OluÅŸturulma Tarihi: Mart 24, 2002 00:00
Özellikle kadınlara yönelik geliştirilen yeni bir ilaç Viagra’yı bile gölgede bırakacak. Cinsel isteği kışkırtan madde milyonlarca kadına büyük cinsel fanteziler dünyasının kapılarını aralıyor. Yorgun ve bitkin kadın kalmayacak.‘Şu sıralar ikinci bir seks devrimi yaşıyoruz’ diyor bilim adamları. Dünyanın ilk mucize iktidar hapı Viagra insanlığın üzerinden hoş bir meltem gibi estikten sonra şimdi ufukta güçlü bir fırtına görünüyor: Dünya laboratuvarlarında en az 20 tane yeni cinsel uyarıcı madde son aşamalarında...Bilim, Viagra ile erkeklere en büyük cinsel yardımı yapar ve erkeklerin ikinci cinsel baharlarını yaşamaları için yeni bir dönem başlatırken, kadınların sıra dışında kalması beklenemezdi doğrusu. Kadın cinselliğini de ateşleyecek maddeler bulma yarışını, şimdilik bir Amerikalı kimyager, Perry Molinoff kazanmışa benziyor. 61 yaşındaki kimyager yeni keşfettiği cinsel isteği kışkırtan bir maddeyle milyonlarca kadına büyük cinsel fanteziler dünyasının kapılarını aralıyor. Amerikalı kimyager yıllar süren araştırmalarının ardından bitkin ve isteksiz kadınları doyumsuz seks partnerine dönüştürecek reçeteyi sonunda buldu: ‘PT-141’ olarak isimlendirilen mucize ilaç doğrudan beyindeki seks merkezini etkiliyor. Olağanüstü uyarıcı etkisi dişi kobaylarda başarıyla kanıtlandı bile. PT-141, büyük bir olasılıkla kadındaki seks arzusunu yoğunlaştıracak ilk ilaç olacak. Yeni afrodizyak maddesini Palatin Technologies şirketi burun spreyi şeklinde sunmayı planlıyor. Böylece ilaç mukoza ve damarlar yoluyla birkaç saniye içinde beyne ulaşabilecek. Bugüne değin dört Rhesus maymunu ve yüzden fazla erkek üzerinde denenen sprey şeklindeki PT-141 ilacından son derece olumlu sonuçlar alınmış. Sadece Molinoff değil kadınlar için çalışan... Hamburg’daki Rothenbaum Uygulama Kliniğinde ürolog Hartmut Porst da, bir Japon firmasından alınan bir etken maddeyi deniyor ve ilacın tıpkı PT-141 gibi doğrudan doğruya beyni etkileyeceği ve kadınları da uyarabileceğini düşünüyor. İlaç yaklaşık 30 dakika sonra etkisini gösteriyor.Tıp alanındaki hiçbir gelişme cinsel sorunlara yönelik maddeler kadar ilgi görmemişti. ‘Şu sıralar ikinci bir seks devrimi yaşıyoruz’ diyor bilim adamları. Dünyanın ilk mucize iktidar hapı Viagra insanlığın üzerinden hoş bir meltem gibi esti. Fakat şimdi ufukta güçlü bir fırtına görünüyor: Dünya laboratuarlarında en az 20 tane yeni uyarıcı madde üzerinde çalışılmakta. Saniyede 4 ViagraBunlar genelde Viagra gibi doğrudan doğruya penisi uyaran ama etkisi daha çabuk ve daha uzun hissedilen maddeler. Tabii ki bunlar kadınların isteklerini yoğunlaştıracak türden değiller. Yapay hormon ve moleküllerle deneyler yapan bilim adamları, kadındaki libidonun beyinde oluştuğunu ve buradaki kimyanın ne şekilde değiştiğini izlediler: Beyindeki uyarıcı maddeler tarafından verilen sinyaller kasık bölgesine kadar ulaşıyor. Bilim adamları beynin hipotalamus bölgesinde, cinsel uyarım sırasında etkinleşen çok sayıda seks merkezi buldular. Sonuç: Orgazm beyinde yaşanıyor. Gelişmelere bakılırsa Viagra ile açılan yol Molinoff ve Porst’un beklentileri doğrultusunda kadın ve erkeği aynı ölçüde memnun edecek bir ilaçla