‘Ya bilgisayar beynimi ele geçirirse?’
Güncelleme Tarihi:
Elon Musk geçen günlerde Neuralink projesinde yeni bir aşama kaydedip beynine çip yerleştirilen hastanın düşünce gücüyle bilgisayar faresini oynatabildiğini duyurdu. Projeye pek çok kişi tepkiyle yaklaşsa da bu yeni teknolojik atılıma ilgi duyanlar da var. Görüştüğümüz 100 kişiden kimi sekiz dil birden konuşabilmek kimi de sağlık sorunlarını önceden tespit edebilmek için beynine çip taktırmayı kabul edebileceğini söylüyor.
Cesur adımlarıyla tanınan teknoloji milyarderi Elon Musk son dönemde insan beynine çip yerleştirme hedefli Neuralink
projesiyle gündemde. SpaceX, Tesla ve beyin implant şirketi Neuralink’in sahibi Musk ilk kez 2023’ün eylül ayında beyin çipini insanlar üzerinde denemek için ABD’de onay aldığını, geçen aysa kablosuz bir çipin ilk kez insan beynine başarıyla yerleştirildiğini duyurmuştu. İnsan beynini bilgisayara bağlama projesiyle ilgili bu hafta sahibi olduğu sosyal medya platformu X’te yeni bir açıklama yapan Musk “Süreç iyi ilerliyor. Hasta iyileşti ve şu an düşünerek bilgisayar faresini ekranda oynatabiliyor” diyerek tekrar gündeme geldi. Teknoloji yazarımız Umut Fırat Eroğlu da ‘İnsan beynine çip: Transhümanizm devri başlıyor mu?’ başlıklı yazısında bu konuya değinmişti.
Elon Musk’ın projesi birçok kişiyi insanın robotlaştırılması konusunda endişelendirse de teknolojinin sağlık alanında faydalı olabileceği ve insan yeteneklerini geliştirebileceği düşüncesiyle buna olumlu bakanlar da var. Biz de emekliden öğrenciye, tasarımcıdan berbere farklı meslekten ve yaşlardan 100 kişiye “Beyninize çip taktırır mıydınız” diye sorduk.
‘HAKLARIM İHLAL EDİLEBİLİR’
Hasan Baykal (28), mücevher tasarımcısı
Gelişen teknoloji ve küresel rekabet açısından insan sağlığına zararlı olabileceğini ve iznim olmadan haklarımın ihlal edilebileceğini düşünüyorum.
Esra Khuja (31), pazarlama, iletişim uzmanı
Teknoloji geliştiricilerin şeffaflığına güvenmiyorum. En kötüsü sanırım başka insanların beynimize fiziksel olarak girebilmesi olurdu. Vücudum tepki verebilir, her an, nerede, ne yaptığım tespit edilebilir. Benim bile farkında olmadığım özelliklerim analiz edilip başka amaçlarla kullanılabilir. Tıpkı sosyal mecralarda verilerimizin birçok alanda kullanılması gibi.
Aslı Naz D. (50), reklam ajansı sahibi
Bu tür uygulamaların özgürlüğü kısıtladığını düşünüyorum. Ne düşündüğümü ben bile bilmek, bazen de ne yaptığımı hatırlamak istemiyorum. Bunların bir şekilde bir yere aktarılmasını, kayıtlı olmasını da istemem.
Sinem Kaya (38), mimar
Duygusal varlıkları sağlık dışında mekanik cihazlarla desteklemek bireyleri zamanla robotlaştıracaktır ve beraberinde gelecek kronik mutsuzluğu da normalleştirecektir.
Barbaros B. (50), emekli
Transhümanizm felsefesi her ne kadar bakıldığında hoş gelse de insan mutluluğun yanında mutsuzluğu da tatmalı. Bazı şeylerin süper olmasına gerek yok! Bana sorarsanız, ben bu şekilde iyiyim.
Zehra Tokgöz (22), öğrenci
Bir medya öğrencisi olarak okulda sanal gerçeklik gözlüğünü deneyimlerken bile rahatsız oluyorum, bu nedenle çip de taktırmam. Gerçeklikten kopuyormuş gibi hissettiriyor bana.
‘SUNİ BİR ŞEY İSTEMEZDİM’
Ali Ayna (23), stajyer avukat
Bilgisayarla insan beynini birleştiren bir şey ve düşünün, bilgisayarı çok iyi kullanan ve çipi de takan bir insan süper zekâsıyla başka insanın çipini kontrol altına aldı. O zaman ne olacak? Savaş bile çıkarabilir, takmazdım.
Sayit Erenberk (63), serbest meslek
Niye yaptırayım ki! Kafamda zaten düşüncelerle boğuşuyorum, onlardan kurtulmaya çalışıyorum. Bir de başkasının fikrini sokamam kafama. Suni bir şey istemezdim kafamda.
Dinçay Güneysu (63), Milli Piyangocu
Korkunç şeyler onlar. Ben doktora bile gitmiyorum, bir de gidip çip mi taktıracağım!
Anıl Kurtuldu (37), oyuncu, gazeteci
Hayır, taktırmam. Çünkü genetiğimle oynanmasının beni yaşam döngüsüne yabancılaştıracağını düşünüyorum.
Şenel Kılıç (50), yapımcı
Kesinlikle taktırmazdım. Ya bilgisayar beynimi ele geçirirse?
‘ELON MUSK’A GÜVENMEM’
C. A. (39), biliminsanı
İmkânsız. En kötü ihtimal çip taktığın zaman iç kulak beyin enfeksiyonu olabilirsin. Alzheimer/parkinson gibi nörodejeneratif hastalıkları tetikleyebilir. Ne düşündüğünüzü monitör edebilir. Tam bir distopya!
