Bülent SARIOĞLU/ANKARA Demet CENGİZ BİLGİN
Oluşturulma Tarihi: Ocak 15, 2008 00:00
15 yıldır Zarakol soyadını şirket ismi olarak kullanan halkla ilişkiler uzmanı Necla Zarakol, Zarakol unvanını tescil ettirmek isteyince, İspanyol Zara ile mahkemelik oldu.
Sivas Ticaret Odası Başkanı Osman Yıldırım ise kurduğu lens fabrikasının ismini, Zara yüzünden iki kere değiştirdi. Şarkıcı Zara da, Zara ismini gıda alanında tescil ettirmiş.
YİRMİ beş yıldır basın ve halka ilişkiler sektöründe faaliyet gösteren ve 15 yıldır Zarakol soyadını şirket ismi olarak kullanan Necla Zarakol, ’Zarakol’ unvanını tescil ettirmek isteyince, İspanyol Zara ile mahkemelik oldu. Hazır giyimde ’Zaranizm’ diye yeni anılan hızlı moda akımı başlatan dünya moda devi Zara, Türkiye’de ününü kullanarak haksız rekabet yapmakla suçladığı Zarakol dışında, başka şirketlerle de daha önce mahkemelik oldu. Zara ismini kullanmak isteyen Zaralılar, ayrıca Zara ismini sonradan alan şarkıcı Neşe Yılmaz ile de sorun yaşıyor.
EN SON ZAR&ACCOM OLDUK: Sivas Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Osman Yıldırım Sivas’ta kurduğu Türkiye’nin ilk lens fabrikasının ismini Zara Lens koyunca, İspanyol Zara ile mahkemelik olmuş. Başkan Yıldırım, 10 milyon dolar yatırımla kurulan fabrikanın sürekli isim değiştirme hikayesini şöyle anlattı: "Ortağım da ben de Zaralıyız. Fabrikaya Zara Lens ismini koymak istedik. İspanyol Zara engel oldu. ZarAccom koyduk, mahkemeye verdiler. Davayı kaybettik. Şimdi de Zar&Accom ismini kullanıyoruz. Bakalım ne olacak?"
DÜNYA MARKASI YAPACAKTIM: Zara Lens ismini bir dünya markası yapmak istediğini, ancak engellendiğini belirten Yıldırım, "Önüm kesildi. Bu hayalimi gerçekleştiremedim. Zara bir yerin, bölgenin ismi. Farklı alanlarda da aynı ismi kullanmaya izin verilmeli" dedi.
ŞARKICI ZARA GIDAYI ALDI: Osman Yıldırım, Zara ismini sonradan alan şarkıcı Neşe Yılmaz ile de sorun yaşadıklarını belirterek "Zara’da su tesisi kuracaktık. Ama buna ’Zara Su’ diyemiyoruz. Çünkü şarkıcı Zara, gıdada Zara markasının isim haklarını almış" dedi. Markalara ilişkin kanunda düzenleme yapılması gerektiğini vurgulayan Yıldırım, şunları söyledi: "İsmi alan belli bir süre kullanmadığında o hakkı kaybetsin. Kadının gerçek ismi olmayan Zara’yı tescil ettirmiş ama ticari faaliyeti yok. Bense ticaret için kendi ilçemin ismini kullanamıyorum."
ZARA GİDER KOL KALIR: 15 yıldır Zarakol soyadını şirket ismi olarak kullanan Necla Zarakol, ’Zarakol’ unvanını Türk Patent Enstitüsü’ne (TPE) başvurup, tescil ettirmek isteyince, İspanyol Zara ile mahkemelik oldu. Zara, Türkiye’de ününü kullanarak haksız rekabet yapmakla suçladığı Zarakol’a ’Zara’ kısmının kaldırılması için dava açtı. Eşi Zara kökenli olduğu için bu soyadını taşıyan Necla Zarakol da karşı dava ile karşılık verdi. Zara, Zarakol İletişim Hizmetlerinin antetli kağıtlar, kartvizitler ve tüm şirket belgelerinde isimden ’Zara’ kısmının kaldırmasını talep ediyor.