aşılacak. Ve bunun daha çok beyni uyaran bir Viagra türü olması isteniyor. Fakat dünya şu sıralar henüz Viagra’nın keyfini çıkarmakla meşgul. Dünyanın herhangi bir yerinde birileri her saniye başı dört Viagra yutuyor. Sadece geçtiğimiz yıldaki satışlardan 1,5 milyar dolarlık ciro yapan Pfizer firması, mavi renkli harika ilaç sayesinde dünyanın ikinci büyük ilaç firmasına yükseldi. Aslında Viagra bir yerde yeni bir araştırma alanının kapısını da aralamış oldu. Pfizer firmasının son rakiplerinden biri Bayer. Firma, rekor sayılabilecek bir sürede (2 yıl) Viagra’ya benzer ama ondan çok daha etkili bir ilaç geliştirdi. Billy Gates’in ilacıYeni bir iktidar hapını piyasaya sürmeye hazırlanan ikinci bir firma ise Billy Gates’ın de ortak olduğu Lilly Icos. Olasılıkla Cialas ismiyle pazarlanacak olan badem biçimindeki hapın etkisinin tüm bir hafta sonu boyu devem edeceği iddia ediliyor. Kuşkusuz bu kadar cazip seçenekler karşısında sağlıklı erkeklerin de seks haplarına ilgi duymaları kaçınılmaz olacak. Viagra’nın sağlıklı erkeklere neler yaptığını dünya porno endüstrisinin merkezi sayılan San Fernando’daki değişimler yansıtıyor. Viagra’dan son derece memnun olan bir firma yetkilisi şöyle anlatıyor: ‘Çekimleri aralıksız olarak sürdürebiliyoruz. Erkek oyuncuların dinlenme gereksinimleri ve yakın çekimlerde dublör kullanımı tarihe karıştı. Şimdi sadece makyaj tazelemek ya da tuvalet ihtiyacı ve kahve molası için ara veriyoruz.’ Kadınlar unutulduTüm bu gelişmelere rağmen mavi mucizenin önemli bir kusurundan rahatsızlık duyan araştırmacılar da yok değil. Zira Viagra yalnızca erkekleri mutlu etti. Toplumun %51’ini unuttuklarını fark eden bilim adamları, gerçek afrodizyak olmaya hak eden ilacın, beyindeki cinsel arzuyu uyandıracak bir maddenin olması gerektiğini düşünüyorlar. Yunan mitolojisindeki güzellik ve aşk tanrısı Afrodit’ten esinlenerek adlandırılan ve seks edimini canlandıran mucize ilaçlar bugüne değin insanların seçimine bırakılmıştı. Cinsel gücü hiçbir zaman tükenmeyen Venedikli Giacomo Casanova (1725-1798) bile kendine uygun bir afrodizyak bulmuştu. Casanova bol acılı tas kebabıyla güç bulurken takipçileri son derece tehlikeli uyarıcılar tercih ediyordu. Şeytan elması ya da tatula (Datura stramonium), banotu (Hyosciamus niger), adamotu (Madragora autumnalis) ya da dövülmüş
boÄŸa yumurtası, kedi beyni, regl kanı ve çeÅŸitli mantarların karışımıyla elde edilen bir bulamaç bunlardan bazılarıydı. Ä°lk fikirlerTabii ki bunların etkileri hiçbir zaman kanıtlanamadı. Marquis de Sade’nin gizli reçetesi de bunlardan daha iç açıcı deÄŸildi. Ä°flah olmaz seks düşkünü zehirli kantaridin maddesini içeren kuduz böceÄŸinden medet umuyordu. Oyuncu Errol Flynn ise birleÅŸmeden önce organına kokain sürerek binlerce kadını mutlu etmiÅŸti. Fakat gerçek anlamda ilk iktidar maddesini bulan kiÅŸi 1983 yılında bir kongrede ilacın etkisini kendi bedeni üzerinde gösteren Ä°ngiliz profesör Giles Brindley oldu. Brindley, penisi uyaran iÄŸneyi (‘Skat’) ilk önce kendi üzerinde denemiÅŸti. AraÅŸtırmacının geliÅŸtirdiÄŸi iÄŸne damarları geniÅŸletici bir maddeden üretilmiÅŸ ve doÄŸrudan doÄŸruya penise enjekte ediliyordu. Skat, büyük bir sansasyon yaratmasına