İnatçı sedefe yeni ilaç
Güncelleme Tarihi:
Hazırlayan: Mesude ERŞAN
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 05, 2005 02:06
Prof. Dr. Sergio Chimenti, geçtiğimiz haftalarda The Marmara Oteli’nde düzenlenen 6. Dermatolojide Gelişmeler Sempozyumu’nda, dünya nüfusunun yüzde 1-2’sini etkileyen sedef (psoriasis) tedavisiyle ilgili bir konferans verdi.
Sedef tüm yaşlarda görülebiliyor. Ancak pik yaptığı yaş grupları, 16-22 ile 57-60. Sedef hastalığının fiziksel ve ruhsal etkileri birçok ciddi hastalıktaki kadar ağır. Journal of American Academy of Dermatology’de 1999’da yayınlanan bir çalışmada, sedefin kalp yetmezliğinden sonra fiziksel etkisi en yüksek hastalık olduğu belirtilmişti. Yine sedef, depresyon ve kronik akciğer hastalığından sonra ruhsal etkisi en yüksek üçüncü hastalık olarak tanımlanıyor.
Sedef tedavisi nasıl yapılır?
Sedef hastalarının yüzde 73’ü mevcut klasik tedavilerden memnun değiller. (EUROPSO Hasta Çalışması). Bu tedavilerin başlıcaları olan metotreksat, siklosporin gibi ilaç tedavileri ve fototerapi gibi ışın tedavileri, ileri vakalarda yeterince iyi sonuç vermemeleri ve genel yan etkileri nedeniyle uzun süre kullanılamıyor. Oysa sedef hastalarının yaklaşık dörtte birinde (National Psoriasis Foundation araştırması) sedef romatizmasının da oluşması, hastalığın ciddi bir şekilde ele alınıp mutlaka tedavi edilmesi gerekliliğini ortaya koyuyor.
Son yıllarda geliştirilen biyolojik tedavilerin tedavideki yeri nedir?
Sedef hastalarında, serumda ve sedef plaklarında tümör nekroz faktörünün (TNF) arttığının belirlenmesinden sonra, vücutta TNF’ye bağlanarak onu etkisiz hale getirmek üzere tasarlanmış biyolojik ilaçlar bu alanda yeni umut oldu. Bu alandaki ilaçlar arasında insan TNF reseptörü füzyon proteini olan etanercept, romatoid artrit başta olmak üzere kullanıldığı diğer inflamatuar hastalık tedavilerine ek olarak sedef hastalığında da kullanılıyor. Etanercept hem sedef hastalığı hem de sedef romatizmasında kullanılan tek biyolojik ilaçtır.
Etanercept ile en sık görülen yan etkiler nelerdir?
Bütün ilaçlarda olduğu gibi, etanerceptin de yan etkileri olabilir. Mutlaka doktorun yakın kontrolünde kullanılmalı ve yan etki gözlendiğinde veya alışılmamış bir etki oluşulması durumunda hemen doktora haber verilmeli.
Genel anlamda yetişkinlerde en sık gözlenen yan etki, enjeksiyon bölgesinde gözlenen kaşıntı, hassasiyet, kızarıklık, kanama, şişme ve ağrı gibi hafif reaksiyonlar. Bunun dışında, üst solunum yolu enfeksiyonları, bronşit, pnömoni, sistit gibi enfeksiyonlarla da karşılaşılabilir.
Hamilelerde ve çocuklarda kullanımı var mı?
Etanercept, aynı zamanda, 4-17 yaş arası çocuklarda metotreksatın yetersiz kaldığı (veya alınamadığı) durumlarda poliartiküler tip juvenil kronik artrit tedavisinde kullanılır. Etanercept, 4 yaşından küçük çocuklarda denenmedi. Sedef hastalığındaki kullanımı yetişkinler için... Hamilelerde kullanımı önerilmez.
