Kanserden koruyan besinler

Kanserlerin bir kısmı ailevi ve kalıtsal olabilir. Ancak bir hücrenin kanser hücresine dönüşmesine yol açan veya dönüşen hücrenin, vücudun savunma ve temizleme mekanizmalarından sıyrılmasını sağlayan genetik hatalar, belirli oranda çevresel faktörlerle ortaya çıkabilir. Amerikan Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Tuğçe Aytulu Ersin kanser ve beslenme arasındaki bağ hakkında bilgi verdi.

Bir hücrenin kanser hücresine dönüşmesine neden olan çevresel faktörler nelerdir?
Sigara ve puro içilmesi, diyetsel faktörler, çevre kirleticilerine ve benzen, asbest gibi kimyasal karsinojenlere maruz kalmak, kronik hepatit C infeksiyonu bir hücrenin kanser hücresine dönüşmesine neden olan çevresel faktörlerin başında gelir.

Obezite ve fiziksel hareket azlığı ile kanser arasında doğrudan bir ilişki var mı?
Yapılan bazı araştırmalara göre obezite ve hareketsizlik ile meme kanseri arasında pozitif bir ilişki vardır. Özellikle obezitenin, meme kanseri, kolorektal kanseri, over kanseri, sigara içmeyenlerde görülebilen akciğer kanseri, prostat kanseri ve böbrek kanseri riskini artırdığını gösteren çalışmalar vardır.

Beslenme tarzı kanser türlerinin gelişme riskini artırır mı?
Beslenmedeki toplam yağın ve özellikle de doymuş yağ asitleri bakımından zengin olan hayvansal yağların fazla olması, bazı kanser türlerinin gelişmesine neden olur.  Bu kanser türleri kolon ve rektum kanserleri, postmenopozal kadınlardaki meme ve endometrium kanserleri, pankreas ve böbrek kanserleridir.

Aşırı protein alımı kanser türlerinin gelişme riskini artırır mı?
Yüksek proteinli diyetlerin özelikle protein kaynağı olan başlıca “kırmızı et” ve işlenmiş etlerin ise, bazı kanserler için risk artırıcı olduğu bildirilmektedir. İşlenmiş etler ise, nitrat ve nitritlerin başlıca kaynakları olan işlenmiş etlere pembe rengini vermek için eklenebilmektedir.

Peki ya alkol?
Alkolün sindirim kanalı kanserlerini artırdığını gösteren araştırmalar vardır. Kırmızı şarapla ilgili yapılan çalışmalarda bahsedilen koruyucu özellik, daha çok içerdiği “fenolik bileşikler” denen maddelerden gelmektedir. Bu maddeler alkolün zarar verici özelliklerini almadan üzüm suyu,üzüm ekstreleri veya şırayla da alınabilir.

Kanserden korunmak için temel beslenme önerileri

• Posa bakımından zengin gıdalar tüketin(tam tahıl ürünleri, meyve, sebze, kurubaklagiller, yağlı tohumlar)
• Hazır et mamülleri gibi işlenmiş gıdalar tüketmekten kaçmak gerekir.
• Koyu yeşil yapraklı sebze ve sarı renkli sebzeleri hergün tüketin.
• Karnabahar, lahana , brokoli, brüksel lahanası tüketmeye çalışın.Ülkemizde bol miktarda bulunan karnabaharda bulunan yararlı bileşikler en az brokolidekiler kadar yararlıdır.Bu nedenle brokoli yerine karnabahar da rahatlıkla kullanılabilir.
• Sarımsak ve soğan özellikle çiğ olarak tüketilmelidir.
• Kalsiyum bakımından zengin olan gıdalar, az yağlı olarak tercih edilebilir.
• Alkol tüketiliyorsa ılımlı tüketilmelidir. (Ilımlı tüketim kadınlarda en fazla 1, erkeklerde ise 2 kadehtir)
• Fiziksel aktiviteyi artırarak ve enerji alımına dikkat ederek, vücut ağırlığı ideal kilo aralığı içinde sabit tutulmalıdır.