Cahit AKYOL
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 17, 2009 00:00
Ege Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. G. Nazan Günay, Türkiye’de şarap konusunda araştırma bir yaptı. Günay bir buçuk yıl süren araştırmasını "Şarabın üretimi ve tüketimine ilişkin perspektifler" adıyla yayınladı. Bu araştırmada Türkiye’nin üzüm ve şarap sektörü iğneden ipliğe incelendi. Araştırmada en çok tüketilen üzüm cinsleri de sıralanıyor. Türkiye’ye özgü bir üzüm olan Öküzgözü birinci sırada.
Türkiye’de yılda yaklaşık 3,5 milyon ton üzümü yaklaşık 525 bin hektar bağ alanından üretiliyor.
Türkiye bağların büyüklüğüyle dünyada 4’üncü, üretilen üzümler açısından da İtalya, Fransa, ABD ve İspanya’nın ardından 5’inci. Ama bu üzümlerin ancak yüzde 3’üyle şarap yapılıyor. Bu nedenle de dünya şarap üretim sıralamasında adımıza hiç rastlanmıyor.
Türkiye’de 1990’larda 33 milyon litre olan şarap üretimi 2005 yılında 70 milyon litreye ulaştı.
Tüketime baktığımızda da Türkiye ortalaması yılda kişi başına sadece 1 litre. Halbuki Fransızlar 55, İtalyanlar 48, Portekizliler 46, İspanyollar 34, Arjantinliler 28, Avustralyalılar 24.5, Almanlar 24, Şilililer 15, Amerikalı ve Güney Afrikalılar 8,5 litre şarabı bir yılda içiyor.
EN ÇOK TERCİH EDİLEN FİYAT ARALIĞI 16-20 TLTüketiciler daha çok kırmızı ve sek şarabı tercih ediyor.
Şarap akşam yemeklerinde içiliyor.
Birçok içici şarabı özel günlerde tüketilecek bir içecek olarak algılıyor.
Sofralık şarapta daha düşük fiyatlılar tercih nedeni. Bu yüzden daha çok genç şaraplar isteniyor.
Şarap tüketicilerinin yüzde 26’sı 16-20 TL fiyat aralığını tercih ediyor.
Kalite şarap tercih edenlerin fiyat aralığı ise 26-30 TL arasında.
Satın alma kararlarında marka bağlılığı yok. Kalitesine güvendikleri markaların promosyonlarından etkileniyorlar. Gelir seviyesi yükseldikçe promosyonlara olan ilgi azalıyor ve markanın önemi daha belirgin hale geliyor.
Gelir düzeyi 1000 TL’ye kadar olan şarap tutkunları şarap tercihinde fiyata duyarlı davranırken markaya önem vermiyor. Ancak gelir düzeyi arttıkça satın alınacak şarabın fiyatı da önemini kaybediyor.
BEKARLAR EVLİLERDEN DAHA CÖMERTEvlilerin kaliteli şarap alırken tercih ettiği fiyat aralığı 16-35 TL arasında. Buna mukabil bek rlar daha üst kalitedeki şaraplar için daha yüksek miktarda para ödemeye razı.
Saptanan bir diğer önemli veri de kadınların şarap satın alırken erkeklere oranlara daha yüksek meblağda bir fiyat ödemeyi kabul etmeleri.
Şarap satın alırken tercih edilen ortalama fiyat yaş gruplarına göre de değişkenlik gösteriyor. Katılımcıların yaş seviyeleri yükseldikçe de satın aldıkları şarabın hangi üzüm türünden yapıldığına olan dikkat düzeylerinin de yükseldiği göze çarpıyor. Yaş grubu yükseldikçe de promosyonların marka tercihlerine olan etkilerinin azaldığı görülüyor, özellikle de düşük kalitedeki markaların promosyonlarına itibar azalıyor.
18-42 arasındaki yaş grupları 36 TL ve üstünde bir fiyatı ödemeye razı oluyor.
43-78 yaş grubundaki şarapçılar 26-35 TL arasında bir fiyat belirliyor ve bunun üzerine çıkmayı uygun görmüyor.
Şarap tüketimindeki artışın nedeni TURİSTLERDoç. Dr. Nazan Günay’a göre şarap pazarında son zamanlarda tabii gelişme var ama abartıldığı gibi değil. Yabancı turistlerin ağırlıklı olarak şarap tüketmesi sonucunda şarap pazarında gelişmeler çok artmış gözüktü. Artışın bir diğer sebebi de her şey dahil sistemini uygulayan turistik bölgelerdeki oteller. Esasında Türkiye’deki şarap pazarındaki tüketici sayısı sınırlı ve pazar yavaş gelişiyor.
EN ÇOK TERCİH EDİLEN ÜZÜM CİNSLERİ1. Öküzgözü
2. Papazkarası
3. Sultaniye
4. Sauvignon Blanc
5. Merlot
6. Çalkarası
7. Narince
8. Misket
9. Chardonnay 10. Adakarası
11. Semillon
12. Carignan
13. Beylerce
14. Emir15. Gamay
16. Dökülgen
17. Cinsalut
18. Yapıncak