raÄŸmen erkekler tarafından kabul görmedi. Ä°ÄŸne izleriyle açılabilecek olası yaralar, kalp ve kan dolaşımına verebileceÄŸi zararlar erkekleri korkutmuÅŸtu. Ãœstelik zaman zaman hiç de hoÅŸ olmayan bir durum da yaratıyordu: Penis, iÄŸneden sonra saatlerce sertliÄŸini koruyordu. Tıp dilinde priapizm olarak adlandırılan ve sancı veren bu durum ya bir gevÅŸetici iÄŸneyle ya da organda biriken kanın çekilmesiyle düzeliyor. Viagra bir rastlantıydıBrindley her ÅŸeye raÄŸmen baÅŸarısız olan penis iÄŸnesiyle bile seksoloji alanında bir dönüm noktası olmayı baÅŸardı. O zamana kadar mesane taşı, böbrek aÄŸrısı, toplar damar tıkanıklığı ya da prostat gibi hastalıklarla ilgilenen uzmanlar Brindley’den etkilenerek zevk organını canlandıracak yöntem ve ilaçların peÅŸine düştüler. Bilim adamlarının arayışları sürerken seks araÅŸtırmalarında bir kilometre taşı sayılabilecek hap ÅŸeklindeki iktidar hapı aslında bir rastlantı sonucu bulundu. Pfizer firmasının araÅŸtırmacıları 90’lı yılların başında göğüs anjininde ortaya çıkan aÄŸrıları dindirecek bir kalp ilacı üzerinde çalışıyordu. Sildenafil maddesiyle yapılan ilk klinik deneyler kalpte istenilen etkileri göstermedi. Ama ilacın kasık bölgesinde yarattığı güçlü bir yan etki denekleri hayran bıraktı. Öyle ki deneklerin bazıları testten sonra ilacı geri vermekte diretince Pfizer yöneticileri önemli bir hazine bulduklarını fark ettiler: Viagra’nın doÄŸuÅŸu yaklaÅŸmıştı. Ä°yi bir uyarım penisteki kasların, sinirlerin ve damarların ortak iÅŸleviyle gerçekleÅŸmekte. Kan organa ulaÅŸtığında ve orada gerektiÄŸince kalabildiÄŸi zaman sertleÅŸme meydana geliyor. Pfizer (Viagra), Bayer ve Lilly Icos firmaları tarafından üretilen ilaçlar uyarımda güçlü bir karşı etkiyi yaratan PDE-5 enzimini (Phosphodiesterase-5) etkisizleÅŸtiriyorlar. PDE-5 önleyici maddesinin kullanılması iktidarsızlık tedavisini tümden deÄŸiÅŸtirdi. Yıllarca süren psikolog ziyaretleri geride kaldı. ‘İktidarsızlığın psikolojik yönü yok demiyorum, ama belli bir noktadan sonra her türlü seks mekaniktir"’diye konuÅŸuyor Irwin Goldstein. ErkeÄŸin birleÅŸmeyi saÄŸlayabilmesi için gerekli sertliÄŸe ihtiyacı vardır. Kendisini mühendis olarak tanımlayan Goldstein, uyarım bozukluklarını giderebilmek için gerçekten de Boston Ãœniversitesi’ndeki uzay teknisyenleriyle birlikte çalışıyor. ‘Tüm hidrolik kanunlarını cinsel bozukluklarda uygulayabilirim’ diye övünüyor araÅŸtırmacı. Ä°ktidarsızlık sorunu yaÅŸayan hastalarına eskiden farklı eÅŸlerle birlikte olmalarını öneren Ä°ngiliz seksolog Martin Cole, gerçek bozuklukların bedende barındığını çok geç fark ettiklerini ve Viagra sayesinde son on yıllarda psikolojik terapiyle tedavi edebildiklerinden çok daha fazla kiÅŸiye yardımcı olduklarını söylüyor. Yan etkilerFakat dünyanın etkili ilk iktidar hapının bazı olumsuz etkileri de yok deÄŸil. On Viagra kullanıcısından biri baÅŸ aÄŸrısından yakınıyor. Ve peniste bulunan aynı fosforik diyastazların gözde de bulunması ve bunun ilaçla bloke edilmesi nedeniyle Viagra kullanıcılarının %3’ü, ilacın etkisiyle birlikte gözlerinin önüne mavi bir sis perdesinin inmesinden yakınıyorlar. Kas aÄŸrıları, diyare, geçici bilinç kaybı, bulantı ve kusma diÄŸer