Kamerunlu Manka Akombo’ya odun alması için mikrokredi verdim
Güncelleme Tarihi:
Banu TUNA
Oluşturulma Tarihi: Şubat 25, 2007 00:00
Bir kredi kartınız ve bilgisayarınız olduktan sonra, dünyanın dört bir yanında geçimini sağlamak için küçük işler kurmaya çalışan kişilere mikrokredi verebilirsiniz. 2004’te kurulan Kiva adlı organizasyon, internet üzerinden kredi topluyor. Bunları kime, hangi iş için verdiğini web sitesinde açıklıyor. Kiva parayı, birlikte çalıştığı yerel mikrokredi veya yardım kuruluşlarına aktarıyor, onlar da ihtiyaç sahibine.
Portföylerinde Gana’dan Bulgaristan’a, Kamerun’dan Azerbaycan’a pek çok ülkeden küçük girişimci var. Hepsine birer dosya açılmış. Ne iş yapar, kaç yaşında, evli mi bekar mı, verdiğiniz parayı ne için kullanacak, krediyi ne kadar zamanda geri ödeyebilir, hepsini görüyorsunuz. Açtığınız kredi ödendiğinde paranızı alabilir ya da tekrar dolaşıma sokabilirsiniz. Kiva.org ile, hiç tanımadığınız birinin hayatının değişmesine yardımcı olmanız 10 dakikanızı bile almıyor.
2006 Nobel Barış Ödülü, Bangladeşli iktisatçı Muhammed Yunus’a ve kurucusu olduğu, yoksul köylülere mikrokredi sağlayan Grameen Bankası’na verilince daha sık duyar olduk mikrokredi sistemini. Ödül töreninde Norveç Nobel Komitesi Başkanı Ole Danbolt Mjoes, "Mikrokredi yoksulluktan kurtulma yollarından biridir. Tabandan gelen kalkınma, demokrasi hareketine, insan haklarının gelişmesine de yardım eder" demişti.
Mikrokredi sisteminin esası, yoksullara ufak çaplı krediler vererek onların iş kurmasını sağlamak ve açlık sınırının üzerine çıkarmak. Bir süt ineği, seyyar bir gıda tezgahı, içinde ördek ve tavukların bulunduğu bir kümes kişilerin hayatlarını büyük ölçüde değiştirebiliyor. İşte bu sistem şimdi internete taşındı.
Kiva organizasyonu 2005’ten bu yana yoksullara iş kurma imkanı verilmesinde aracı oluyor. Kurucuları ABD’li Matthew ve Jessica Flannery çifti. Matthew, Hollywood’da kameraman, Jessica ise sivil toplum kuruluşlarında aktif olarak çalışıyor. Çift, 2004 baharında Doğu Afrika’da, Kenya, Tanzanya ve Uganda’yı kapsayan bir seyahate çıkıyor. Jessica, Doğu Afrika’daki yoksullukla savaşan Village Enterprise Fund (VEF) adlı yardım kuruluşunda çalışıyor, Matthew da filme çekiyor.
Yüzlerce kişinin iş kurmasına yardımcı olan VEF’in başarısı akıllarını çeliyor. Mikrokredi alanlarla röportajlar yapıp filme çekiyorlar. ABD’ye döndüklerinde, daha fazla ne yapabileceklerini araştırıyorlar ve akıllarına internet aracılığıyla mikrokredi toplamak geliyor. Çünkü o ana kadar, dünyanın her yerinde yoksullara ödünç para veren enstitüler var ama tek tek bireylerin katkı sağlayabileceği bir sistem yok.
EN AZ 25, EN FAZLA 100 DOLAR
Ekonomistler, hukukçular ve teknoloji uzmanları ile konuşulduktan, fikirleri alındıktan sonra nihayet Mart 2005’te Kiva kuruluyor ve VEF üzerinden Uganda’dan yedi projeye mikrokredi vermeye başlıyor.
Bugün Kiva.org’un portföyünde onlarca kişi var. Hepsinin dosyasında bir fotoğrafı, kısa biyografisi, krediye neden ihtiyaç duyduğu, alacağı krediyi ne zaman geri ödeyebileceği yazıyor. Dilediğiniz birini seçip, en az 25, en fazla 100 dolar tutarında kredi veriyorsunuz. Kiva parayı, birlikte çalıştığı yerel mikrokredi veya yardım kuruluşlarına aktarıyor, onlar da ihtiyaç sahibine. Portföylerinde Gana’dan Bulgaristan’a, Kamerun’dan Azerbaycan’a ve Meksika’ya pek çok ülkeden girişimci adayı var. Verdiğiniz kredi geri döndüğünde hesabınıza yatırılmasını isteyebilir veya tekrar dolaşıma sokabilirsiniz.