Türkiye’de ruhsatlı
Etanercept, Türkiye’de sedef tedavisinde kullanılabilmesi için ruhsat aldı. Sedef hastalığında etanercept, yetişkinlerde siklosporin, metotreksat veya PUVA gibi sistemik tedavilerle cevap alınamayan, bu ilaçların kontrendike olduğu veya bu tedavileri tolere edemeyen hastalarda kullanılır. Sosyal güvenlik kurumları, dermatologların hazırladığı sağlık raporlarıyla ilacı karşılarlar. Ancak SSK dışındaki Emekli Sandığı ve Bağ-Kur, hastaların hastanede yatmalarını mecburi tutuyor.
Sedef tedavisi nasıl yapılır?
Sedef hastalarının yüzde 73’ü mevcut klasik tedavilerden memnun değiller. (EUROPSO Hasta Çalışması). Bu tedavilerin başlıcaları olan metotreksat, siklosporin gibi ilaç tedavileri ve fototerapi gibi ışın tedavileri, ileri vakalarda yeterince iyi sonuç vermemeleri ve genel yan etkileri nedeniyle uzun süre kullanılamıyor. Oysa sedef hastalarının yaklaşık dörtte birinde (National Psoriasis Foundation araştırması) sedef romatizmasının da oluşması, hastalığın ciddi bir şekilde ele alınıp mutlaka tedavi edilmesi gerekliliğini ortaya koyuyor.
Son yıllarda geliştirilen biyolojik tedavilerin tedavideki yeri nedir?
Sedef hastalarında, serumda ve sedef plaklarında tümör nekroz faktörünün (TNF) arttığının belirlenmesinden sonra, vücutta TNF’ye bağlanarak onu etkisiz hale getirmek üzere tasarlanmış biyolojik ilaçlar bu alanda yeni umut oldu. Bu alandaki ilaçlar arasında insan TNF reseptörü füzyon proteini olan etanercept, romatoid artrit başta olmak üzere kullanıldığı diğer inflamatuar hastalık tedavilerine ek olarak sedef hastalığında da kullanılıyor. Etanercept hem sedef hastalığı hem de sedef romatizmasında kullanılan tek biyolojik ilaçtır.
Etanercept ile en sık görülen yan etkiler nelerdir?
Bütün ilaçlarda olduğu gibi, etanerceptin de yan etkileri olabilir. Mutlaka doktorun yakın kontrolünde kullanılmalı ve yan etki gözlendiğinde veya alışılmamış bir etki oluşulması durumunda hemen doktora haber verilmeli.
Genel anlamda yetişkinlerde en sık gözlenen yan etki, enjeksiyon bölgesinde gözlenen kaşıntı, hassasiyet, kızarıklık, kanama, şişme ve ağrı gibi hafif reaksiyonlar. Bunun dışında, üst solunum yolu enfeksiyonları, bronşit, pnömoni, sistit gibi enfeksiyonlarla da karşılaşılabilir.
Hamilelerde ve çocuklarda kullanımı var mı?
Etanercept, aynı zamanda, 4-17 yaş arası çocuklarda metotreksatın yetersiz kaldığı (veya alınamadığı) durumlarda poliartiküler tip juvenil kronik artrit tedavisinde kullanılır. Etanercept, 4 yaşından küçük çocuklarda denenmedi. Sedef hastalığındaki kullanımı yetişkinler için... Hamilelerde kullanımı önerilmez.
Türkiye’de ruhsatlı
Etanercept, Türkiye’de sedef tedavisinde kullanılabilmesi için ruhsat aldı. Sedef hastalığında etanercept, yetişkinlerde siklosporin, metotreksat veya PUVA gibi sistemik tedavilerle cevap alınamayan, bu ilaçların kontrendike olduğu veya bu tedavileri tolere edemeyen hastalarda kullanılır. Sosyal güvenlik kurumları, dermatologların hazırladığı sağlık raporlarıyla ilacı karşılarlar. Ancak SSK dışındaki Emekli Sandığı ve Bağ-Kur, hastaların hastanede yatmalarını mecburi tutuyor.