Kamera ve motor hazır, arkadaşlar eğlenmeye başlıyoruz
Güncelleme Tarihi:
Yeşim ÇOBANKENT
Oluşturulma Tarihi: Ekim 16, 2010 00:00
Amerikalı aktör ve yönetmen Jason Hale yanına öğrencisi Ege Maltepe’yi de alarak Spolin doğaçlaması tekniğini öğretmeye geldi. Rob Reiner ve Mike Nichols gibi yönetmenlerle Gene Hackman ve Bill Murray gibi oyuncuların yararlandıkları bu teknik bir çocuk oyunu kadar eğlenceli. Üstelik sadece oyuncular değil, her meslekten insan yararlanıyor
Aktör ve eğitmen Jason Hale’in Türkiye’yi komşu kapısı yapması boşuna değil. Kendisi bir Türk’le evli. New York’ta yaşayan parlak öğrencilerinden Ege Maltepe’yi de kanatları altına almış. İkisi birlikte, büyük hayranlık besledikleri oyunculuk tekniği Spolin’i anlatıyor. Tiyatro ve oyunculuk eğitiminde yaygın kullanılan Spolin’i İstanbul Devlet Konservatuarı’ndaki bir günlük atölyede tanıttılar. Oyuncu, yönetmen, oyuncu koçları ve tiyatroyla ilgili herkese açık olan bu 12 saatlik çalışma ücretsizdi.
Selen Uçer, Serkan Eran, Ali Pınar ve Roza Erdem gibi isimlerin katıldığı atölye bu hafta sonu da Ankara’daki Oluşum Drama Enstitüsü’nde tekrarlanacak. Bütün oyunculara duyurulur! İyi bir haber daha; Jason Hale önümüzdeki yıl Ankara Devlet Tiyatrosu’nda oyun yönetmek için genel müdür Lemi Bilgin’le görüşüyor.
Lee Strasberg ve Stella Adler gibi efsanevi isimlerle gelişen ‘metot oyunculuğu’nun temelleri bir anlamda Spolin tekniğine dayanıyor. Marlon Brando, Robert De Niro ve Jack Nicholson gibi aktörlerin de metot oyunculuğundan yetiştiğini hatırlatalım.
Yaratıcı dramadan sezgisel eğitim metotlarına, tiyatrodan sinemaya geniş bir alana sesleniyor Spolin doğaçlama oyun tekniği. Bu nedenle çığır açıcı etkisiyle Amerikan sinemasının ve tiyatrosunun yüzünü değiştirecek yönetmen ve oyuncular yetiştirdi.
ROBERT KOLEJ’İN ÖĞRETMENLERİNE DE EĞİTİM
Oscarlı yönetmen Mike Nichols, Spolin doğaçlamasıyla başladığı kariyerini ‘The Graduate’ ve ‘Birdcage’ gibi ödüllü çalışmalarla sürdürdü. Spolin’in oğlu Paul Sills’in kurduğu ‘Second City’ doğaçlama topluluğu Amerikan komedisine yön veren bir ekole dönüştü. Bu teknik günümüzde oyunculuk okullarında okutuluyor. Pek çok yönetmen de provalarda kullanıyor. Mesela ‘The Bucket List’in yönetmeni Rob Reiner; Viola Spolin’in ‘Improvisation For The Theater’ isimli kitabını başucundan ayırmıyor.
Jason Hale, bu tekniğin cazın zirvede olduğu 1920 ve 30’lu yıllarda ortaya çıktığı için doğaçlamaya yer verdiğini söylüyor: “Yaratıcısı Viola Spolin doğu felsefesine de çok meraklıymış. Bu nedenle çok özgürleştirici ve farkındalığı artıran bir teknik. Egzersizleri çocuk oyunlarına benziyor. Bu nedenle bazen kahkahalar atarak eğleniyoruz. Çalışırken birbirinize dokunabiliyorsunuz. Tiyatro oyunları, karışık tiyatro konuşmaları ve tekniklerinin oyuna dönüştürüldüğü basit ve uygulanabilir bir yapı özünde. Her oyun spesifik bir konu veya teknik bir sorun üzerine kurulmuş. Alıştırmalar klişe hareketleri yok etmeye yardımcı oluyor. Hem bireysel yaratıcılığı artırıyor, hem de toplulukların bağını güçlendiriyor.”
Toplum içinde konuşma ve öykü anlatma tekniklerini geliştiren bir yöntem olduğu için; tiyatro dışı pek çok meslek için de kullanılıyor Spolin tekniği. Mesela Robert Kolej’in öğretmenlerine de derslerinde kullanmaları için bir atölye çalışması düzenlemiş Jason Hale: “O kadar rahatlatıcı bir teknik ki, bazen sırf eğlencesine dört yaşındaki oğlumla bile yapıyorum.”