Geçen yılın sonuna kadar Kiva üzerinden ihtiyaç sahiplerine verilen kredi miktarı 2 milyon dolardı. Organizasyonun toplam 13 bin kullanıcısı var. MySpace, 2006’da dünyada değişim yaratan bireylere ve organizasyonlara verdiği ödül için Kiva’yı aday gösterdi. Bilgi ve haber paylaşım sitesi Omidyar Network, Kiva’yı 2006’da en iyi fon projesi seçti. Kiva, Küresel Mikrokredi Zirvesi’ne düzenli olarak davet ediliyor.
Ben, tüm dosyaları inceledikten sonra iki kişi arasında kararsız kaldım. Azerbaycan’dan İsrafil Aliyev bir süt ineği almak istiyordu ve 1200 dolara ihtiyacı vardı. Kamerunlu Manka Florence Akombo ise ailesini geçindirmek için yemek yapıp işyerlerine dağıtıyordu ve 500 dolar bulabilirse bir kamyon dolusu odun ve tohum alacaktı. Florence’a o ana kadar sadece Hong Kong’dan Tony 25 dolar vermişti. İsrafil’in durumu daha iyi görünüyordu.
Ben de 25 dolarlık krediyi Florence’a verdim. E-posta kutuma birkaç saniye içinde gelen mektupla parayı aldıklarını teyit ettiler. Akşam olmadan Florence 500 doların tamamını toplamıştı. Benim ardımdan Danimarka’dan Evelyn, Londra’dan Antonie, Kanada’dan Esa ile Lynn gibi pek çok kişi Florence’a kredi açtı. İsrafil’in ise inek almak için hálá 950 dolara ihtiyacı var.
Şimdi merakla Florence’la ilgili gelecek mektupları bekliyorum. Kiva, kredi verdiğiniz işin durumuyla ilgili sizi düzenli olarak bilgilendiriyor çünkü. Bir insanın hayatının değişmesinde payınız olduğunu bilmek ruha iyi geliyor.
Kamerunlu Manka Florence Akombo, Ade Marcus ile evli ve altı çocuğu var. Anne ve babası öldüğünde çok gençmiş ve tüm sorumluluk ona kalmış. Kardeşlerini, çocuklarını birlikte büyütmüş. En büyük hedefi onları okula gönderebilmek. 2003’te 40 dolarlık ilk kredisini almış. 2004 ve 2005’te de kredi talep etmiş. İşyerlerine öğle yemeği servisi yapıyor. 500 dolarlık kredi ile kamyon dolusu odun satın almayı planlıyordu. Böylece yemek pişirebilecek. Ayrıca mısır, yerfıstığı ve tatlı patates tohumu alacaktı. Benim parayı gönderdiğim gün akşam olmadan 500 doların tamamını toplamıştı.
ONLAR DA KREDİ İSTEDİ
Kongolu Felly Mulela, dükkanına kadın ayakkabısı ve giysisi alacak Felly, Kongolu bir seyyar ayakkabı satıcısı. 1988’den beri bu işi yapıyor. 108 dolar sermaye ve 50 ayakkabı ile başlamış işe. 2000’de politik ve ekonomik çalkantı yüzünden bir süre ara vermiş. 2004’te tezgahını yeniden açmaya karar vermiş ve Hope adlı bir sivil toplum örgütünden yardım almış. Bu kez tezgaha pil, radyo, ayakkabı cilası gibi ürünler de eklemiş. Bugün elinde 70 çift erkek ayakkabısı var. Ancak son zamanlarda kadın ayakkabısı talebinin arttığını fark etmiş. 600 dolar kredi ile kadın ayakkabısı ve elbisesi almak istiyor. 4-8 ayda geri ödeyecek.
Meksikalı Jesus Martin de Leon Lopez, büfesine mal alacak Jesus, Monterrey’de yaşıyor. Bekar, çocuksuz. İki kişinin çalıştığı bir büfesi var. Bugüne kadar hep başkalarının yanında çalışmış ve sonunda kendi işini açmaya karar vermiş. Büfesine mal alabilmek için 925 dolara ihtiyacı var. 5-10 ay içinde krediyi geri ödeyebileceğini söylüyor.