yan etkiler olarak bilinmekte. Ve birçok kalp hastası Viagra kullanamıyor. Fakat Viagra’ya en büyük gölgeyi düşüren etki, milyonlarca kullanıcının ilaca bağışıklık kazanmaları oldu. Amerikalı ürolog Rizk El-Galley’in 82 erkek üzerindeki araÅŸtırmasına göre, bir müddet sonra ilacın yararını görmemeye baÅŸlayan kullanıcılar hapları bırakmış, bazıları da ilk etkisini hissedemediklerinden dozu iki katına çıkarmışlardı. Peki yeni süper Viagra’lar gerçekten de daha iyi mi? Yan etkileri daha mı az? Yoksa iddialar rakip firmalar arasındaki reklam sloganlarından baÅŸka bir ÅŸey deÄŸil mi? Elli Lilly ve Bayer firmasının yeni iktidar haplarını test eden ürolog Porst, her iki ilaçtan da olumlu sonuçlar almış. Viagra etkisi gösteren etkili bir maddeyi bulabilmek için yaklaşık 5000 molekülü inceleyen biyokimyacı Erwin Bischof (Bayer), bulduÄŸu maddenin temelde Viagra’dan farklı olmadığını fakat ilacın penisteki fosforik diyastazlarla birleÅŸtiÄŸinin kanıtlandığını söylüyor. Pfizer firması (Viagra) piyasaları canlandıracak olan rekabet ortamında ayakta kalabilmek için yeni arayışlar içine girdi. Viagra hapını geliÅŸtirmeye çalışan Pfizer araÅŸtırmacıları, bununla da yetinmeyip ilacın kadınlar üzerinde de etkili olması için çalışıyorlar. Viagra’nın kadınlar üzerindeki etkisinin kontrol edilmesine dayanan testlerden elden edilen sonuçlar henüz kuÅŸkulu ama PDE- önleyicisinin klitoristeki kan dolaşımını hızlandırdığı kesin; fakat görünüşe bakılırsa sertleÅŸmiÅŸ bir seks organı da kadını heyecanlandırmaya yetmemekte. Çünkü seksologlar, kadınlardaki cinsel zevkin erkeklerde olduÄŸu kadar kasık bölgesine baÄŸlı olmadığı konusunda hemfikirler. Bilim adamlarına göre kadınlar için en önemle erojen bölge beyinde gizli. Kadındaki seks arzusunu uyandırmak için beyindeki hangi biyokimyasal dolaşımların etkilenmesi gerektiÄŸini araÅŸtırmacılar yeni yeni keÅŸfediyorlar. Bilim adamlarının henüz yanıtlayamadığı sorulardan biri ise ÅŸu: Cinsel haz kimyası kadın ve erkek beyninde aynı motifleri göre iÅŸlemesine raÄŸmen, seksüel uyarım neden farklı? Ä°ÅŸte bu bilmece kadının ilaçla tedavi edilmesini zorlaÅŸtırmakta. Bilim adamları uzun bir süre insanın kendi biyolojisi içinde en az bilinen konulardan biri olan diÅŸi seks eÄŸilimini araÅŸtırmaya bir türlü cesaret edememiÅŸlerdi. Kadın keÅŸfediliyorFakat vibratörün keÅŸfi (1880) kadınların, yerine getirilemeyen arzularını apaçık ortaya koyunca bu yöndeki araÅŸtırmalarda büyük bir sıçrama yaÅŸandı. Tabii araÅŸtırmalar ilk önce kadının kasık bölgesinde yoÄŸunlaÅŸtı. Seksologlar Willam Masters ve Virginia Johnson, 60’lı yıllarda seks sırasında kadın bedeninde meydana gelen deÄŸiÅŸimleri açıklayabildiler: Uyarımdan 10-30 saniye sonra vajinadaki belli baÅŸlı dokular ıslak bir salgı üretiyor, içteki vajina dudakları ÅŸiÅŸiyor ve pembeden açık kırmızıya dönüştükten sonra da döl yolunun içindeki üçte birlik bir alanda spermleri alabilecek bir yer açılıyordu. Fakat araÅŸtırmacılar kadında sürpriz bir doku daha fark etmiÅŸlerdi: Klitoris. Böylece ilk kez yumuÅŸak bir dokuyu kadının zevk organı olarak açıkladılar. Bedenin derinliklerine kadar inen 9 cm uzunluÄŸundaki iki çıkıntı, kısmen vajinanın ön duvarına