Güncelleme Tarihi:
Türkiye'de spastik çocuklara eğitim veren kurum sayısı sınırlı. Birçok aile spastik çocuklarına eğitim aldırtmak bir yana, insan içine çıkmalarını bile önlüyor.
Doğuş Spastik Çocuklar Rehabilitasyon Merkezi, 20 yıldır verdiği eğitimlerle 'özel çocukların' eğitiminde örnek teşkil ediyor. 1984'de kurulan okul, şu ana kadar iki bin spastik çocuğa eğitim vermiş.
Fizyoterapist Zafer Pınarer ve Pedagog Banu Sözen'in kurduğu merkezde fizyoterapi, özel eğitim, konuşma terapisi, psikoloji birimleri ve bu konularda uzman kadro bulunuyor. Pedagog Banu Sözen, Kadıköy Koşuyolu'ndaki merkezde, 0-14 yaş arası nörolojik, ortopedik, fiziksel, zihinsel, öğrenme güçlüğü ve konuşma engelli çocuklara bireysel ve grup saatlik seanslı rehabilitasyon hizmeti verdiklerini ifade ediyor.
Sözen, tıp dilinde 'cerebral palsy' diye adlandırılan ve çeşitli nedenlerle beyinde oluşan harabiyet sonucu hastalığın çok erken yaşta ortaya çıktığını söylüyor. Bu nedenle çocukların fiziksel hareket ve zihinsel işlevlerinde sorunlara neden oluyor.
ERKEN TEŞHİS ÖNEMLİ
Hastalıkta erken tanının önemi büyük. Sözen, erken yaşta başlayan tedavinin adaptasyon yeteneğini geliştirdiğini anlatıyor. Uzmanların, doğum sonrasında gelişiminde eksiklik gördükleri çocuklara yapacakları birkaç refleks testi sonrasında çocuk nörolojisine yapacakları sevkin erken tanıyı sağlayacağını söylüyor. Beyindeki harabiyetin ilaçla kaldırılmasının mümkün olmadığını belirten Sözen, tedavi için rehabilitasyon önlemleri dışında yöntem bulunmadığına dikkat çekiyor.
Tanı konulmuş çocukları rehabilite ettiklerini ifade eden Sözen, şunları söylüyor: ‘‘İlk değerlendirme sonrasında çocuğun yaş ve kapasitesine göre çalışma programı düzenliyor ve multidisipliner yaklaşım içinde çalışıyoruz. Fizyoterapi seanslarında çeşitli tekniklerin karışımından oluşan merkezimize özel 'mozaik' sistem uyguluyoruz. Evde uygulanması gereken teknikleri de aileye öğretiyoruz. Çocuklara belirli aralıklarla gelişim değerlendirmesi yapıyoruz. Ayrıca çocuğun fiziksel gelişim ve tedavisine yardımcı olmak amacıyla kullanılabilecek çeşitli cihazların kullanılmasına karar veriyoruz. Bunların kullanımına yönelik eğitim de veriyoruz.‘‘
Merkeze gelen çocuklar çeşitli testlerden sonra değerlendiriliyor. Her çocuğun özelliğine göre ayrı bir program belirleniyor. Sözen, ailelere de ev programı verildiğini ve spastiklerin, normal çocuklarla kaynaşmaları için ilgili kurumlara yönlendirildiklerini vurguluyor. Bilgisayar destekli konuşma çalışmasında da çocuğun motivasyonunun artırıldığından bahsediyor. Yalnızca konuşma sorunu olan çocuklar da bu programa katılabiliyorlar.