Turist olarak taksiye bindik bakın başımıza neler geldi...

Dolandırıldığı taksiye tesadüfen tekrar bindi. Denizde, aynı köpekbalığının saldırısına tekrar uğramak gibi...
Tek farkla: Bu kez yaşadıklarını videoya çekti. Taksi şoförü elini elinin üstüne, bacağına koyarak taciz ediyordu. Taylandlı kadın turistin bir İstanbul taksisinde yaşadıkları haftanın gündemine oturdu. Taksici esnafı uzun süredir bir ekmek parası kavgası veriyor. Artan masraf ve maliyetler, alım gücü azalan yolcular ve üstüne, pastaya ortak olan korsan taksi ve Uber gibi uygulamalar... Seslerini her fırsatta duyurmaya çalışıyor, gösteriler düzenliyorlar. Ama aralarındaki çürük yumurtalar bütün bu çabalara gölge düşürüyor. Bugün, burada sunmaya çalıştığımız örnekler, sokakta yaşananların küçük bir yansıması. Yaşadıklarımızı dakikası dakikasına, metre metre yayımlıyoruz ama taksi plakası vermiyoruz. Çünkü derdimiz, tek tek kişileri işaret etmek değil, var olan bir sistemi gözler önüne sermek. Hem biz yolculara hem taksici esnafına hem de ülkemizi ziyaret eden yabancılara faydası olması umuduyla...

14 KASIM/SAAT 13.30/Eminönü
HAMDİ RESTORAN’DAN MEYDAN
Mısır Çarşısı’nın hemen çaprazında taksiye binilebilecek en yakın yerde konuşlanıyorlar. Çarşıyı ziyaret eden turistler direkt kucaklarına düşüyor. Burada sürekli halde duran iki-üç taksi oluyor. Aynı taksiler yolcu alıp götürüp sonra başka hiç yolcu almadan buraya geri dönüyor. Türk müşteri olunca almıyorlar, ısrar edene taksici yoldan başka taksi çeviriyor.

15 DAKİKA SONRA...
Yanımızdaki bir arkadaşımız bu taksilere doğru ilerliyor. Türkçe olarak Sultanahmet’e gitmek istediğini söylüyor. Taksici (34 XXX 92) onu almıyor, başka taksiye yönlendiriyor.


10 DAKİKA SONRA/MEYDAN...
Bu kez aynı taksiye (34 XXX 92) turist kılığında biz gidiyoruz. Az önce aynı yer için (Sultanahmet) Türk müşteriyi başka taksiye yönlendiren şoför, bu kez turistleri kabul ediyor. Trafik olmadığı halde, trafik olduğunu, hızlı yoldan gideceğini söylüyor ama taksimetreyi açmıyor.


10 DAKİKA SONRA SULTANAHMET...
Eğer Babıâli Yokuşu’ndan çıkacak olsa, neredeyse birkaç dakikada varacak ve indi-bindi parası tutacak. Trafik bahanesiyle sahili dolaşıp Çatladıkapı tarafından giriyor. Yine tutsun tutsun 20 lira... Vardığımızda 75 lira istiyor. Çok pahalı diye itiraz edince, 5 lira da gönlünden indirim yapıyor: 100 liraya 30 lira para üstü verip bizi indiriyor.

Taksi şoförü araca biner binmez trafikten şikâyet ediyor ve Eminönü Sirkeci’den Sultanahmet’e çıkmak için en kestirme yol yerine, bütün Tarihi Yarımada’yı dolaşmayı tercih ediyor.

14 KASIM - SAAT 15.46
MECİDİYEKÖY CEVAHİR AVM’NİN ÖNÜ...
34 XXX 27 plakalı taksinin kendisini almaması üzerine tartışmaya başlayan kadın yolcu, en sonunda “Ama Arapları alıyorsunuz” diye bağırdı. Taksinin şoförü, bir hanım yolcuya gösterilmemesi gereken sert el kol hareketleriyle isterse plakasını alabileceğini, şikâyetçi olabileceğini söyleniyordu. Civardan insanlar toplanmaya başlayınca şoför aracına binip uzaklaştı.

14 KASIM - SAAT 17.25
34 XXX 64 PLAKALI TAKSİNİN İÇİ...
Türkçe bilmediğimizi zanneden taksi şoförü telefonda konuşuyor: “Demin dört tane Arap kadın yanaştı. Cevahir’e gideceklermiş. 40 lira (Halbuki 20 lira) fiyat çektim, ‘No taksimetre’ dedim. Memesini dayadı cama, taksimetreyi gösteriyor. Israr edince ‘Go metro’ dedim. O da bağırıyor ‘No metro, yes taksi’ diye. Polis bakıyordu, mecburen aldım sonra gelenleri (yani bizi). Şimdi City’s’e gidiyoruz.”

