Güncelleme Tarihi:
Taksim ve Kadıköy’ü kendine merkez alan, 90’larda altkültüre hitap eden dövmeciler son yıllarda Etiler, Nişantaşı ve Bağdat Caddesi gibi ‘elit semtler’de, son derece şık dövme stüdyolarında da karşımıza çıkmaya başladı. İçlerinde ‘pop-up’ konseptinde yurtdışından gelen dövme sanatçılarına kapılarını açan ya da yeni dövme sanatçıları yetiştirmek üzere dövme akademisi kuranlar da var.
Dövmeye ilgi o kadar arttı ki geçen günlerde şehirde bir de uluslararası dövme festivali yapıldı. İstanbul Tattoo Convention’a yerli-yabancı birçok dövme sanatçısı katılırken Şanlıurfa, Viranşehir’den gelen kadınlar Güneydoğu’nun geleneksel dövme kültürünü tanıttı, ziyaretçilere dövme yaptı.
Dövmenin şehirdeki adreslerine uğradık, dövme yapanlar ve yaptıranlarla konuştuk, dövme trendlerini ve dövme yaptırırken dikkat etmemiz gerekenleri öğrendik. Dövme festivalinde de bir gün geçirdik.
Viranşehir’den gelen kadınlar festival ziyaretçilerine geleneksel dövme figürlerini uyguladı.
‘KİMİ AŞKLARINI İFADE EDİYOR KİMİ ACILARINI’
İstanbul Tattoo Convention nisan sonunda Grand Pera’da yapıldı. Festivalde Şanlıurfa, Viranşehir’den gelen kadınlar ziyaretçilere bölgenin geleneksel dövmelerini uyguladılar. Bu buluşmaya önayak olan antropolog Ahmet Yavuklu “Her teyzede farklı motifler var. Aynı motif farklı anlamlar taşıyabiliyor. Kimi yaşadıkları aşkları, acıları ifade etmek için kullanıyor dövmeyi, kimi de hayatın nişanesi olarak... Kimileriyse aşirete mensup olduklarını belirtmek için yaptırıyor. Güneş, ay, yıldız figürlerini kullanıyorlar” diyor. Bölgede dövme malzemesi olarak is ve kız çocuğu doğurmuş annenin sütü kullanılıyor. Bu iki malzeme karıştırılarak bir gün bekletiliyor. Ertesi gün beden üzerine motifler çiziliyor ve birleştirilen 3-5 iğneyle deri altına kazılıyor. Süt yoksa koyun ya da tavuk ödü kullanılıyor.
DÖVME SANATÇILARI ANLATIYOR...
‘Alzheimer hastalarına sevgi izi...’
Gökçe Yeşilyurt, Luxuryink Tattoo’nun kurucusu
◊ Güzel sanatlar mezunları kendi alanlarında iş bulamamaya başlayınca bu alana yöneldi. Resim yetenekleri, renk ve doku bilgileri avantajları oluyor.
◊ Bize artık insanlar torununun portresini yaptırmaya geliyor, evcil hayvanının yüzünü çizdirmek isteyenler var. Bir de alzheimer hastalarının sevgi izi adlı bir kodu var. O kodu hastanede sorguladığınızda hastanın bilgilerine ulaşabiliyorsunuz. Yakınları hastaların bileğine bu kodu dövme olarak yaptırıyor. Numerolojiye inanıp kendini temsil eden rakamları isteyenler var. Arkadaşlık ve çift dövmeleri de çok popüler. En son modaysa birbirine dövme hediye etmek.
◊ Cinsiyette bir ayrım yok. Gençlerin orta yaş gruba göre daha ağırlıklı olduğunu söyleyebilirim. Gençler görsele önem veriyor. Orta yaş grupsa daha anlamlı, manası olan dövmeler taşımayı tercih ediyor.
‘Esnek çalışma saatleri cezbediyor’
Fırat Kurtkan, FK Stüdyo’da dövme sanatçısı
◊ Dövme sanatçısı olmaya ilgi son yıllarda bir hayli attı. Birilerinin emri altında olmaktansa rahat çalışma ortamında, esnek randevu takvimiyle çalışılması ve sanatçı itibarı kazandırması mesleği çekici kılan noktalar arasında.
◊ Ne kadar çalışırsam o kadar kazanırım düşüncesi, kısa zamanda iyi para kazanmanın cazibesi bu sektöre rağbeti arttırdı.
◊ Liseyi ve üniversiteyi güzel sanatlar bölümünde okudum. İlk başta abimin, annemin üzerinde denemeler yaptım. Sonra baktım yetenekliyim, bu işe başladım, 5 senedir yapıyorum.
◊ Vücudumda 12 dövmem var. Eskiden sokakta dövmelilere karşı sitemkâr bir bakış vardı ama artık insanlar alıştı.