Azerbaycanlı Mahir Hamidov berber: Fizuli bölgesindeki Yağlıkent Köyü’nde döküntü bir berber dükkanı var. 43 yaşında, evli, iki çocuk babası. 15 yıldır aynı dükkanda çalışıyor. Epey müşterisi var. 800 dolar kredi ile berber dükkanını yenilemeyi istiyor. 14-18 ay içinde parayı geri ödeyebilecek.
Ganalı Georgina Atino’ya, sermaye lazım: Somanya’da yaşayan Georgina’nın küçük bir pub’ı var. İçecek satıyor. Altı yıldır bu işi yapıyor. 900 dolar kredi ile işini büyütmeyi planlıyor. 12-15 ay içinde geri ödeyecek.
2006 Nobel Barış Ödülü, Bangladeşli iktisatçı Muhammed Yunus’a ve kurucusu olduğu, yoksul köylülere mikrokredi sağlayan Grameen Bankası’na verilince daha sık duyar olduk mikrokredi sistemini. Ödül töreninde Norveç Nobel Komitesi Başkanı Ole Danbolt Mjoes, "Mikrokredi yoksulluktan kurtulma yollarından biridir. Tabandan gelen kalkınma, demokrasi hareketine, insan haklarının gelişmesine de yardım eder" demişti.
Mikrokredi sisteminin esası, yoksullara ufak çaplı krediler vererek onların iş kurmasını sağlamak ve açlık sınırının üzerine çıkarmak. Bir süt ineği, seyyar bir gıda tezgahı, içinde ördek ve tavukların bulunduğu bir kümes kişilerin hayatlarını büyük ölçüde değiştirebiliyor. İşte bu sistem şimdi internete taşındı.
Kiva organizasyonu 2005’ten bu yana yoksullara iş kurma imkanı verilmesinde aracı oluyor. Kurucuları ABD’li Matthew ve Jessica Flannery çifti. Matthew, Hollywood’da kameraman, Jessica ise sivil toplum kuruluşlarında aktif olarak çalışıyor. Çift, 2004 baharında Doğu Afrika’da, Kenya, Tanzanya ve Uganda’yı kapsayan bir seyahate çıkıyor. Jessica, Doğu Afrika’daki yoksullukla savaşan Village Enterprise Fund (VEF) adlı yardım kuruluşunda çalışıyor, Matthew da filme çekiyor.
Yüzlerce kişinin iş kurmasına yardımcı olan VEF’in başarısı akıllarını çeliyor. Mikrokredi alanlarla röportajlar yapıp filme çekiyorlar. ABD’ye döndüklerinde, daha fazla ne yapabileceklerini araştırıyorlar ve akıllarına internet aracılığıyla mikrokredi toplamak geliyor. Çünkü o ana kadar, dünyanın her yerinde yoksullara ödünç para veren enstitüler var ama tek tek bireylerin katkı sağlayabileceği bir sistem yok.
EN AZ 25, EN FAZLA 100 DOLAR
Ekonomistler, hukukçular ve teknoloji uzmanları ile konuşulduktan, fikirleri alındıktan sonra nihayet Mart 2005’te Kiva kuruluyor ve VEF üzerinden Uganda’dan yedi projeye mikrokredi vermeye başlıyor.
Bugün Kiva.org’un portföyünde onlarca kişi var. Hepsinin dosyasında bir fotoğrafı, kısa biyografisi, krediye neden ihtiyaç duyduğu, alacağı krediyi ne zaman geri ödeyebileceği yazıyor. Dilediğiniz birini seçip, en az 25, en fazla 100 dolar tutarında kredi veriyorsunuz. Kiva parayı, birlikte çalıştığı yerel mikrokredi veya yardım kuruluşlarına aktarıyor, onlar da ihtiyaç sahibine. Portföylerinde Gana’dan Bulgaristan’a, Kamerun’dan Azerbaycan’a ve Meksika’ya pek çok ülkeden girişimci adayı var. Verdiğiniz kredi geri döndüğünde hesabınıza yatırılmasını isteyebilir veya tekrar dolaşıma sokabilirsiniz.
Geçen yılın sonuna kadar Kiva üzerinden ihtiyaç sahiplerine verilen kredi miktarı 2 milyon dolardı. Organizasyonun toplam 13 bin kullanıcısı var. MySpace, 2006’da dünyada değişim yaratan bireylere ve organizasyonlara verdiği ödül için Kiva’yı aday gösterdi. Bilgi ve haber paylaşım sitesi Omidyar Network, Kiva’yı 2006’da en iyi fon projesi seçti. Kiva, Küresel Mikrokredi Zirvesi’ne düzenli olarak davet ediliyor.
