İkinci neşter

Her yüz kişiden 70'i ömründe en az bir kere bel ağrısı çekiyor. Yüksek olarak tanımlanabilecek bu oranın yanısıra, bel ağrıları tüm sosyo ekonomik kesimleri kapsayabiliyor. Bedeniyle çalışan (ağır işçi) kişilerde görülen ağır bel hastalıkları, artık bütün gün oturarak çalışan, spor yapmayan, refah düzeyi arttıkça hareket etme oranı azalan insanları da yakalıyor. Sonuçta fizik kondüsyon yetersizliğinden dolayı bir takım bel rahatsızlıkları ortaya çıkıyor.

Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Osman Güven, bel sorunlarıyla ilgili şu bilgileri veriyor:

‘‘Bel ağrılarının yüzde 90'ı ameliyatsız iyileşiyor. Geri kalan yüzde 10'unda ise mutlaka ameliyat gerekiyor. Bel ağrısı yapan 30 ile 40 arasında neden var, bel fıtığı bunlardan yalnızca biri. Fıtık ameliyatından sonra tamamen iyileşme oranı yüzde 64. Yüzde 3-14 arasındaki hastalarda ameliyata bağlı bel ağrıları görülüyor.’’

Güven, bir süredir fıtık ameliyatından sonra tekrar rahatsızlanan hastalar üzerinde çalışıyor. Başarısız bel ameliyatı sendromu (Failed back sendromu) adını verdiği bu durum ile ilgili olarak şöyle diyor: ‘‘Bu yıllardır çözümlenemeyen bir sorun. Hastalar, Epidural fibrosis, yani sinir kılıfının yapışıklığı şikayetiyle geliyorlar. Uyguladığımız ikinci bir ameliyatla hastayı tamamen iyileştiriyoruz.’’

Güven, bu tekniği üç sene önce bulduğunu belirtiyor: ‘‘Bu ameliyatta problem olan bölgede yapılan düzeltici osteotomi ile belin duruş pozisyonu ayarlanıyor ve vida gibi özel bazı implantlarla bu bölge tespit ediliyor. Bu şekilde sinirler üzerindeki gerginlik yok oluyor ve ameliyat sonrası şikayetler ortadan kalkıyor. Ancak kanaması bol, birkaç saat süren, sert bir ameliyat olduğu için tecrübeli cerrah tarafından yapılmasında fayda var.’’

Osman Güven, tıp literatürüne kendi adıyla geçen bu yöntemi ilk olarak geçen sene İzmir'de yapılan 4. Omurga Cerrahisi Kongresi'nde deklare etti. Güven, kongrede oldukça ses getiren yöntemle ilgili olarak bu sene Japonya'daki 4. Uluslararası Omurga ve Spinal Sinirler Cerrahi Kongresi'ne davet edildi.

İlk yardım notları

Aynı zamanda bir travmatolog olan Dr. Osman Güven, trafik kazalarının gündemden hiç düşmediği Türkiye'de, kazalarda ilk yardım konusunu özellikle önemsiyor. Güven, trafik kazalarındaki felç vakalarının yarısının kaza sırasında yarısının da hastaneye taşınırken yapılan yanlışlardan meydana geldiğini belirtiyor. İlk yardım kurslarında, insan ve maket üzerinde ilk müdahalenin öğretildiğini bildiren Güven, zaman zaman açılan kursların bir çok hayat kurtardığını söylüyor. Ona göre, bu konuda televizyonlara da önemli görevler düşüyor. İşte Osman Güven'in ilk yardım ile ilgili notları.

NABIZ NEREDEN ALINIR?

Kaza sonrasında önce kişinin yaşam fonksiyonlarını, yani nabzını ve solunumunu kontrol edin. En iyi nabzın boyundan alındığını unutmayın. Solunum yoksa parmağınızı kazazedenin ağzına sokun. Ağzına yabancı bir madde kaçmış ya da dili boğazına kaçmış olabilir. Solunum bu yüzden durmuş olabilir. Nabız atmıyorsa kalp masajı, solunum yoksa suni tenefüs ya da duruma göre ikisi birden yapın.

BİLİNCİ YERİNDE Mİ? Hastanın bilincinin yerinde olup olmadığına bakın. Bunu anlamak için soru sorun, mesela adını, yaşını, kazayı hatırlayıp hatırlamadığını.

KANAMA VARSA... Şok tablosuna, yani vücutta kanama olup olmadığına bakın. Varsa kanama olan bölgeye tampon ya da mesela bacak kopmuşsa bacağı üstten sıkarak turnike yapın. Kanın vücutta kalması sağlayın. Bir çok kazada insanlar kan kaybından ölüyor.

KIRIK YOKSA BİLE... Boyun, bel, omurga kırıklarının olup olmadığına bakın. Görünürde bir şey yoksa bile onlara kırık muamelesi yapın, hassas davranın.

KESİNLİKLE KUCAKLAMAYIN

Kazazedeyi hastaneye taşıma aşaması çok önemlidir. İmkan varsa bir kişiyi en az üç dört kişi taşımalıdır. Sedye yoksa sert bir yerde, örneğin bir kapının üzerinde ya da arabanın arka koltuğu sökülerek onun üzerinde taşıyın. Kesinlikle kucaklamayın. Taşınırken boyun etrafının mutlaka destekleyin. Felç riskini azaltmak için kafanın hareketlerini engellemek gerekiyor.

SAKIN ÇEKMEYİN Arabanın içinde sıkışan birine teknik yardım olmadan kesinlikle müdahale etmeyin, çekerek çıkartmaya çalışmayın. İtfaiye, kaynakçılar vs. gibi profesyonel yardımla arabayı kesme ya da çekicilerle kaldırma yoluna gidin.

BİLGİLİ DEĞİLSENİZ... İlk yardım konusunda bilgili ya da eğitimli değilseniz yardım etmeye kalkışmayın. Daha kötü sonuçların doğmasına sebep olabilirsiniz.