AMERİKA ONA MİNNETTAR
Viola Spolin, özellikle aktörlerin eğitilmesinde kullandığı ‘Theatre Games’ (Tiyatro Oyunları) yöntemiyle tanınan bir tiyatro eğitmeni, yönetmen ve oyuncu. Tiyatro eğlenceleri, operalar ve pandomimlerin olduğu bir ailede yetişti. Neva Boyd’un Şikago’daki Group Work School’unda eğitim gördü. 1946’da Hollywood’da Young Actors Company’yi (Genç Oyuncular Derneği) kurdu. 1955’te Playwriter’s Thearte Club’ın (Oyun Yazarlarının Tiyatro Kulübü) temellerini attı. Amerika’nın ilk doğaçlamaya dayalı oyunculuk kuruluşu Compass’ı kurdu. 1960-65 arasında oğlu Paul Sills ile birlikte Şikago’daki Second City Company’de çalıştı ve ‘Tiyatro Oyunları Teorisi’ni geliştirdi. Yaklaşık 220 oyun ve etkinlikten oluşan ‘Improvisation for Thearte’ (Tiyatro İçin Doğaçlama) kitabını 1963’te yayınladı. Bu kitap başka alanlardaki eğitmenler için de klasik bir başvuru kitabı oldu. Bu eseri başka kitaplar izledi. 1976’da Hollywood’da Spolin Theatre Game Centre (Spoin Tiyatro Oyunları Merkezi) kuruldu. Amerikan tiyatrosu ve sinemasına yaptığı katkılardan dolayı defalarca ödüllendirildi.
HOLLYWOOD'DA DA OYNADI
Jason Hale; Spolin doğaçlama oyunculuk tekniğinin önde gelen eğitmenlerinden biri. ABD’de pek çok tiyatroda ve New York’ta Off Broadway yapımlarda oyunculuk ve yönetmenlik yaptı. Hollywood yapımları ve bağımsız filmlerde oynadı. Spolin Doğaçlama Tekniği’nin en önemli hocası Paul Sills’le 1993’ten itibaren özel çalıştı. Stella Adler Studio of Acting, NYU Tisch School of the Arts ve mezun olduğu The New Actors Workshop’ta verdiği dersleri; BTS School of Drama, HB Studio ve uluslararası oyunculuk seminerlerinde sürdürüyor.
BİZE ÇOK UYGUN BİR TEKNİK BU
Ege Maltepe, Bilkent Üniversitesi’nde oyunculuk okuduktan Fulbright bursuyla New York’a gitti. New Actors Workshop’ta yüksek lisans yaptı ve üç yıl yönetmen Mike Nichols’ın derslerine katıldı. Spolin Doğaçlama Tekniği’ni Türkiye’de yaymak için SPOLIN-IST’i kurdu. “Akdenizli doğamızdan ötürü sıcak ve dramatik olduğumuz için, biz Türkler bu tekniğe çok yatkınız” diyor. Viola Spolin’in ‘Improvisation For The Theater’ kitabını da çeviren Maltepe, şu sıralar Mart’ta sergilenecek bir Off-Broadway prodüksiyonu olan ‘The Letter’ın (Mektup) başrolüne hazırlanıyor. www.spolinist.com ve www.egemaltepe.com
Selen Uçer, Serkan Eran, Ali Pınar ve Roza Erdem gibi isimlerin katıldığı atölye bu hafta sonu da Ankara’daki Oluşum Drama Enstitüsü’nde tekrarlanacak. Bütün oyunculara duyurulur! İyi bir haber daha; Jason Hale önümüzdeki yıl Ankara Devlet Tiyatrosu’nda oyun yönetmek için genel müdür Lemi Bilgin’le görüşüyor.
Lee Strasberg ve Stella Adler gibi efsanevi isimlerle gelişen ‘metot oyunculuğu’nun temelleri bir anlamda Spolin tekniğine dayanıyor. Marlon Brando, Robert De Niro ve Jack Nicholson gibi aktörlerin de metot oyunculuğundan yetiştiğini hatırlatalım.
Yaratıcı dramadan sezgisel eğitim metotlarına, tiyatrodan sinemaya geniş bir alana sesleniyor Spolin doğaçlama oyun tekniği. Bu nedenle çığır açıcı etkisiyle Amerikan sinemasının ve tiyatrosunun yüzünü değiştirecek yönetmen ve oyuncular yetiştirdi.
ROBERT KOLEJ’İN ÖĞRETMENLERİNE DE EĞİTİM
Oscarlı yönetmen Mike Nichols, Spolin doğaçlamasıyla başladığı kariyerini ‘The Graduate’ ve ‘Birdcage’ gibi ödüllü çalışmalarla sürdürdü. Spolin’in oğlu Paul Sills’in kurduğu ‘Second City’ doğaçlama topluluğu Amerikan komedisine yön veren bir ekole dönüştü. Bu teknik günümüzde oyunculuk okullarında okutuluyor. Pek çok yönetmen de provalarda kullanıyor. Mesela ‘The Bucket List’in yönetmeni Rob Reiner; Viola Spolin’in ‘Improvisation For The Theater’ isimli kitabını başucundan ayırmıyor.
