Serhan YEDİG / syedig@hurriyet.com.tr
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 02, 2009 00:00
Orkestranın sadece şefi, keman ve çello grubu lideri profesyonel. Diğer 60 üyesi Londra’daki bakanlıklarda çalışan amatör müzikçi diplomat, hukukçu, hekim, eğitimci, finans uzmanları. İsmini İngiltere’nin başkentinde, başbakanlık dahil, tüm önemli bakanlıkların sıralandığı caddeden alıyor.
Whitehall Senfoni, dünyanın amatör müzikçilerden oluşan en uzun ömürlü memur orkestrası. Yıl boyunca hazırlanıp, her mevsim profesyonel solistlerin eşliğinde iddialı bir konser veriyor. Bu akşam Londra’daki bahar konserinin solisti piyanist İdil Biret. Orkestra, 23 yıllık tarihinin ilk uluslararası turnesine de bu yaz çıkacak. 11 Temmuz’da, İstanbul’da top atışları eşliğinde 1812 Uvertürü’nü seslendirecek.
“Biraz şanssız bir orkestrayız” diyor David Rawlins geçen salı telefonda Whitehall Senfoni’yi anlatırken. “Dünyanın en iyi orkestralarından üçü Londra’da. Ayrıca en ünlü orkestralar sık sık turneye gelir. Bu nedenle adımıza basında pek rastlanmaz. Yine de meraklı bir dinleyici kitlesine sahibiz. Her mevsim, aksatmadan konser veririz.”
Rawlins, Devlet Bakanlığı’na bağlı “İcatlar, Üniversiteler, Yetenek Geliştirme Merkezi”nde uzman. Gündüz, santral ve rafineriler hakkında rapor hazırlıyor. Akşam gri takım elbisesini çıkarıp, çellosunu eline alıyor. İkinci enstrümanı trombon. Sekiz yıldır Whitehall’un çellisti, tromboncusu. Aynı zamanda orkestranın gönüllü yönetim kurulu başkanı. Diğer orkestra üyeleri de farklı mesleklerden orta ve üst kademede memurlar. Güvenlik nedeniyle, çalıştıkları birimler hakkında ayrıntılı bilgi vermekten kaçınıyorlar.
PROVA SONRASI KARAOKE’YE
Whitehall kadrosunda 20’den 70’e her yaştan amatör müzikçiyi bulmak mümkün. Kadınlar çoğunlukta. Yıl boyunca internet üzerinden haberleşip, repertuvar belirliyor, kişisel hazırlıklarını tamamlayıp konserlerden 20 gün önce genel provaya başlıyorlar. Akşamları işçıkışı ya da hafta sonrarındaki provaların her biri iki, üç saat sürüyor. Rawlins’in anlattıklarına bakılırsa bu buluşmalar, müziksever memurlara birlikte müzik yapmanın yanı sıra, sohbet etme, sosyalleşme fırsatı sağlıyor: “Her provadan sonra pub’a gider, birlikte eğleniriz. Hatta karaoke akşamları düzenleriz. Konserden sonra mutlaka kutlama yemeği yaparız.”
Orkestranın masrafları ortak bütçeden karşılanıyor. Bunun için her üye 120’şer sterlin (280 TL) yıllık aidat ödüyor. Prova mekanı, Rawlins’in çalıştığı merkezin salonu. Konserler ise, Parlamento yakınlarındaki ünlü St Johns Smith Meydanı Konser Salonu’nda veriliyor. Bütçeleri kısıtlı olduğu için solist çoğunlukla orkestranın birinci kemancısı Nathaniel Vallois. Ancak zaman zaman çellist Leonid Gorokhov, piyanist İdil Biret, Samantha Ward gibi tanınmış isimler de orkestraya katılıyor. CD’lerin sayısı 40’ı aşmakla birlikte henüz hiçbiri yayımlanmadı. Sadece orkestra üyeleri ve dostları dinliyor. Nedeni, ortak bütçeyi aşabilecek telif ücretleri.
Aslında, Whitehall Senfoni’nin geçmişi 2. Dünya Savaşı’nın bittiği yıllara kadar uzanıyor. Müziksever İngiliz memurlar o günlerden başlayıp 1980’lere kadar birçok amatör orkestra kurdu. Hiçbiri sonuncusu kadar uzun ömürlü olmadı. 1985’te, İngiliz Ulaştırma Bakanlığı’ndan amatör perküsyoncu, şef Paul Gillett’in öncülüğünde bir araya gelen Whitehall Senfoni, zaman içinde varlığını gelişerek sürdürdü. 2000’lerin başında özel sektörden öğretmen, bankacılar da katıldı aralarına. Rawlins, bugün kadronun yaklaşık yüzde 40’ının özel sektör çalışanlarından oluştuğunu söylüyor.
KONSERLERİ BBC’DEN YAYIMLANIYORWhitehall Senfoni’nin repertuvarında ağırlık son 200 yılın eserlerinde. Romantik Çağ’dan çağdaş müziğe geniş bir repertuvara sahip. Londra’daki 150 amatör orkestra arasında, konserleri BBC Radyo 3’ten canlı yayımlanmaya değer bulunan birkaç topluluktan biri. 2007 Kasımı’nda Londra’da Whitehall’la ilk konserini veren piyanist İdil Biret “Coşkuları, disiplinleri çok etkileyici” diyor.
22 YILDIR İLK YURTDIŞI KONSERLERİNİ İSTANBUL’DA VERİYORLARWhitehall’la konser veren ilk Türk solist, kemancı Cihat Aşkın. 2005 Haziranı’nda, Londra’da, orkestra eşliğinde Haçaturyan’ın keman konçertosunu seslendirdi. Biret ve Aşkın’la bağlantı kuran, davet eden kişi ise orkestranın şefi Michael Nebe. Geçmişte Borusan Filarmoni Orkestrası’nın konuk şefleri arasında yer alan, İstanbul’daki bazı eğitim kurumlarında ders veren Nebe, tanıştığı, birlikte çalıştığı Türk müzikçileri Whitehall’la konser vermek üzere Londra’ya davet ediyor.
23 yıllık tarihinde İngiltere dışına çıkmayan orkestra, bu yaz ilk kez yurtdışında bir konser verecek. İstanbul’daki konseri Hakan Erdoğan düzenleyecek. Dört yıl önce İdil Biret’in Yedikule Zindanları’ndaki konserlerini düzenleyen Erdoğan, Londra konserini
haber alınca bu öneriyi getirdi. 11 Temmuz’da, Yedikule Zindanları’ndaki Çaykovski Akşamı’nda İdil Biret, bestecinin piyano konçertosunu, orkestra ise gerçek top atışları eşliğinde 1812 Uvertürunü seslendirecek. David Rawlins’in söylediğine göre, orkestrayı daha şimdiden İstanbul heyecanı sarmış. “Hem yurtdışındaki ilk konserimiz olacak, hem de İstanbul gibi bir kentte konser vereceğiz. Şimdi bu enerjiyle çalışıyoruz” diyor.