Kadına yönelik şiddete karşıysanız bugün bir fotoğraf satın alın

Çoğu daha önce birbirinin adını bile duymamıştı ama şimdi tam 111’i bir araya geldi, her biri bir fotoğrafını bağışladı ve bugün İstanbul Sultanahmet’teki Darphane-i Amire binasında bir müzayede düzenliyorlar. Fotoğrafların açık artırmayla yapılacak satışından elde edilecek gelir, doğudan büyük göç alan ve aile içi şiddetin oldukça yüksek olduğu Mersin’de, Bağımsız Kadın Dayanışma Derneği’ne bağışlanacak. Çünkü ‘kimsenin hayatı bir diğerinkinden ucuz değil’, çünkü kadınlara yönelik şiddetin son bulması için birilerinin bir şeyler yapması, şiddet olaylarının unutulmaması gerekiyor, çünkü ‘kadınlar sokakta rahat yürüyebilmeli, genç kızlar özgürce yaşayabilmeli, töre gerekçesiyle öldürülmemeli, hangi taraftan ve ne sebeple olursa olsun, kendini nasıl ifade etmeyi seçerse seçsin, insanlara insanca davranılmalı...’ 111 kadın fotoğrafçı, konuya duyarlı işadamlarını ve kadınlarını, galeri sahiplerini, müze yetkililerini, ‘kadınlara yönelik şiddete son demek için’ bugün saat 14.00’te başlayacak müzayedeye bekliyor.

Bikem Ekberzade, 33 yaşında bir foto muhabiri. Arnavutluk, Kosova, Makedonya, Pakistan, Afganistan gibi ülkelerde savaşı, savaştan kaçanları, mültecileri konu alan fotoğraflar çeken; pek çok arkadaşını savaşa kurban veren, Boston Phoneix, AP, Newsweek gibi yayınlar için çalışan, dünyanın birçok yerinde sergiler açan, hatta çalışmaları Oxford Müzesi koleksiyonuna giren Ekberzade, televizyonda 8 Mart öncesi İstanbul’da polisten acımasızca dayak yiyen kadınların görüntülerini izleyince çok etkilenir ve ‘ne yapabiliriz?’ diye birkaç arkadaşını arar. Bu aramalar, yuvarlanan küçük bir kartopu gibi giderek büyür. ‘Acaba Taksim’e çıkıp fotoğraf makinelerimizi mi bıraksak, ama bir gün konuşulur unutulur’ derken, kadın fotoğrafçıları bir araya getirme fikri çıkar ortaya: ‘Fotoğraf satalım ve gelirini şiddete karşı çalışan insanlara bağışlayalım.’

O zaman bu kadar sayıda kadının fotoğrafla uğraştığından habersizdirler; ‘50 kişiyi toplayabilir miyiz acaba?’ diye düşünürler. Yolları çok kısa sürede, ‘fotoğrafla uğraşan bu kadar çok kadın var mıymış?’ sorusuna uzanır.

Maksimum iki hafta içinde bir organizasyon ekibi kurulur; internet üzerinden haberleşme arttıkça, projeye katılmak isteyenlerin sayısı hızla artar. New York’tan Singapur’a, Japonya’dan Kuzey Kıbrıs’a, İzmir’den Diyarbakır’a, hatta Harran’a geniş bir network oluşur.

Galata Fotoğrafhanesi’nden Yücel Tunca, küçük ofislerinin bir odasını müzayedeye katılacak fotoğraflara açar; Anadolu Kültür A.Ş’den Mine Özerden hem insanlara ulaşma, hem müzayededen sonra Diyarbakır’da açılacak sergiyi organize etme konusunda çalışır. Sultanahmet’teki Darphane-i Amire’nin sahibi Tarih Vakfı mekan sponsoru olur, İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri’nden (İTKİB) Kaya Sungur müzayedeyi yönetmeyi üstlenir. İki ay bile geçmeden her şey hazırdır.