Plaka sahipleri de suçlu
TÜKETİCİYİ KORUMA DERNEĞİ BAŞKANI AZİZ KOCAL

* Siz sadece yerli tüketiciyi değil ülkemize gelen yabancı tüketicilerin de hakkını savunuyorsunuz değil mi?

- Evet, tüketici hakları evrenseldir.

* En son Taylandlı bir kadın turistin bir takside çektiği kazıklanma ve taciz videosu ‘taksici-turist’ tartışmasını yine gündeme getirdi.

- Bu yaşanan olumsuz olayların nedeni, taksicilik hizmetinin tekel haline getirilmesi. Rekabet olmayınca kalite düşüyor. Hizmet sektöründekilere eğitim verilmeli ama paralel olarak plaka sahipleri de suçlu. Ellerini taşın altına koymak zorundalar. Yük sadece taksi şoförünün üstüne kalıyor.

* Nasıl yani?

- Taksi şoförü hem plakanın günlük kirasını çıkarmak hem sigortasını ödemek zorunda.”Daha fazla nasıl para kazanırım?” diye düşünüyor. Sadece sırtlarındaki ekonomik baskı değil, çalışma saatleri de düşürülmeli şoförlerin.

* Çalışma koşulları ve eğitim, iyi niyetli insanlar için geçerli. Bir de insanları bilerek dolandıranlar var. Turist kılığında sahaya çıktık, bizim de başımıza geldi...

- Hem kolluk kuvvetleri hem de meslek örgütleri tarafından ağır denetimler yapılmalı. Art niyetli olanlar esnafın arasından ayıklanmalı. Gerekirse sivil ekiplerle denetim yapılmalı. Tespit edilenlere meslekten men, ehliyet iptali gibi yaptırımlar uygulanmalı.

* Sektörde tırnakçılık, sahte paracılık olarak tabir edilen yöntemler var. Size dernek olarak en çok hangi şikâyetler ulaşıyor?

- Dernek olarak bize bunlardan ziyade, fazladan dolaştırma, kısa mesafeye itiraz ve gidilecek yönü beğenmezse ‘değişim saati bahanesi’ gibi şikâyetler geliyor.

17 BİN 395 
İstanbul’daki resmi taksi sayısı

Dolandırılma sözlüğü

* Tırnakçılık: Aldığı büyük parayı, mesela 50 lira, kaşla göz arasında değiştirip “5 lira verdiniz” demek. Konuştuğumuz bir taksici, eskiden 50 lira ile 5 lira daha çok benzerken bu yöntemin daha yaygın olduğunu anlattı.

* Sahte paracılık: Aldığı gerçek parayı kaşla göz arasında değiştirip yolcuya “Sahte para verdiniz” demek. 

1 MİLYON 600 BİN TL
İstanbul’da bir taksi plakasının yaklaşık ederi

İki şoför tutuklu ama...
İSTANBUL TAKSİCİLER ESNAF ODASI BAŞKANI EYÜP AKSU 

* Bir günü İngilizce konuşan iki turist kılığında geçirdik, şahit olmadığımız kazık kalmadı. Bu durumu önlemek için neler yapılmalı?

- İçişleri Bakanlığı 10. ayda bir genelge yayımladı. Taksimetre açmayan, kısa mesafeye gitmek istemeyen, yolcu seçen, kaba davranan, alkol veya uyuşturucu tesiri altında araç kullanan, aracı pis olan şoförler hakkında şikâyetçi olabilirsiniz. Bu şoförler hakkında idari ve adli işlem başlatılıyor.

* Peki, nasıl yaptırımlar uygulanıyor?

- Kabahate göre değişiyor. Öncelikle araç, bir hafta trafikten men ediliyor. Kabahate göre para cezaları da var.

* Bunların en ağırı nedir?

- 1020 TL.

* Ceza alan var mı?

- Evet, halihazırda iki şoför tutuklu.

* Ama suçları nedir? Taksimetre, kısa mesafe falan gibi mi?

- Yok başka, farklı suçlardan... Biri taksi ruhsatını işletmemiş mesela. 

8-12 SAAT
Taksi şoförlerinin günlük ortalama mesaisi

125-150 TL
Taksi şoförünün maksimum günlük kazancı 

SON 24 SAATTE YAŞANANLAR