Jason Hale, bu tekniğin cazın zirvede olduğu 1920 ve 30’lu yıllarda ortaya çıktığı için doğaçlamaya yer verdiğini söylüyor: “Yaratıcısı Viola Spolin doğu felsefesine de çok meraklıymış. Bu nedenle çok özgürleştirici ve farkındalığı artıran bir teknik. Egzersizleri çocuk oyunlarına benziyor. Bu nedenle bazen kahkahalar atarak eğleniyoruz. Çalışırken birbirinize dokunabiliyorsunuz. Tiyatro oyunları, karışık tiyatro konuşmaları ve tekniklerinin oyuna dönüştürüldüğü basit ve uygulanabilir bir yapı özünde. Her oyun spesifik bir konu veya teknik bir sorun üzerine kurulmuş. Alıştırmalar klişe hareketleri yok etmeye yardımcı oluyor. Hem bireysel yaratıcılığı artırıyor, hem de toplulukların bağını güçlendiriyor.”
Toplum içinde konuşma ve öykü anlatma tekniklerini geliştiren bir yöntem olduğu için; tiyatro dışı pek çok meslek için de kullanılıyor Spolin tekniği. Mesela Robert Kolej’in öğretmenlerine de derslerinde kullanmaları için bir atölye çalışması düzenlemiş Jason Hale: “O kadar rahatlatıcı bir teknik ki, bazen sırf eğlencesine dört yaşındaki oğlumla bile yapıyorum.”
AMERİKA ONA MİNNETTAR
Viola Spolin, özellikle aktörlerin eğitilmesinde kullandığı ‘Theatre Games’ (Tiyatro Oyunları) yöntemiyle tanınan bir tiyatro eğitmeni, yönetmen ve oyuncu. Tiyatro eğlenceleri, operalar ve pandomimlerin olduğu bir ailede yetişti. Neva Boyd’un Şikago’daki Group Work School’unda eğitim gördü. 1946’da Hollywood’da Young Actors Company’yi (Genç Oyuncular Derneği) kurdu. 1955’te Playwriter’s Thearte Club’ın (Oyun Yazarlarının Tiyatro Kulübü) temellerini attı. Amerika’nın ilk doğaçlamaya dayalı oyunculuk kuruluşu Compass’ı kurdu. 1960-65 arasında oğlu Paul Sills ile birlikte Şikago’daki Second City Company’de çalıştı ve ‘Tiyatro Oyunları Teorisi’ni geliştirdi. Yaklaşık 220 oyun ve etkinlikten oluşan ‘Improvisation for Thearte’ (Tiyatro İçin Doğaçlama) kitabını 1963’te yayınladı. Bu kitap başka alanlardaki eğitmenler için de klasik bir başvuru kitabı oldu. Bu eseri başka kitaplar izledi. 1976’da Hollywood’da Spolin Theatre Game Centre (Spoin Tiyatro Oyunları Merkezi) kuruldu. Amerikan tiyatrosu ve sinemasına yaptığı katkılardan dolayı defalarca ödüllendirildi.
HOLLYWOOD'DA DA OYNADI
Jason Hale; Spolin doğaçlama oyunculuk tekniğinin önde gelen eğitmenlerinden biri. ABD’de pek çok tiyatroda ve New York’ta Off Broadway yapımlarda oyunculuk ve yönetmenlik yaptı. Hollywood yapımları ve bağımsız filmlerde oynadı. Spolin Doğaçlama Tekniği’nin en önemli hocası Paul Sills’le 1993’ten itibaren özel çalıştı. Stella Adler Studio of Acting, NYU Tisch School of the Arts ve mezun olduğu The New Actors Workshop’ta verdiği dersleri; BTS School of Drama, HB Studio ve uluslararası oyunculuk seminerlerinde sürdürüyor.
BİZE ÇOK UYGUN BİR TEKNİK BU
Ege Maltepe, Bilkent Üniversitesi’nde oyunculuk okuduktan Fulbright bursuyla New York’a gitti. New Actors Workshop’ta yüksek lisans yaptı ve üç yıl yönetmen Mike Nichols’ın derslerine katıldı. Spolin Doğaçlama Tekniği’ni Türkiye’de yaymak için SPOLIN-IST’i kurdu. “Akdenizli doğamızdan ötürü sıcak ve dramatik olduğumuz için, biz Türkler bu tekniğe çok yatkınız” diyor. Viola Spolin’in ‘Improvisation For The Theater’ kitabını da çeviren Maltepe, şu sıralar Mart’ta sergilenecek bir Off-Broadway prodüksiyonu olan ‘The Letter’ın (Mektup) başrolüne hazırlanıyor. www.spolinist.com ve www.egemaltepe.com