◊ Haftada 12-13 dövme yapıyorum. Bizde küçücük bir nokta bile olsa dövme açılış fiyatı 2.000 lira.
◊ Liseyi ve üniversiteyi güzel sanatlar bölümünde okudum. İlk başta abimin, annemin üzerinde denemeler yaptım. Sonra baktım yetenekliyim, bu işe başladım, 5 senedir yapıyorum.
◊ Vücudumda 12 dövmem var. Eskiden sokakta dövmelilere karşı sitemkâr bir bakış vardı ama artık insanlar alıştı.
◊ Haftada 12-13 dövme yapıyorum. Bizde küçücük bir nokta bile olsa dövme açılış fiyatı 2.000 lira.
‘Mahallenin abileri bizi kovalıyordu’
Şafak Durmaz, dövme sanatçısı
◊ Gençler gelip bana dövme yaptırıyor, bir hafta sonra arayıp “Abi ben bir dövme makinesi alacağım, sence hangisini tercih edeyim” diye tavsiye vermemi istiyor. Hiçbir sertifika ve belgeye sahip olmaksızın gidip bu makinelerin satın alınabiliyor olması çok tehlikeli bir durum.
◊ Ben 20 yıldır dövme yapıyorum. Dünden bugüne insanların bakış açısı çok değişti. Altkültüre hitap eden dövme, sosyal medyadaki görünürlük sayesinde her kesime ulaştı.
◊ Artık televizyonda seyrettiğimiz ünlü insanların hepsinde dövme var. Anne-babalar “Dövme yaptırmak demek ki kötü bir şey değilmiş, bunda da var” diyor. Benim çıraklık zamanımda mahallenin abileri kovalıyordu bizi. Şimdi insanlar “Murat Boz dövmesi, David Beckham dövmesi istiyorum” diye geliyor.
Kadın sanatçıların sayısı çoğalıyor
İpek Sert, dövme sanatçısı
◊ Üniversitede endüstri ürünleri tasarımı okudum. Bir arkadaşımın “Sen dövme mi yapsan acaba” sorusu üzerine her şey başladı.
◊ Minimal, mikrorealistik, illüstrasyon dövmeler yapmaya çalışıyorum.
◊ Kadın dövme sanatçısı sayısında ciddi bir artış olduğunu düşünüyorum. Çok yetenekli kadın sanatçılar var.
‘Ailem saygı duyuyor’
Şilan Bulgan, dövme sanatçısı
◊ Benim dövmem yok. Henüz hazır hissetmiyorum. Anlamlı bir şey yaptırmak istiyorum ama şu an anlam verebildiğim pek bir şey yok.
◊ Daha önce çizimle aram iyi olduğu için ailem kâğıt üzerinde değil de deri üzerinde kalıcı bir çizim yaptığım için saygı duyuyor.
◊ İnsanların estetik algısı değişiyor. Önyargılar yıkılmaya başladı.
‘Rap müzikle birlikte ilgi arttı’
Berk Akcan, Tattoom Art Gallery müşteri hizmetleri çalışanı
◊ Kadınlar en çok minimal dövmeler, erkeklerse realistik (gerçekçi) çalışmalar istiyor.
◊ 18 yaş altının dövme yaptırmaya direkt velisiyle gelmesi gerekiyor, velisinden kâğıt alıp geldiyse kabul etmiyoruz.
◊ Hâlâ insanlar işlerinden dolayı, üniformasında gözükmemesi için istedikleri yere dövme yaptıramıyor.
◊ Rap müziğin ilgi görmesiyle beraber dövme kültürünün de yükseldiğini düşünüyorum.
YAPTIRANLAR ANLATIYOR...
'Tüm hayatın boyunca taşıyacağın bir şey’
Ezgi Arı, güzellik uzmanı
Kedilerimin dövmesini yaptırdım. Daha önce cesaret edemedim. Çünkü dövme tüm hayatın boyunca vücudunda taşıyacağın bir şey, o yüzden çok iyi yapılması gerekiyor.
‘Genelde konseptim anime’
Mete Ünal, çalışmıyor
İlk dövmemi 18 yaşında yaptırdım. Genelde konseptim anime. Vücudumda 9 tane dövme var. İnsanın dövme yaptırdıkça yaptırası geliyor.
Yaptırmadan önce...
◊ Dövmeyi yapacak kişinin önceki işlerini inceleyin, çalıştığı stüdyoyu görün.
◊ Ortamın hijyenik olmasına dikkat edin.
◊ Bir başkası istediği için değil, içinize sinen dövmeyi yaptırın.
◊ Zevkleriniz oturana kadar dövme yaptırmayın. İdeal olan 18 yaş sonrası.