yaslanan, soÄŸan biçimindeki diÄŸer iki uyarım organına baÄŸlıydı. Klitoristeki uyarım etkisinin penisten bile daha yoÄŸun olduÄŸunu açıklayınca bilim adamlarının yoÄŸun ilgisini çekti. Washington Ãœniversitesi’nde çekirdek spin tomografisiyle çalışan bilim adamları klitorisin %80 oranında ÅŸiÅŸtiÄŸini gördüler. Birbirini takip eden yeni araÅŸtırmalar ve bulgular, klitorisin cinsel haz üzerinde önemli bir etkisi olduÄŸunu göstermesine raÄŸmen tek nokta olmadığını da ortaya koydu. Farklı etkenlerBilim adamları kadındaki uyarımda, birbirinden farklı faktörlerin rol oynadığını düşünüyorlar. Kadının zevk duyabilmesi, ruhsal, duygusal hatta belki de zeka durumlarına baÄŸlı. Hatta iliÅŸkinin seyri bile kadınların uyarılmasında önemli ölçüde etkili olabiliyor. Ve bu yönde yapılan son araÅŸtırmalar kadınların %43’ün seks yaÅŸantılarından memnun olmadığını gösterdi. Her ne kadar kadınlarda yaygın olarak yaÅŸanan isteksizliÄŸin nedenleri kesin olarak anlaşılmamış olsa da, Amerikalı seksologlar tarafından kısa süre önce ‘kadında seksüel iÅŸlevsizlik’ olarak adlandırılan bu fenomenin beyinde bulunması gerektiÄŸine artın kesin bir gözle bakılmakta. Gerçekten de beyinde cinsel çekimle baÄŸlantılı olan 6-7 kadar uyarım merkezi keÅŸfedildi. Yeni geliÅŸtirilen zevk ilaçları iÅŸte bu seks merkezlerini aynı anda uyaracaklar. Ä°laç laboratuvarlarında gelecekte özellikle de metabolizmadaki serotonin ve dopamin bileÅŸimlerini etkileyen maddeler test edilecek. Sonuçlar olumluMutluluk hormonu olarak bilinen bu maddeler beyindeki ‘ödüllendirme merkezinde’ sinir hücrelerindeki sinyallerin iletilmesinden sorumlular. Zevk ve uyarım mesajlarıyla birlikte duyguları, belleÄŸi ve öğrenme yetisini de harekete geçiriyorlar. Bununla birlikte bu karmaşık süreçler henüz tam anlaşılmış deÄŸil. Demek ki mutluluk hormonları içeren ilaçlarla ortaya çıkan yan etkilerin nedeni de bu. En iyi örneÄŸin belki de Amerika’da çok tutulan depresyon ilacı Prozac olduÄŸu söylenebilir. Beyindeki serotonin maddelerini yükselten ilaç, hastaların %30-40’ında cinsel isteksizlik yaratıyor. ‘VML 670’ olarak isimlendirilen yeni bir ilaçla ÅŸimdi kaybolan serotonin etkisinin yeniden canlandırılması hedeflenmekte. AraÅŸtırmacılar fareler üzerinde denedikleri ilaçtan olumlu sonuçlar aldılar. Fakat yalnızca serotonin deÄŸil dopamin sisteminin de ilaçlar üzerindeki etkisi büyük. Sadece birkaç miligramı bile bedendeki seks arzunu ya da bulantıyı teÅŸvik edebiliyor. Dil altındaGeçen yaz aylarında Viagra’ya alternatif olarak piyasaya çıkan ‘Apomorphin’, dopamin metabolizmasını uyararak beyinde seksi uyarıyor, deniyor ‘Medical Tribune’ dergisinde. Ancak Apomorphin, farmakologlar için yeni bir buluÅŸ deÄŸil. Bu maddenin beyindeki bulantı merkezini uyardığı yüz yıldan beri bilinmekte. Doktorlar bu maddeyi zehirlenmelerde acil olarak mideyi temizlemek için kullanıyorlar. Apomorphin’in kusma etkisi yerine cinsel hazzı canlandırması için daha düşük dozda alınması gerekiyor. Kimyasal olarak aynı yapıya sahip Uprima (Abbot firması) ve Ixense (Takeda firması) hapları da iÅŸte bu etkiyi yerine getiriyorlar. Dilin altında eritilen hapın etki maddesi tükürükten kan dolaşımına buradan da beyindeki hipotalamus