Yeni futbol izleyicisiyle ilgili bilmeniz gereken 6 gerçek
Güncelleme Tarihi:
Neyi, ne zaman, nerede ve nasıl tüketeceğine kendi karar veren ‘Milenyum Kuşağı’, Dünya Kupası maçlarını izlemenin gelenek ve göreneklerinin ayarlarıyla oynuyor; bir ritüelin zaman içinde yok olacağının sinyallerini veriyor.
Artık adetten oldu: Oscar törenlerinden Olimpiyat Oyunları’na, NBA finallerinden Formula 1 yarışlarına, çok yıldızlı/bol köpürtmeli ödül törenlerinden Eurovision ve benzeri çok uluslu yarışmalara, bir dönem ‘milyonları’ ekran başına kilitleyen, tekrarı olmayan, ‘canlı’ izlemek için saat kurulan organizasyonlar televizyonda can çekişiyor. Manşeti malum: Milenyum kuşağı televizyonu öldürdü. Futbol izleyicisi azalmıyor, sadece yer değiştiriyor. Televizyon karşısındaki koltuktan kalkıp bakın nerelere gidiyor, kupa heyecanını nasıl yaşıyor...
Pub da neresiymiş?
İngiltere bazlı araştırma şirketi The Ice Co’nun dünya çapında yaptığı araştırmanın sonuçlarına göre 18-24 yaş arasındaki gençlerin yüzde 74’ü Dünya Kupası maçlarını pub’da, barda, sokakta, elde birayla değil, evinde klimanın altında, mümkünse alkolsüz ve sağlıklı bir serin içecekle takip etmeyi tercih ediyor. Vücuduna, nasıl gözüktüğüne son derece önem veren ‘selfie’ gençliği maç birasına pek karşı. Varsa yoksa soğuk sıkım meyve suları ve kimi probiyotik içecekler.
Televizyonda yorumcu abiler çok ‘dede’
Facebook’un Avrupa, Ortadoğu ve Afrika pazarlarındaki spor içerikleri ve işbirliklerinden sorumlu Jerry Newman’a göre ‘Dünya Kupası’ coşkusuna ortak olan 350 milyon Facebook kullanıcısı var. Toplam like, yorum ve paylaşımları 2 milyar civarında. Çoğunluğu, milenyum çocukları. Onlara göre, yeşil sahadan emekli, eski futbolcu/yeni yorumcu figürlerin her maç sonrası yorumlarını dinlemek çok 90’lar, fazlasıyla ‘nostaljik’ tutulmalar. İzleyicisinin yaş ortalaması her sene daha da yukarı çıkıyor, 18-25 yaş arası bu ‘geleneğe’ bir anlama veremiyor. Banal ve gereksiz buluyorlar.
Önce WhatsApp grubu
Artık gündeminizde/aklınızda/ağzınızda olan her konunun, 24 saate kalmadan kendi adını taşıyan bir WhatsApp grubu var. Kuzeninizin düğünü, önümüzdeki ay çıkacağınız tatil, ‘Pazar kelebekleri’, ‘Gece baykuşları’, seçim sonrası analizleri/bilgi paylaşımları ve pek tabii Dünya Kupası grubu. Grup psikolojisi ve grup içindeki roller, ‘WhatsApp’ta da geçerli. Her 10 kişiden 4’ü, Dünya Kupası gündemini ve neticelerini WhatsApp grubuna düşen mesajlardan, GIF’lerden takip ettiğini söylüyor. BBC’nin ilk kez bu sene maçlardan kısa, ‘haplık’ görüntüleri Snapchat hesabından paylaşması boşuna değil. Televizyon yerine Snapchat’ten izleyen gençlerin oranı yüzde 30.
YouTube tribünü hazır
Financial Times’ın yine 18-24 grubuna yönelik yaptığı bir online anketin sonuçlarına göre maçların online olarak sadece özetlerini izlemekle yetinenlerin oranı yüzde 80’e yakın. YouTube’da, 1.7 milyon gibi bir rakamla, en çok aboneye sahip futbol kanallarından COPA90’un Dünya Kupası yayını, değişen düzene dair çok şey söylüyor: “Artık önemli olan 90 dakika sırasında yaşananlar değil, öncesi/sonrası sosyal medya dönen malzemeler. Futbolcuların maç sonrası Instagram hesaplarından paylaştıkları videolar, Dünya Kupası soslu müzik klipleri ve FIFA 2018 video oyunları, maçın kendisinden katbekat fazla rağbet görüyor. Maç skorunu sorsan kimse bilmez ama.”
Bana ‘data’larla gel
‘Big data’ (dijital verilerin, anlamlı ve işlenebilir biçime dönüştürülmüş hali) sağ olsun, tüm kelimeleri yuttu; yerine, üzerine bol bol konuşacak, bahis oynanacak rakamlar yerleştirdi. ‘Big data’ sayesinde bir maç üzerinde yüzlerce bahis yaratmak mümkün. Yeni düzende
her forma, top peşinde geçen her dakika ‘altın’ değerinde bir istatistik. 90 dakikalık bir maçın görüntü olarak karşılığıysa dakikada bir ‘yenile’ tuşuyla değişen birtakım rakamlar tablosu. Bilgisayar ya da akıllı cihazlar üzerinden futbolcular değil ‘rakamlar’ takip ediliyor. Saha içi hareketler değil, saha dışı rakamlar konuşuluyor.
PlayStation ahalisi
‘Hep Bana’ manşetleriyle tanımlanmış ve ‘Ben ben ben’ sloganlarıyla dünyaya takdim edilmiş bir kuşak bu. Takipçisi ister 1000 olsun ister 10 bin, Dünya Kupası’nı ‘kendi’ hikâyesine dönüştürüyor; Messi’cilik oynamayı Messi’yi izlemeye tercih ediyor. “Kendi versiyonumu yaratmak ve bizzat içinde olmak varken neden izleyicisi olayım” meselenin özü. PlayStation üzerinden online diğer ‘kanka’larla kendi kupasını düzenlerken, PlayStation’ın canlı yayın özelliği sayesinde göz ucuyla asıl kupada neler olduğunu da takip edebiliyor.