Uzmanlar ‘12 ay içinde başarılı olacak bir aşı üretilir’ diyorlar

Aşı çalışmaları ne durumda?

Dr. Atilla Uslu anlatıyor:

Şu an dünyada eşi benzeri görülmemiş bir aşı geliştirme aktivitesi mevcut. Dünya Sağlık Örgütü’nün
20 Mart 2020’de açıkladığı 44 aşı çalışması var ve bunların büyük bir kısmı ciddi endüstri destekli çalışmalar. Başarılı bir aşı geliştirme maliyeti 500 milyon doları bulabiliyor. Bu nedenle hem devletlerin hem de endüstrinin bu sürece katkı sağlaması gerek. İnsanlarla ilk çalışma 16 Mart’ta ABD’nin Seattle şehrinde başladı, bir diğeri Çin’de başlamak üzere. Normal şartlar altında bir virüse ya da bakteriye karşı başarılı aşı geliştirilmesi ve bunun toplum tarafından kullanılması için geçen süre 5-10 yıl civarında. Ama şu an normal şartlar altında değiliz, dünyanın o kadar zamanı yok. Aşı uzmanları en az 12 ay sonra başarılı bir aşının üretilebileceğini düşünüyor. Tek başına 12 ay sonra diye düşününce çok uzun bir zamanmış gibi geliyor ama aşı geliştirmek için çok kısa bir zaman bu. Yepyeni aşı teknolojileri bu sayede geliştiriliyor. İnsanlarda daha önce eşi benzeri görülmemiş DNA/RNA aşıları gündemde. Çalışmalar hızla devam ediyor. Yeni koronanın yakın bir zamanda ortadan kaybolacağı düşünülmüyor. İlerleyen dönemde aşılar büyük ihtimalle en önemli silahımız olacak.

500 MİLYON DOLAR Başarılı bir aşı geliştirmenin maliyeti... Şu anda 44 aşı çalışması mevcut.

Birtakım ilaçların geliştirildiği söyleniyor, bu konuda ne gibi gelişmeler var?

Yeni koronanın şu an onaylanmış bir ilacı yok. Kliniklerimizde kullanılan ve bazı küçük çalışmalarda umut vaat eden ilaçlar var. Dünya Sağlık Örgütü çok büyük bir çalışma başlattı. Umut vaat eden dört ilaç deneniyor. Konvelesan plazma tedavisi, iyileşmiş ve koronaya karşı koruyucu antikor geliştiren insanlardan elde edilen ve hasta kişilerin virüsü yenmesine yardım edebilecek diğer bir yöntem. Dünyada uygulamaları var ve bu da ümit veriyor. Çalışmalar devam ediyor ve bilimsel bilgimiz bu konuda çok hızlı değişiyor. Elimizde bilimsel verisi olmayan ilaçlar hakkında uzman olmayan kişilerin yaptığı ‘çok olumlu’ ya da ‘çok olumsuz’ yorumlara bu dönemde itibar etmemek lazım. (Dr. Atilla Uslu)

Yeni koronanın yakın bir zamanda ortadan kaybolacağı düşünülmüyor. İleriki dönemde aşılar büyük ihtimalle en önemli silahımız olacak.

Aşı bulunursa 60 yaş üstü bireylerde ne kadar etkili olur?

Yaşlandıkça bağışıklık sistemi zayıflıyor. Bundan ötürü 60 yaş üstü bireylerde aşılar, 60 yaş altı bireyler kadar etkili olmaz. Bu hastalık da yaşlı bireyleri öldürdüğü için onları koruyacak bir aşıyı hemen geliştirip geliştiremeyeceğimiz de belli değil.
(Emrah Altındiş)

Kan bağışı konusunda bir duraklama içinde miyiz?

Kan bağışında gerçekten bir duraklama mevcut ve bu tüm dünyanın sorunu. ABD’de acil durum ilan edildi. Bizde de ilerleyen dönemde ciddi sorunlar olabilir. İnsanların bu konuda duyarlı olmasını bekliyoruz. Kan üretilebilen bir ilaç değil, bağışlar dışında elde etme şansımız yok. Bu dönemde özellikle kanser hastalarımız zorluk çekiyor. Verdiğimiz kemoterapilerden ve hastalıklarından dolayı kan değerleri çok düşüyor ve eğer kan bulamazsak hayatları tehlikeye giriyor. Kan bağışı yapılırken normal bir hastane ortamına girilmiyor, hasta insanlarla karşılaşmıyorsunuz. Virüsten korunma önlemleri alınarak, kan bağışlarına devam edilebilir. Hem Kızılay hem de hastanelerin kendi kan merkezleri bağış kabulüne devam ediyor. (Dr. Atilla Uslu)