OluÅŸturulma Tarihi: AÄŸustos 12, 2004 00:00
Ä°nmemiÅŸ testis sorunu normal doÄŸan bebeklerde yüzde 3- 5, prematüre bebeklerde ise yüzde 9- 30 sıklığında görülüyor. Çift taraflı inmemiÅŸ testis görülme sıklığı ise yüzde 15.Bu oran ikiz gebelik, düşük doÄŸum ağırlığı ve prematürelerde artıyor. Ä°nmemiÅŸ testis sorununda erken teÅŸhis ve tedavi çok önemli. Ä°nmemiÅŸ testis nedir, nasıl oluÅŸur?Testis (kriptorÅŸidik testis) testisin torbaya tamamıyla inmemesi olarak bilinir. Testislerin karın içinden normal olarak skrotuma iniÅŸi; gubernakulum denen bağın testisi aÅŸağıya çekiÅŸi, testisi aÅŸağıya doÄŸru iten karın içi basıncı, genitofemoral sinir ve bazı hormonal ve mekanik etkiler arasındaki etkileÅŸim sonucunda oluÅŸur. Ä°nmemiÅŸ testisler en sık nerede görülür veya fark edilir?Testislerin en sık görüldüğü yerler; kasık, karın içi ve kasık- skrotum arası bölgedir. Bir de ektopik testis vardır ki, testislerin normal iniÅŸ lokalizasyonu dışında bir yerde olması halidir. Ele gelmeyen veya muayenede saptanmayan testisin ultrasonografi, tomografi veya MR ile görüntülenmesi mümkün olabilir. Testislerin skrotumda olmaması her zaman sorun oluÅŸturur mu?Hayır; inip çıkan (retraktil) testisler genellikle 1-10 yaÅŸlarındaki çocuklarda bulunur. Bu çocuklarda testisler normal iniÅŸini tamamlamıştır. Muayene sırasında veya çocuk üşüyor ya da korkuyorsa, testisler kasık kanalına doÄŸru hareket edebilir. Bu testisler inmemiÅŸ sayılmazlar. Testis-kasık bölgesi kas liflerinin hareketi (kremasterik refleksler) yenidoÄŸanlarda zayıf olduÄŸu için bu çocukların retraktil olup olmadığı için süreye ihtiyaç vardır. Ancak inmemiÅŸ testis durumu veya şüphesi özellikle bir testiste ise beklenmeden ürolojik muayene yaptırılmalıdır.Testisler kendiliÄŸinden herhangi bir tedaviye gereksinim olmadan iner mi? Unutulmamalıdır ki normal zamanında doÄŸanların yüzde 74’ü ve prematüre bebeklerin yüzde 95’inde, genellikle ilk 3 ay içinde testisler kendiliÄŸinden inecektir. YaratabileceÄŸi sorunlar nelerdir?Kısırlık ve kanserleÅŸme riski. Normal yerinde olmayan testislerde bu sorunlar görülebileceÄŸi gibi, zamanında tedavisi (hormonal veya cerrahi ) yapılan çocuklarda dahi bu riskler yok olmaz. Ä°nmemiÅŸ testisi olup ameliyat olanların tümörleÅŸme riski açısından 32- 35’li yaÅŸlara kadar kan testleri ile yıllık kontrolleri yapılmalıdır. Ameliyat olanların testislerini aralıklı olarak muayene ettirmeleri, büyüme veya sertlikte ise üroloÄŸa danışmaları gerekir. TümörleÅŸme riski, normal testise göre 4-10 kat yüksek. Testisin cerrahi olarak indirilmesi, kanser geliÅŸme riskini azaltmıyor. Testisin inmiÅŸ olması tümör geliÅŸtiÄŸinde erken saptanmasına yardımcı olur.Ä°nmemiÅŸ testis tedavisinde seçkin yöntem hangisi?Ä°nmemis testislerde sık kullanılan yöntem açık operasyonla kasıkta ya da torbanın üzerinde olan testisin, torbanın normal yerine indirilmesi yöntemi (orÅŸiopeksi) denen cerrahi uygulama. Tek taraflı ameliyat yapılan testislerde yetiÅŸkinlikte doÄŸurtganlık (fertilizasyon) çift taraflı ameliyat olanlarda ise yüzde 50-60. Ä°nmemiÅŸ testiste cerrahi tedavi fertilizasyon ÅŸansını arttırmak için yapılır. OrÅŸiopeksi ile baÅŸarı oranı yüzde 98. Laparoskopi veya inguino-abdominal eksplorasyon denilen yöntemler ise ele dahi gelmeyen testislerin tedavisinde ilk adımdır.Cerrahi tedavi ideal zamanı nedir? Testislerin en ideal tedavi zamanı 1-2 yaÅŸ. Genellikle 6 aylıktan büyük bebeklerde hormonal tedaviye baÅŸlanabilir. Aileler anlayabilir mi?Aileler elle muayene yaparak kesenin içinde testislerin her ikisinin de varlığını hissetmeliler. Hazırlayan:Mesude ERÅžANÂ
button