Sarımsak, sıcak duş, güneş... Neler önerilmedi ki!
Güncelleme Tarihi:
Salgının başından beri koronavirüsle ilgili birçok konu tartışıldı. Doğru bildiğimiz tavsiyelerin gün geçtikçe yanlış olduğu ortaya çıktı. Uzmanlara sorduk; neleri yanlış yaptık, doğruları neydi?
Pandeminin en başından bugüne, hem kendimizi hem de çevremizdekileri korumak için çeşitli yollar denedik. Örneğin, karamürver, çinko gibi takviyeleri almanın bizi hastalıktan koruyacağına inandık. Sarımsak yemenin koruyucu bir kalkan olduğunu duyduk, çocuklarınsa hastalığa yakalanmayacağını sandık. Gün geçtikçe, hastalığı tanıdıkça bazı yanlışların farkına vardık. Göğüs hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Ferah Ece, çocuk enfeksiyon hastalıkları uzmanı Doç. Dr. Manolya Kara ve iç hastalıkları uzmanı Dr. Serdar Kızılkaya anlattılar...
“Sebze ve meyveler sabunlu suyla yıkanmalı”
Yanlış. Sebze ve meyvelerin sabun veya başka kimyasal maddelerle yıkanması zehirlenmelere neden olabilir. Sebze ve meyveler bol suyla yıkanmalıdır. Sabun ve kimyasal maddeler elleri ve mutfak tezgâhını yıkamak için kullanılmalıdır.
(Prof. Dr. Ferah Ece)
“Sıcak duş almak koronavirüse yakalanmayı önler”
Yanlış. Aksine COVID-19 sıcak ve nemli havanın olduğu bütün ortamlarda yayılmaya devam ediyor. Hatta buharlı bir ortamda soluk alıp vermek virüs yükünü arttırabilir.
(Prof. Dr. Ferah Ece)
“Ek vitamin kullanımı bizi hastalıktan korur”
Yanlış. Vitaminlerin herhangi bir araştırmaya dayalı gösterilmiş faydası yok. Yalnızca COVID-19 sırasında C vitamini takviyesinin fayda sağladığını biliyoruz.
(Dr. Serdar Kızılkaya)
“Tuzlu suyla ağzımızı ve burnumuzu çalkalamak koronavirüsü engeller”
Yanlış. Tuzlu suyla ağız, burun çalkalamanın virüs için gösterilmiş engelleyici bir etkisi yok. Hatta hiçbir solunum enfeksiyonunu engelleyici bir özelliği yoktur. (Dr. Serdar Kızılkaya)
“Hastalığı yeni geçirenlerin maske takmaya ihtiyacı yok”
Yanlış. Kalabalık ve kapalı ortamlarda COVID-19’u yeni atlatmış bile olsanız maske takmanız gereklidir.
(Prof. Dr. Ferah Ece)
“Güneş ışınlarında virüsler ortadan kaybolur”
Yanlış. Güneş ışığının yoğun olduğu yaz aylarında hastalığın ortadan kalkacağı inancı olsa da Dünya Sağlık Örgütü dahil birçok bilimsel kuruluş güneşe maruz kalmanın bizi hastalıktan korumayacağını birçok kez vurguladı. Çünkü güneş ışınları ne kadar yoğun olursa olsun hastalığa yakalanmak farklı birçok faktöre bağlı. (Prof. Dr. Ferah Ece)
“Zatürre ya da akciğer iltihaplanması için kullanılan aşılar COVID-19’a karşı da işe yarar”
Yanlış. Zatürre aşısı bakterilere karşı uygulanan bir aşıdır. Halbuki COVID-19 virüs kaynaklı bir hastalıktır.
(Prof. Dr. Ferah Ece)
“Sarımsak yemek virüs bulaşmasını önler”
Yanlış. Sarımsak her ne kadar antimikrobiyal olsa da sarımsak yiyerek virüsten korunmak mümkün değildir.
(Prof. Dr. Ferah Ece)
“Çocuklara bulaşmaz”
Yanlış. Pandeminin başında COVID-19 enfeksiyonunun çocukları çok az etkilediğine inanılırken günümüzde her çocuğun hasta olabileceğini, özellikle 1 yaşın altındaki çocukların, ergenlerin ve altta yatan kronik hastalığı (kalp, akciğer hastalıkları, nörolojik hastalıklar ve bağışıklık sistemi yetmezliği gibi) olanların daha fazla risk altında olduğunu biliyoruz. ABD’den veriler incelendiğinde Omikron varyantının baskın olmasıyla birlikte çocuklar arasında haftalık COVID-19 hastaneye yatış oranları, toplam hasta çocuk sayısındaki artışa paralel olarak Ocak 2022’de tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Ancak artan hastaneye yatış oranlarına rağmen Omikron varyantıyla yoğun bakım desteğine ihtiyaç duyan çocuk ve ergenlerin oranı daha önceki varyantlara göre düşük seyrediyor. Yoğun bakım gereksinimi olan ergenlerin büyük oranda aşılanmamış olması aşının etkinliğini gösteriyor.
(Doç. Dr. Manolya Kara)