Kadınları üzen sorun: Varis

Normalde atar damarlar tarafından hücrelere kadar taşınan oksijenli kan, kullanıldıktan sonra ven adı verilen toplar damarlar tarafından kalbe taşınır. Her organın kendine ait, kirli kanı taşıyan bir toplar damarı bulunur. Hepsinde olmasa da genelde bu damarlarda kanı kalbe doÄŸru yönlendiren ve geri kaçmasını engelleyen kapakları var.Vücudun tüm yükünü taşıyan bacaklardır. Kanın yerçekimine karşı ayak parmaklarından baÅŸlayarak yukarı doÄŸru kalbe geri dönmesi, bir nehirin tersine akması kadar zor. Atardamarlarda kanı pompalayan kalptir. Bu görevi bacaklarda kas pompası adını verdiÄŸimiz baldır adeleleri üstlenir. Özellikle dizaltındaki baldır adeleleri yürürken kasılarak kirli kanın büyük kısmını taşıyan kaslar arasındaki iç toplar damarları sıkıştırarak kanın kalbe doÄŸru ilerlemesini saÄŸlarken, kapaklarda kanın geri kaçmasını engeller. Tıpta kronik venöz yetmezlik adı verilen varisler (özellikle bacaklarda) bu mekanizmanın bozulması sonucunda toplar damarların belirginleÅŸerek, geniÅŸlemesi ve kıvrımlaÅŸması.Varisler tedavi edilmezse baÅŸka sorunlara yol açar mı?Tedavi edilmeyen varisler ileri dönemlerde ayaklarda ülser adını verdiÄŸimiz yaralara bile neden olabilir.Görülme sıklığı nedir?Türkiye’de bu konuda bir rakam yok. ABD’de varis sıklığı yüzde 27 olarak bildiriliyor. Sadece varis yaralarının tedavisi için bu yılda 1 milyar dolar dolayında para harcanıyor. Ailesel yatkınlıktan sözetmek mümkün mü?Ailesel yatkınlık varisin en önemli nedeni. Ayakta fazla kalmanın yanında hareketsiz uzun süreli oturmayı gerektiren iÅŸler de varise neden olabilir. Kadınlarda daha sık görülmesinin deneni nedir?Kadınlarda daha sık rastlanmasının nedeni hormonal etkenlerin yanında, gebelikler ve uzun süre kullanılan doÄŸum kontrol ilaçlarıdır. Ayrıca yaÅŸlılık ve ÅŸiÅŸmanlık da risk faktörlerinden.Varis sorunu için neler yapmalı?Uzun süre ayakta durmayı ya da oturmayı gerektiren iÅŸlerde çalışan kiÅŸiler (özellikle kadınlar), fırsat buldukları her an ayaklarını yukarı kaldırarak dolaşımlarını rahatlatmalılar. Bunu yapamadıkları zamanlarda ise ayaklarını ileri-geri hareket ettirerek baldır kaslarını çalıştırmalılar. Kaçınmaları gereken davranışlar?Kaplıca, sauna, sıcak suyla duÅŸ ve kısaca sıcak ortamlardan uzak durmak. Kadınlar dar pantolonlardan kaçınmalı. Baldır kaslarını çalıştırdığı için yüzmek faydalı. Ancak sabah ve akÅŸam saatleri tercih edilmeli, sıcak kum ve güneÅŸlenmekten uzak durulmalıdır. Her akÅŸam yatmadan önce bacaklara soÄŸuk suyla yapılan duÅŸ masajı ve sırtüstü yatar vaziyette bisiklet çevirme egzersizi ertesi gün için rahatlık saÄŸlar. Ayrıca yatağın ayak kısmı mümkünse yüksek olmalı.Tedavi nasıl yapılır?Varis tedavisinde yıllardır uygulanan varis çorapları güncelliÄŸini hala yitirmedi. Ailesinde varis bulunan ya da yukarıda belirttiÄŸim risk faktörlerini taşıyan kadınlar en azından koruyucu düzeyde, düşük basınçlı varis çorabını günlük yaÅŸamlarında kullanmalılar. Sabah yataktan kalkmadan, ayaklar yukarı kaldırılarak dinlendirilmeli ve bu konumdayken çoraplar giyilmeli. Ancak yatarken çıkarılmalı. Varis tedavisinde çok deÄŸiÅŸik yöntemler var. Artık yara oluÅŸmuÅŸ olgularda tedavi çok komplekstir. Hangi yöntem uygulanırsa uygulansın, yeniden varis oluÅŸumu özellikle ailesel yatkınlık olan hastalarda sözkonusudur. Ayrıca, skleroterapi, lazer ve mikro-koagulasyon yöntemleri de vardır. Bunların da kendilerine göre avantaj, dezavantajları bulunur.Hazırlayan:Mesude ERÅžANÂ