bölgesine ulaşıyor. Sinirbilimciler burada, arzuların, teÅŸviklerin, özlemlerin ve kirli düşüncelerin oluÅŸtuÄŸu iki küçük bölge keÅŸfettiler. Apomorphin’in bu bölgelerde dopamin metabolizmasını hızlandırarak erotik sinyalleri güçlendirdiÄŸi söylense de deneylerden alınan sonuçlar daha farklı. Mesela ‘European Urology’ dergisinde yayımlanan bir makaleye göre 500 erkek üzerinde yapılan bir test baÅŸarılı sonuç vermemiÅŸti. Ãœstelik bulantı, baÅŸ dönmesi, yorgunluk hissi gibi yan etkileri de ilacın uyarıcı olarak kullanılamayacağını göstermiÅŸ. En etkilisiGeliÅŸmelere bakılırsa ÅŸimdilik en etkili ilacın PT-141 olduÄŸu anlaşılmakta. Concordia Ãœniversitesi beyin araÅŸtırmacılarından Jim Pfaus, farelere çiftleÅŸmelerinden önce PT-141 verdiÄŸinde diÅŸi farelerdeki çiftleÅŸme isteÄŸinin 3-4 misli arttığını izlemiÅŸ. Ãœstelik madde erkek fareleri de daha güçlü kılmıştı. PT-141 tıpkı insan beyninde bulunan Melanotropin maddesi gibi etkimekte. Bu maddenin görevlerinden biri de cildin UV ışınlarıyla kararmasını teÅŸvik etmek. Ä°laç aslında tam da bu noktada Arizona Ãœniversitesi bilim adamlarının ilgisini çekmiÅŸti. Aynı maddeyle, açık tenli erkeklerin pigment oluÅŸumunu hızlandıracak bir güneÅŸ yağı geliÅŸtirdiler. Erkekler yeni güneÅŸ yağıyla istedikleri gibi yanık bir cilde sahip olmakla birlikte müthiÅŸ uyarımlar da yaÅŸamışlardı. Ä°lacın etkisini merak edip kendi bedenine süren bir araÅŸtırmacıysa sekiz saat süreyle sertleÅŸmiÅŸ penisle dolaÅŸmak zorunda kaldığını itiraf ediyor.Peki PT-141 gerçekten de seks isteÄŸini canlandırıyorsa insanlık için bir tehlike oluÅŸturabilir mi? Kadınları ve erkekleri seks düşkünlerine dönüştürmez mi? Mors in coituBu soruyu farelerin davranış testleriyle yanıtlamaya çalışan Pfaus, ilacın yalnızca hayvanların doÄŸal seksüel etkinlik evresinde etkili olduÄŸunu, insanlarda ise bununla birlikte ek koÅŸulların da yerine getirilmesi gerektiÄŸini buldu. Burun spreyi olarak beyni çok uzun bir süre etkilemeyeceÄŸini söyleyen Molinoff da araÅŸtırmacının görüşüne katılıyor ama Viagra ile yaÅŸanan deneyimlerden dolayı birçok araÅŸtırmacı geliÅŸmelerden kaygılı. Viagra’dan sonra seviÅŸme sırasında meydana gelen ölümlerde (Mors in coitu) önemli bir artış kaydedildi. Kullanıcıların bazılarında kalıcı priapizm yarattı. Ve ilacın piyasaya çıktığı 1998 yılından bu yana 600’den fazla kiÅŸi hayatını yitirdi. Tabii ki ölümlerin tümü doÄŸrudan doÄŸruya Viagra’ya baÄŸlanamıyor. ‘Aslında iktidarsızlık birçok organik hastalıklara iÅŸaret eden bir kanıttır. Fakat doktorlar bunu gözden kaçırıyorlar’ diyor Porst. Nietzsche’ye göre ‘kiÅŸiliÄŸin en saygıdeÄŸer sembolü’ olan penis gerçekte erkek saÄŸlığını yansıtan bir ayna olarak tanımlanıyor. Ä°ktidarsız erkeklerde, enfarktüs, felç ve anevrizma riski daha yüksektir. Yıllardan sonra iktidar hapıyla yeniden seks yaÅŸamına adım atan erkek olasılıkla ani ölümlere davetiye açıyor. Spiegel dergisinde yayımlanan bu geniÅŸ araÅŸtırmada (Sayı 7/2002) Viagra sayesinde en ateÅŸli ölüm sahnesinin baÅŸ aktörü Nijeryalı ordu doktoru Sani Abacha oldu. 54 yaşındaki general 8 Haziran 1998 yılında yatağında yaÅŸamını yitirdiÄŸinde üzerinde ve yanında üç tane hayat kadını vardı. Â
button