Ben, tüm dosyaları inceledikten sonra iki kişi arasında kararsız kaldım. Azerbaycan’dan İsrafil Aliyev bir süt ineği almak istiyordu ve 1200 dolara ihtiyacı vardı. Kamerunlu Manka Florence Akombo ise ailesini geçindirmek için yemek yapıp işyerlerine dağıtıyordu ve 500 dolar bulabilirse bir kamyon dolusu odun ve tohum alacaktı. Florence’a o ana kadar sadece Hong Kong’dan Tony 25 dolar vermişti. İsrafil’in durumu daha iyi görünüyordu.
Ben de 25 dolarlık krediyi Florence’a verdim. E-posta kutuma birkaç saniye içinde gelen mektupla parayı aldıklarını teyit ettiler. Akşam olmadan Florence 500 doların tamamını toplamıştı. Benim ardımdan Danimarka’dan Evelyn, Londra’dan Antonie, Kanada’dan Esa ile Lynn gibi pek çok kişi Florence’a kredi açtı. İsrafil’in ise inek almak için hálá 950 dolara ihtiyacı var.
Şimdi merakla Florence’la ilgili gelecek mektupları bekliyorum. Kiva, kredi verdiğiniz işin durumuyla ilgili sizi düzenli olarak bilgilendiriyor çünkü. Bir insanın hayatının değişmesinde payınız olduğunu bilmek ruha iyi geliyor.
Kamerunlu Manka Florence Akombo, Ade Marcus ile evli ve altı çocuğu var. Anne ve babası öldüğünde çok gençmiş ve tüm sorumluluk ona kalmış. Kardeşlerini, çocuklarını birlikte büyütmüş. En büyük hedefi onları okula gönderebilmek. 2003’te 40 dolarlık ilk kredisini almış. 2004 ve 2005’te de kredi talep etmiş. İşyerlerine öğle yemeği servisi yapıyor. 500 dolarlık kredi ile kamyon dolusu odun satın almayı planlıyordu. Böylece yemek pişirebilecek. Ayrıca mısır, yerfıstığı ve tatlı patates tohumu alacaktı. Benim parayı gönderdiğim gün akşam olmadan 500 doların tamamını toplamıştı.
ONLAR DA KREDİ İSTEDİ
Kongolu Felly Mulela, dükkanına kadın ayakkabısı ve giysisi alacak Felly, Kongolu bir seyyar ayakkabı satıcısı. 1988’den beri bu işi yapıyor. 108 dolar sermaye ve 50 ayakkabı ile başlamış işe. 2000’de politik ve ekonomik çalkantı yüzünden bir süre ara vermiş. 2004’te tezgahını yeniden açmaya karar vermiş ve Hope adlı bir sivil toplum örgütünden yardım almış. Bu kez tezgaha pil, radyo, ayakkabı cilası gibi ürünler de eklemiş. Bugün elinde 70 çift erkek ayakkabısı var. Ancak son zamanlarda kadın ayakkabısı talebinin arttığını fark etmiş. 600 dolar kredi ile kadın ayakkabısı ve elbisesi almak istiyor. 4-8 ayda geri ödeyecek.
Meksikalı Jesus Martin de Leon Lopez, büfesine mal alacak Jesus, Monterrey’de yaşıyor. Bekar, çocuksuz. İki kişinin çalıştığı bir büfesi var. Bugüne kadar hep başkalarının yanında çalışmış ve sonunda kendi işini açmaya karar vermiş. Büfesine mal alabilmek için 925 dolara ihtiyacı var. 5-10 ay içinde krediyi geri ödeyebileceğini söylüyor.
Azerbaycanlı Mahir Hamidov berber: Fizuli bölgesindeki Yağlıkent Köyü’nde döküntü bir berber dükkanı var. 43 yaşında, evli, iki çocuk babası. 15 yıldır aynı dükkanda çalışıyor. Epey müşterisi var. 800 dolar kredi ile berber dükkanını yenilemeyi istiyor. 14-18 ay içinde parayı geri ödeyebilecek.
Ganalı Georgina Atino’ya, sermaye lazım: Somanya’da yaşayan Georgina’nın küçük bir pub’ı var. İçecek satıyor. Altı yıldır bu işi yapıyor. 900 dolar kredi ile işini büyütmeyi planlıyor. 12-15 ay içinde geri ödeyecek.