İlk başta müzayedeye bir fotoğraf çalışmasını verecek kadın sayısı 70 civarındadır, hızla 111’e yükselir.

ÖNCE SATIŞ SONRA SERGİ

Müzayede için oluşan koleksiyonda, sanat ya da belge niteliğinde, siyah beyaz ya da renkli, kolaj, başka malzemeyle karıştırılmış, her türden fotoğraf yer alıyor. Kadın ya da şiddet gibi belirli bir konu yok. Fotoğrafların tek ortak yanı kadınlar tarafından çekilmiş olmaları...

Bugün gerçekleşecek müzayedede fotoğraflar 50 milyon açılış fiyatıyla satışa sunulacak. Müzayedeye telefonla katılmak da mümkün. Satılan fotoğraflar hemen teslim edilmeyecek; önce 26-30 Mayıs tarihlerinde Diyarbakır’da yapılacak festivalde sergilenecek.

Bu çalışma sayesinde, ilk kez Türkiye’de bir kadın fotoğrafçılar veri tabanı oluşturuldu. Aslında amaç bu değildi, işin ‘bonus’uydu sadece. Sayı şimdilik 150 fotoğrafçıya ulaşılmış durumda ama proje sahipleri bunun daha da artacağını düşünüyorlar. ‘Bu sadece bir başlangıç. Bir portal oluştu (kadinlaricin.org.) Fotoğraf burada bir araç. Amaç bundan sonra da birlikte bazı projelerde biraraya gelebilmek. İsteyen projelerini bu portal üzerinden yürütebilecek.’

KİMLERİN FOTOĞRAFLARI VAR

Almila Özbideciler Aydan Ay Çakmak Aynur Özgül Ayşe Bağdemir Bálá Atabek Banu Cennetoğlu Banu Demirci Başak Arslan Belgin Çöleri Belmin Söylemez Bennu Gerede Berna Kuleli Berna Almalı Betül Turhan Bikem Ekberzade Çilem Dalgıç Dicle Meşe Ebru Ceren Uzun Ece Alok Eda Göksel Elif İstanbulluoğlu Elvan Kıvılcım Eren Özkapıcı Esra Barlık Esin Uysal Eylem Ertürk Fatma Özdirek Fatma Yakan Feyza Berker Filiz Çayırgan Filiz Uğur Firdevs Sayılan Gözde Zehnder Gülbin Özdamar Güler Ertan Gülçin Toygun Gülistan Aydın Gülten Sarı Hacer Yılmaz Hacer Karanlık Hale Taşkaya Handan Coşkun Hatice Aslankaya Hatice Tuncer Hürü Kaya İnci Özbaş İpek Baran Julie Mardin Kezban Öçgüden Kumral Kepkep Leyla Alpaslan Leyla Kuşat Melisa Önel Mihran Bilir Mine Türkili Nazan Tuna Neslihan Arslan Neslihan Kavak Nergiz Ovacık Nevin Altuğ Nurhayat Varol Nihal Güreş Nil Şişmanyazıcı Navaie Nurcan Aktaş Güzelçay Nur Aral Özden Afacan Özge Özgüner Özgül Ezgin Özlem AtasoyÖzlem Özen Özlem Yarkın Pelin Ülger Perihan Güngörür Pınar İlkiz Pınar Öğrenci Remziye Akçay Selin Kavga Sema Kösoğlu Serap Şahan Serra Akcan Sevgi Ata Sevim Tarhan Sevi Sunaç Sevil Üzrek Sinem Geçin Suderin Murat Sunar Eskiçırak Şadan Ertekin Mis Şebnem Ergezer Şenay Yılmaz Şeniz Kabadayı Şirin Küçüktakbak Tuba Dadandı Tutku Tokol Tülin Dizdaroğlu Ufuk Teksoy Uğur Günay Ümran Davran Yosun Denizeri Zeynep Aktaş Pınar Üstün Dilek Özer Tülay Günay Nurcan Volkan