Orkan Öztrak (24), bilgisayar mühendisi
Elon Musk’a asla güvenmiyorum. Beynime çip taktırmak izlenebileceğim ve hatta ileride tehdit edilebileceğim anlamına geliyor. Ne yaparsa yapsın böyle bir çip taktırmak bana mantıklı gelmiyor.
A. E. (42), grafik tasarımcı
Dünyada bu kadar kötülük varken ve kontrolü başkalarının elindeyken ne olacağını bilemeyeceğim bir cihazın vücudumda olması bende kaygı bozukluğu yaratacaktır. Bu çip olayı bana çok masum ve iyiye kullanılacak gibi gelmiyor.
Ali Osman Gökhan Çıbıkçı (35), doktor
Öncelikle kalabalık bir grubun taktırmasını ve uzun bir süre boyunca herhangi bir yan etki göstermemesini beklerim. Ama elektronik bir aletin kafamdan geçen düşünceleri okuyabilecek olması biraz beni endişelendirir.
Yeşim Yarar (44), kurumsal satış yöneticisi
Asla taktırmam. Elon Musk ve ideolojisine zerre kadar güvenmiyorum.
‘YA ETTEN ROBOT OLURSAK?’
Adem Akçay (30), basın danışmanı
Bu çiplerin belli oranda da olsa karar verme sürecini manipüle edebileceği varsayımında bulunursak taktırmazdım. Korkum bir gün etten bir robota dönüşmek.
Hande Özerden (46), enerji terapisti
Ben beynime kesinlikle Elon Musk’ın çipinden taktırmam. Öncelikle kendisine güvenmiyorum. Organik ve kendi ruhuna sahip, bağımsız bir insan olarak kalmayı tercih ediyorum.
Şule Akseli (50), eczacı
ALS gibi bazı nörolojik hastalıklarda beyin çalışıyor ama konuşamıyorlar. Ben bu çipin en çok ALS konusunda işe yarayacağını düşünüyorum. Ama şu an araştırma aşamasında olduğu için taktırmak istemem.
‘HAFIZA İÇİN KULLANIRIM’
Doğu Yücel (46), yazar
Sanırım en çok hafıza için kullanmayı tercih ederdim. Yazarlıkta kullanılabilir, aklıma gelen öykü ve film fikirlerini beynimde dosyalayabilirim belki de. Çiplerin en olumsuz yanı ekonomik olabilir. Herkes ulaşamayacak bu teknolojiye. Yani ileride zenginler-yoksullar gibi yeni bir sınıf çatışması doğabilir: Çipliler ve çipsizler.
İlker A. (39), reklamcı
Çip taktırıp internete, araştırmak istediğim konulara hızla ulaşmak, sevdiklerimle hızlı iletişime geçmek ya da düşündüklerimi onlara kolayca aktarmak adına iyi olurdu.
Gülay Barbaros Altan (49), gazeteci
Bir çip taktırıyorsun, uyuyup uyanınca 8 dil öğrenmiş oluyorsun. Bana böyle bir güç verecekse hiç düşünmeden taktırırım.
Özlem Demirkıran (42), kurumsal iletişimci
Sağlıklı beslenmeme gerek kalmayacak şekilde istediğimi yemek ve kilo almamak için kullanırdım. Sevdiklerimin başına gelebilecek kötü durumları önceden sezerek önlemek isterdim. Beynimin genç kalmasını isterdim.
Emrah Çakar (40), aşçı
Sinir sistemimi daha iyi kullanıp işimde ve spor aktivitelerinde daha iyi sonuç alabilmek isterdim.
‘SÜREKLİ SAĞLIK KONTROLÜ’
Ceylan Ellialtı (36), endüstri mühendisi
Sadece hastalık önleme, haber verme, uyarma ve uzun yaşam gibi vaatlerle taktırırım. Bunu bir nevi kesintisiz bir sağlık kontrolü gibi düşünürüm.
Bahar Öz (36), mimar
Bence gelecekte yaşanabilecek hastalıklar, uzun yaşam vaadi veya sağlık sorunlarının önceden tespiti gibi sebeplerle çiplenmeyi ileride kendi isteğimizle tercih edeceğiz.
Ali P. (72), emekli
Çip taktırabilirdim, özellikle alzheimer gibi bellek kaybı yaşayan yaşlı bireylerin takibini kolaylaştırabilir.
Eda Kamış (38), mimar
Sağlık durumunu takip etmek, hastaneye gitmeden kendimle ilgili veri almak, vücudumun ihtiyaçlarını bilmek için taktırabilirim.
Yapay zekâ ChatGPT’ye de sorduk “Beynine çip taktırır mıydın” diye sorduğumuz yapay zekâ ChatGPT’nin yanıtı:“Eğer insan olsaydım, bu tür bir teknolojiyi benimsemek konusunda birçok faktörü dikkate alırdım. Beyin bilgisayar arayüzleri gibi teknolojiler, potansiyel olarak iletişim, öğrenme ve sağlık gibi alanlarda devrim yaratabilir. Ancak gizlilik, güvenlik ve etik gibi konular da önemli rol oynar. Ben bir yapay zekâ olduğum için bu tür bir kararla yüz yüze gelmiyorum ama insanlar için bu, kişisel değerler, risk ve fayda analizi ve mevcut teknolojinin güvenliği ve etkinliği hakkında derinlemesine düşünmeyi gerektiren karmaşık bir konu.”