laçkalaÅŸtırmış oluruz. Hülya AvÅŸar: Her gün alkol alan insanların kilo verme ÅŸansı ne kadardır? MK: Günde 35 gram üstünde alkol alırsanız yani ya iki kadeh ÅŸarap ya bir bira veya bir duble viskinin üzerinde alkol alırsanız, ve bunları çok hızlı içerseniz zararı olur. Ama bir de faydalı içkiler vardır ki mesela kırmızı ÅŸarap! Kanın akışkanlığını artırır. Faydalı kolesterolü yükseltir ve kolesterolün oksitlenip damar çeperine yapışmasını engeller. Ama bu miktarın üstüne çıkarsanız, hem karaciÄŸerinize hem beyninize zarar verirsiniz. u unutmayın içki de kimyasal olarak bir ÅŸekerdir! Dr.Haluk Saçaklı (Bilim Doktoru Obezite Danışmanı): Bir de bunun doÄŸru zamanı var. Yani karnı aç olan birinin içki içmesi tehlikeli olur. Dikkat ederseniz, alkoliklerin bir çilingir sofrası vardır, ilk önce midesini peynirle çamurla sıvazlar gibi sıvazlar, daha sonra kadehi kaldırır. Bilinçli veya bilinçsiz yapıyor bunu fakat doÄŸru olanı yapıyor. Kana karışmayı bu ÅŸekilde önlemiÅŸ oluyor. Ä°ÅŸte bu alkoller vücudu olumsuz etkilemiyor. Taylan Kümeli (Beslenme ve Diyet Uzmanı): Öyle insanlar geliyor ki bize, ‘Ben alkolsüz diyet yapamam’ diyorlar. Bu insanlara elimden geldiÄŸince olumlu yaklaşıyorum. En baÅŸta içerim diye baÅŸlayan insanlar, doÄŸru beslenmeye alıştıkça zaten içmemeye baÅŸlıyorlar. OKULUN KANTÄ°NDEN GELEN PARAYA Ä°HTÄ°YACI VAR Dr. Ender Saraç (Aile HekimliÄŸi Uzmanı M. Ayurveda): TV’nin ve medyanın gücü çok kuvvetli. Çocuklar devamlı çikolota, gofret, cips, boyalı-asitli içecek reklamlarıyla karşı karşıya. Ve bu yüzden biz ne yaparsak yapalım, Türkiye de Amerikan toplumu gibi süratle ÅŸiÅŸmanlayacak, kanser ve kalp hastalıkları sayısı artacak bu mesajları Türk halkı ancak canı yandığı zaman anlayacak! ES: Her ÅŸey Milli EÄŸitim’de baÅŸlamalı. Yanlışın en büyüğü okul kantinlerinde. Müdürler de ona dur diyemiyor ki çünkü kantinden gelen paraya ihtiyaçları var. MK: Benim grubum bir araÅŸtırma yaptı. Devlet okullarındaki ÅŸiÅŸmanlık oranı yüzde 1, seneliÄŸi 6-7 milyar olan özel okullarda yüzde 12, çok daha pahalı özel okullardaki ÅŸiÅŸmanlık oranıysa yüzde 22. Merak ettim, kızımın okuluna gittim. Kantinde bir buzdolabı, profiteroller, eklerler, tiramisular, dünyada ne kadar çikolata çeÅŸidi varsa hepsi var. Amerika, ÅŸiÅŸmanlıktan ümidini kesti, okullardan baÅŸladı çalışmaya. Bugün Los Angeles’ta bütün okullarda kolalı, gazlı bütün içecekler yasak. Yoksa saÄŸlıklı Amerikalı diye bir ÅŸey kalmayacak.TK: Zaten yurt dışında bir çok okulda baÅŸladı bunun uygulaması. SaÄŸlıklı beslenme diye ders gösteriliyor.HA: Aslında Milli EÄŸitim Bakanlığı’nı harekete geçirmek lazım bu konuda.TK: Evet, zaten bizim bölüm beslenme dersi konulsun diye bir dilekçe verdi. MK: Hükümetimizin en çok takdir ettiÄŸim yönü burası, Milli EÄŸitim’e Milli Savunma’dan daha çok para ayrılması.TK: O zaman bizler de dilekçe yazalım Milli EÄŸitim’e ve okullarda beslenme dersinin konulmasını isteyelim.Hülya AvÅŸar: Ne kadar güzel olur! HS: Çocukların doÄŸru bilgiye ulaÅŸması çok önemli. Onların küçük yaÅŸlarda bu eÄŸitimi almaları gelecekleri açısından çok önemli. ES: Okullardaki kantin kültürünün de bir an önce deÄŸiÅŸmesi de gerekli. Çocukların o yaÅŸta ciltleri bozuk, mideleri aÄŸrıyor, hatta kolesterolleri bile yüksek. Belki de AB’ye girmemizden bile daha önemli bir konu bu. Hülya AvÅŸar: Çocukların kafasının