Zara Büfe de kapanacak mı
ZARA Kaymakanlığı Yazı İşleri Müdürü Cemil Sever, Zara’dan İstanbul’a göçmüş pekçok kişinin Zara Büfe, Zara Market gibi dükkan açtığını hatırlatarak, "Bunların hangi birisini kapatacaklar" dedi. Necla Zarakol’un başına gelenlerle ilgili olarak ise Sever "Eğer gerçekten hemşehrimiz ise, yardımcı oluruz" diye konuştu.
Yer ismi marka olmaz sadece coğrafi işaret olabilir
TÜRKİYE’de taklit ve marka isim haklarıyla ilgili davalarda akla gelen ilk isimlerden Avukat Vehbi Kahveci konuyu şöyle aydınlattı: "Sivas’ın Zara ilçesinin ismi marka olarak tescil ettirilemez; sadece coğrafi işaret olarak, bir garantör gibi tescil ettirilebilir. Yer, il ve ilçe isimleri tescil ettirilemez. İspanyol Zara tüm dünyada bilinen bir marka. Eğer Türkiye’de Coca-Cola gibi Tanınmış Marka statüsünde ise onu andıracak şekilde başka alanlarda kullanımını engelleyebilir. Hiçbir alanda Zara’yı andıracak bir isim mümkün olmaz. Örneğin, kimse Coca-Cola marka otomobil üretemez."
İYİ-KÖTÜ NİYETE BAKILIR: Şirket isminin Zarakol olmasının problem yaratmadığını dile getiren Kahveci, Zarakol ismi marka olarak tescil ettirilmek istenince sorun çıktığını belirtti. Kahveci şunları söyledi: "Burada tüketicinin kafası karışıyor mu ona bakılır. Bence karışmaz. İsim tescil ettirmede iyi niyet, kötü niyet ayrımı var. Şimdi Amerika’da insanlar çocuklarına Yahoo ismini koyuyor. Yahoo’yu ticari unvan olarak kullanabilirler ama marka ismi yapamazlar. Bir markayı tescil ettirmek için o isme sahip olmak yetmez. İyi niyet varsa izin verilebilir ama Yahoo örneğindeki gibi kötü niyet varsa izin çıkmaz. Bir ismi tescil ettiren 5 yıl ticari faaliyet yapmaz ise hakkını kaybeder. 5 yıl dolunca Zara Su’yu alabilirler."
Pehlivan ve balımızla zaten markayız
ZARAKOL, soyadının "Sivas’ın Zara ilçesinden gelenler" anlamı taşıdığını belirterek, Zaralılardan destek isteyen Necla Zarakol’a Sivas milletvekillerinden gelen tepkiler şöyle:
Selami Uzun (AKP): Zara, balıyla, etiyle, pehlivanlarıyla, yaylalarıyla zaten meşhur olmuş, marka olmuş bir ilçemiz. Bu tartışmadan Zara’ya bir fayda çıkacaksa bundan da ayrıca memnun oluruz.
Mustafa Açıkalın (AKP): Zara’nın marka olmasından memnun oluruz. Zara kaynaklı marka olurken gelsinler ilçeye üretim yapsınlar. Hem markaya hem ilçeye bir katkısı olsun. Bunu temin edebilirsek biz de elimizden gelen desteği sağlarız.
Malik Ecde Özdemir (CHP): Zara ilçesinin yararına bir gelişme olacaksa bize düşen ilçemizin yanında olmaktır. Zara belki tekstil anlamında değil ama cumhuriyet tarihinde önemli bir merkez. Sivas içinde bile Zaralılar ayrı bir ekoldür.
Zara ismi 12’nci yüzyılda yaşamış Ermeni çiftçiden
SİVAS’ın ilçesi Zara, bu isme Selçuklular zamanından beri sahip. İlçenin Koçgiri ve Zara olmak üzere iki ismi bulunuyor. Zara isminin 12’inci yüzyılda bölgede yaşamış Zaro isimli etkili Ermeni bir çiftçiden geldiği söyleniyor. Ayrıca, Amasya merkez ilçesine bağlı Doğantepe köyünün eski ismi de Zara.
İspanyol’unki Zaragoza’dan
İSPANYOL Amancio Ortega ilk Zara mağazasını 1975’te açtı. Zara isminin, İspanya’nın Zaragoza şehrinden geldiği sanılıyor. Batı’da kadın ismi olarak da kullanılan zara, eski İngilizce’de açan çiçek demek. Farsça’da ise zara; parlak şafak anlamına geliyor.