Mesude Erşan
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 30, 2009 00:00
İngiliz Elizabeth Adeney sayesinde, ileri yaşta hamilelik tartışması yeniden gündeme geldi. Bir işkadını olan Adeney, tam 66 yaşında. Anne olmak için biraz yaşlı değil misiniz, diye soranlara, kendini 39 yaşında hissettiğini ve kendinden çok daha genç kadınlardan daha formda olduğunu söylüyor. Bebeği konuşmaya başladığında 70, ilkokulu bitirdiğinde 76 yaşında olacak. Tüm bunlar hatırlatıldığında “Kendimi savunmak zorunda değilim. Bu benimle bebeğim arasında bir mesele” diyor. İleri yaş hamileliği üzerine uzman görüşlerine başvurduk.
Klasik tıp bilgisine göre, 35 yaş ve üzerindeki gebelikler “riskli”. Hem bebek hem de anne açısından. Ancak 60’lı yaşların ortalarını geçen, daha fazla kadın, menopoz yumurtaları bitirse bile, daha genç kadınlardan toplanan yumurtaların rahimlerine yerleştirilmesiyle doğan bebeklerini kucaklarına alıyor. İleri yaş gebelikleri arttıkça, karşı çıkan uzman görüşlerinde de yumuşama oldu. Yumurta ve sperm bağışının serbest olduğu KKTC’de tüp bebek merkezlerinin sayısı 8’i buldu.
BU BİR İNSANLIK HAKKI
Kıbrıs Ortadoğu ve Balkanlar Tüp Bebek Merkezi Direktörü Dr. Halil İbrahim Tekin, gebelik yaşı üst sınırının 69’a çıktığını söylüyor: “İnsan ömrünün uzamasıyla çocuk sahibi olma yaşı da ileriye doğru kayıyor. Rahim eskimediği için yumurta nakliyle çok ileri yaşlara kadar gebe kalmak ve bebeği sağlıklı bir şekilde doğurmak mümkün. En ileri yaştaki hastam 64 yaşında, Almanya’da yaşıyor. Tam 47 yıl uğraşmıştı. Bu kadın daha önce de tüp bebek tedavileri, yumurta nakli yaptırmış, hayatı boyunca buna konsantre olmuş, çocuk yapmak için uğraşmış. Ne kadar uğraşırsanız uğraşın bu kararından vazgeçmezdi, bunun bir insan hakkı olduğunu düşünüyordu. Ben de bir insan hakkı olduğunu düşündüm ve tedaviyi uygulamayı kabul ettim”.
50 YAŞ ÜSTÜNDE DOĞRU DEĞİL
Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Başkanı Prof. Dr. İsmail Mete İtil ise tamamen farklı görüşte. O, 50 yaş üstü gebelikte anne ve bebeğin sağlığının riske girdiği, bu tip hamileliklerin desteklenmemesi gerektiğini düşünüyor: “İleri yaş gebelikleri tüm dünyada gerek tıp gerekse etik açıdan tartışılan konulardan biri. Dünyanın değişik merkezlerinde değişik uygulamalar var. ABD’de kimi merkezler üst yaş sınırı olarak 55’i kabul ederken, İtalya’da 49-62 yaş arası 3 bine yakın uygulama yapıldığı, Ukrayna’da ise hiçbir sınır tanınmadığı belirtiliyor. Bizim görüşümüz özellikle 50 yaşının üzerindeki gebeliklerde annenin sağlığının, dolayısıyla da bebeğin sağlığının da riske gireceği yönünde. Çok ileri yaşta doğumlarda çocuğun erken yaşlarda annesiz kalma olasılığı da var. Anneye ileri yaştaki gebelik ve doğumun riskleri tüm yönleriyle anlatılmalı ve doktor 50 yaşın üzerindeki gebeliği desteklemeyen bir konumda durmalı.”
ANNELİK HER YAŞTA GÜZEL
Amerikan Hastanesi’nden Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Alper Mumcu, konuya ılımlı yaklaşan hekimlerden. Anneliğin her yaşta güzel olduğunu savunuyor: “Riskin hangi yaştan sonra arttığı konusunda da spekülasyonlar var. Yaygın olarak kullanılan 35 yaş kriteri aslında tam olarak doğru değil. Kadının gebe kalma potansiyeli ve komplikasyon yaşama riski yaşla birlikte değişiklik gösterir. Ancak bu riskler belirli bir yaşta aniden artmaz. İleri yaş gebeliklerinde en çok korkulan komplikasyon, kromozom anomalisi gösteren bebek doğurmak. Ancak gebelik esnasında yapılan testlerle bu bebekler tanınabilir. Gebelikte ortaya çıkan veya hastada bulunan diyabet, yüksek tansiyon gibi sorunlar izlenerek kontrol altında tutulabilir. İleri yaştaki gebelerin takibi bu nedenle çok daha dikkatli yapılmalı.
Mari Kasparyan (54) / 3 yaşındaki Arda ve Serdar’ın annesi
KARARI KADIN VERMELİ
Anne olmak için yaklaşık 10 yıl uğraştım. Çalıştığım için hep ertelemiştim anneliği. Sonra annelik bitmeyen bir istek, arzu, aşk oldu benim için. Farklı farklı yollar denedik durduk. İleri yaşta anne olmak, başkalarının ne düşüneceği, sorular, bakışlar hiç mi hiç umurumda olmadı. Tabii ki zordu anne olma sürecim. Ama yorulmadan, emek harcamadan hiçbir şeyin sahibi olamazsınız. Gebelikte herhangi bir ciddi sıkıntı yaşamadım. Sadece gebelik tansiyonum oldu. Çocuklarımı kucağıma almak her şeye değer. Çok güzel, tadılması gereken bir duygu. İleri yaşta anne olmanın avantajları var. Daha olgun ve mantıklı anne oluyorsunuz. İleri yaşta anne olup olmayacağının kararını kadın kendi vermeli. Hazırsa ve sağlığı da elverişliyse neden olmasın?
Dr. Zafer Atasoy / Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk ve Ergen Psikiyatristi
ANNE VE ÇOCUĞUN RUH SAĞLIĞI BAKIMINDAN DOĞRU DEĞİL
Bebek doğduğunda, neredeyse 24 saat anneyle ilişki ister. Belli bir yaşın üstündeki kadının bedeni buna izin vermeyebilir. Bu nedenle bebeğin bakımı aksayabilir. Bebek büyüdükçe bu kez başka sorunlar başlayabilir. Kreş, okul, vs. gibi ortamlarda diğer çocukların anneleriyle kendi annesini karşılaştırdığında bir farklılık olduğunu görecek. Ergenlikte aradaki yaş farkının fazlalığı nedeniyle daha sorunlu bir ilişki yaşanabilir. Kısacası hem çocuk hem de ileri yaşta anne olacak kişinin ruh sağlığının dengede olması bakımından ileri yaşta anneliğin doğru olmadığını düşünüyorum.