Güncelleme Tarihi:
Tüm dünyada yaklaşık bin canlı doğumdan 5-6’sı doğumsal kalp hastalığı ile dünyaya geliyor. Türkiye’de her 100 doğumdan birinde doğumsal kalp hastalığı bulunduğu tahmin ediliyor.
Acıbadem Bakırköy Hastanesi Pediatrik Kardiyoloji Bölüm Sorumlusu Prof. Dr. Ayşe Sarıoğlu, Türkiye’de bir yılda dünyaya gelen bebek sayısının fazlalığı nedeniyle, 100 doğumdan birinde kalp anomalisi bulunmasının ciddi bir oran olduğuna dikkati çekti. Sarıoğlu, anne karnındaki bebekte hangi anomalilerin olabileceği hakkında şu bilgileri verdi:
- En sık görülen anomalilerin başında, kalpte ve kalpten çıkan damarlarda olan doğuştan anormallikler geliyor.
- Kalp dört odacıklı bir organdır. Bu odacıklar arasında bölmeler vardır. Bu bölmelerde delikler olabilir. Biz bu deliklere VSD ve ASD adını veriyoruz.
- Kalpten çıkan damarlarla ilgili anomaliler de vardır. Damarlardan birisi olmayabilir. Damarlar ince veya dar olabilir, damarların çıkışı ters olabilir (transpozisyon). Bu anomali de sık görülmektedir. Damarların her ikisi sağ karıncıktan çıkabilir.
- Kalp kulakçıkları ve karıncıkları arasında kapaklar var, bunlarla ilgili sorunlar görülebilir. Bebekte doğuştan kalp kapağı olmayabilir.
- Kapaklarda darlık yetersizlik olabilir.
- Kapaktan geriye kan kaçırma olabilir.
- Karıncıklar çok küçük olabilir.
- Karıncıklar hiç gelişmemiş olabilir.
- Kalpten çıkan damarlarda sorunlar olabilir.
- Damarın herhangi bir yerinde darlık oluşabilir.
- Akciğerlerden kalbe dönen damarlar yanlış yerlere dönebilir.
HAMİLELİK ÖNCESİ DE ÇOK ÖNEMLİ
Kalpteki anormalliklerin yüzde 90’ının nedeni bilinmiyor. Sebebi bilinen yüzde 10’luk oranın içinde, anne adaylarının hamilelik döneminden önce ve hamileliğin ilk aylarında yaptıkları yanlışların etkili oluyor.
Hamilelik sırasında gösterilecek özene, hamilelik öncesinde de gösterilmesi gerektiğine dikkat çekiliyor. Uzmanlara göre anne adayları hamileliklerini planlı bir şekilde gerçekleştirmeli ve taşınan birtakım risklerin önceden belirlenebilmesi aracıyla mutlaka doktor kontrolünden geçilmeli.
BEBEKTE ANOMALİNİN BİLİNEN NEDENLERİ
Ailede bulunan hastalıklar: Ailede kardeşlerden birinde annede, babada, teyzede, halada yani yakın akrabalarda doğumsal kalp hastalığı bulunması bu riski artırıyor.
Enfeksiyon geçirilmesi: Hamileliğin ilk 3 ayında anne adayında, döküntülü hastalık görülmesi de bu sorunlara yol açabiliyor. Viral enfeksiyonlar özellikle kızamıkçık olarak bilenen hastalık kalp anomalileri açısından büyük risk yaratıyor. Bu nedenle genç kızların kızamıkçık aşısıyla aşılanması gerekiyor.
Kromozom anomalileri: Bazı kromozom anomalileri örneğin Down sendromu tesbit edildiyse, Trizomi denilen anomaliler varsa dikkatli olunması gerekiyor. Eğer bebeğin bağırsakları ve böbreklerinde doğuştan anomali varsa, anne karnında tespit edildiyse, bebeğin kalbinde de anomali olabiliyor.
Sigara ve alkol kullanımı: Alkol ve sigara kullanımı bebeğin gelişmesinde sorunlara neden oluyor.
İlaç kullanımı: Antibiyotikler, bazı ağrı kesiciler, sakinleştiriciler, epilepsi ilaçları, anfetamin ilaç grubu, akne ilaçları, tiroid ilaçlarının insülin ilaçlarının bebek üzerinde çok etkisi yok, ama tiroid ilaçları bazen bebekte hipotirodi (tiroid bezinin yetersiz çalışması) sorunun oluşmasına neden oluyor. Bu nedenle diyabet ve tiroid hastalarının hamileliklerini planlı gerçekleştirmeleri, kadın doğum uzmanları ve dahiliye uzmanlarıyla görüşmeleri gerekiyor. Aynı şekilde kalp hastaları da bazı ilaçlar aldıkları için, bu kanı sulandırıcı ilaçların kullanımının da düzenlenmesi önem taşıyor.
Röntgene maruz kalınması: Röntgen ışınları bebeklere zarar veriyor.