çalışması da buna baÄŸlı deÄŸil mi?TK: Her ÅŸey buna baÄŸlı. Hülya AvÅŸar: Çocuk bu eÄŸitimi alacak, ama uymuyorsa buna da yapılabilecek bir ÅŸey yok.HS: Her ÅŸeyin en’ine alıştırıyoruz toplumu. Bu en’ler bizleri kötü etkiliyor. Standartlar artık yavan gelmeye baÅŸlıyor. Çocuklarımızı her ÅŸeyin en uç noktalarına alıştırıyoruz. Yiyeceklerde de starlar yarattık.MK: Özetle bütün çocuklarımız yanlış besleniyor. En saÄŸlıklı besinlerTaylan Kümeli: Aslında doÄŸa bize her ÅŸeyi çok güzel sunuyor. Ama su ve domates bence en saÄŸlıklı besinler.Ender Saraç: Su, soya, yeÅŸil çay ve yürüyüş.Haluk Saçaklı: Ä°nsan nefes almadan 1-2 dakika yaÅŸar, su içmeden 2-3 gün yaÅŸar, yemek yemeden 1-2 hafta yaÅŸayabilir. Yani yaÅŸamımızdaki en önemli ÅŸey su. Muzaffer KuÅŸhan: Deniz ürünleri ve salata vazgeçilmez.Soya fasulyesi kadın hormonu etkisi yapıyorMuzaffer KuÅŸhan: Çinli kadınların sadece yüzde 20’sinde menopozdan dolayı sıcak basması olur. Japonya’da da sıcak basması diye bir ÅŸey yok. Bu durum bilimsel olarak araÅŸtırılmış ve Japonların günde yarım kilo soya fasulyesi ve ürünlerini tükettiÄŸi görülmüş. O soya fasulyesinde bulunan bir madde kadınlık hormonunun yaptığı etkiyi yapıyor. Hormonun içinde bulunan kanser yapma riski de yok. Ve sonuçta Japon kadını dünyadaki diÄŸer kadınlara göre daha az meme kanseri oluyor. Giritli, köküyle birlikte yerMuzaffer KuÅŸhan: Adamın birinin bahçesine bir Giritli ile bir inek girer, çocuk babasına bunu söyleyince, babası da ‘Aman oÄŸlum, Giritli’yi çabuk çıkar çünkü o yiyecekler bitmeden gitmez’ demiÅŸ.Engin Saraç: Ben o hikayeyi şöyle biliyorum, ‘Aman oÄŸlum, Giritli’yi çıkar, çünkü inek sadece ürünleri yer, Giritli ise köküyle birlikte yer’ demiÅŸ. Hocamın dediÄŸi doÄŸru, hakikaten bir Akdenizli, beslenme alışkanlığı daha doÄŸru olan biridir.MK: Amerika’da yapılan son araÅŸtırmada, kalp krizi geçirmiÅŸ, kalp kası zedelenmiÅŸ kiÅŸileri nasıl besleyelim diye düşünmüşler. Hasta grubunu ikiye ayırmışlar, bir grubu Giritliler’in yedikleriyle beslemiÅŸler, diÄŸer grubu ise dünya üzerinde kabul görmüş diyetlerle beslemiÅŸler. Dördüncü senenin sonunda doktorların yazdığı diyeti uygulayanların yüzde 75’i ölmüş, Giritliler’in yediklerini yiyenler ise sapasaÄŸlammış. Sporu yarışma stresi ile yapmayınHaluk Saçaklı: Yanlış egzersiz de kilo aldırır. KoÅŸtuÄŸunuz zaman yüzde 80 ÅŸeker, yüzde 20 yaÄŸ harcarsınız. Ama tempolu yürümede yüzde 80 yaÄŸ, yüzde 20 ÅŸeker harcarsınız. Sporu, yarışma gayesiyle yapmak hiç doÄŸru deÄŸildir. Harvard Ãœniversitesi’nde yapılan bir araÅŸtırmada 100 yaşını geçmiÅŸ insanların hayatları boyunca, yarışma stresiyle hiç spor yapmadıklarını sadece günlük egzersizler yaptığını ortaya çıkarmış. Çünkü her yarışma bir strestir. Strese girdiÄŸinizde kanınızda kortizon maddesi oluÅŸur, bu da büyük bir risktir. Åžekeri oksijensiz yakarsanız, kanınızda laktik asit oluÅŸur, bu da zararlıdır. O bölgedeki kas hücrelerini öldürür, kandaki miktarı artarsa, tüm kaslara zarar verir, kalp kasına da zarar verir. Dolayısıyla yarışma gayesiyle yapılan bütün sporlar, insan ömrünü kısaltır. Çok spor yaparsanız, vücudunuzdaki serbest radikaller artar. Yani deÄŸiÅŸime uÄŸramış oksijen molekülleri artar. Bu da vücudunuza çok zarar verir. Bu molekülleri yok etmek için vücudun bir enzim sistemi var. Bu enzim sistemi hangi insanda iyiyse, o insan çok yaÅŸar.Â