Özgürlük için isyan etti, rejime meydan okudu!

Geçen hafta cumartesi günü sosyal medya platformlarına bir video düştü. İran’ın başkenti Tahran’da genç bir kadın öğrencisi olduğu İslami Azad Üniversitesi’nin önünde, örtmediği saçları ve iç çamaşırlarıyla bir köşede oturuyor, bazen kalkıp kendine bakan onlarca kişinin arasında kollarını bağlayarak dolaşıyor ama onlara hiç aldırış etmiyordu.

Â

ŞİDDET GÖRDÜĞÜ İDDİA EDİLDİ

Birkaç saat içinde olayla ilgili birkaç bilgi kırıntısı daha paylaşıldı. Adının Ahoo Daryaei olduğunu öğrendik. İran’ın katı tesettür kurallarına uymadığı gerekçesiyle Devrim Muhafızları Ordusu’na bağlı gönüllü paramiliter teşkilat Besic tarafından şiddet gördüğü iddia edildi. Tabii ki daha sonra İran devletinin haber ajansı Fars herhangi bir şiddet olayı yaşanmadığını, Daryaei’nin güvenlik görevlilerince ‘sakince’ uyarıldığını haberleştirdi.

Yine aynı gün yayımlanan bir videodaysa Daryaei bir sokakta yürürken görülüyordu. Ardından bir arabadan inen adamlar etrafını sarıyor ve onu zorla arabaya bindirerek götürüyorlardı.

Ahoo Daryaei gözaltına alındıktan sonra üniversitenin halkla ilişkiler departmanından da bir açıklama geldi. Departmanın direktörü Amir Mahjob sosyal medya platformu X’te yaptığı paylaşımla öğrencinin gözaltına alındığını doğrulayıp ‘ağır bir mental çöküş’ içinde olduğunu söyledi. Hatta işi daha ileri götürüp Daryaei’nin iki çocuk annesi olduğunu, eşinden ayrıldığını ve ‘sosyal medyadaki dedikoduların’ ailesinin itibarını zedelememesini umduğunu yazdı. Zira benzer coğrafyalarda yaşayan herkesin bildiği yöntemlerle eski eşi de televizyona çıkarıldı. Daryaei’nin akıl sağlığı sorunları olduğu iddia edilerek kadınların özgürlüğe kavuşması için yaptığı eylem itibarsızlaştırılmaya çalışıldı.

Â

‘İVEDİLİKLE SERBEST BIRAKILMALI’

İranlı aktivist ve gazeteci Masih Alinejad’ın X’teki paylaşımlarına göreyse Daryaei’nin Instagram hesabı da askıya alınıp ‘ne kadar sağlıklı’ olduğu gizlenmeye çalışılıyor. Yine Alinejad’ın paylaşımlarından öğrendiğimiz kadarıyla Daryaei Tahran’daki bir akıl hastanesinde tutuluyor. Uluslararası Af Örgütü de bir açıklama yaparak İranlı yetkililerden Daryaei’nin ivedilikle ve koşulsuz olarak serbest bırakılmasını istedi.

2022’Yİ UNUTMADILARİran

◊ İranlı kadınların özgürlük mücadelesi aslında İran İslam Cumhuriyeti’yle yaşıt. Bu protestoların en büyüğü 2022’de gerçekleşmişti. 13 Eylül 2022’de Tahran’da ‘sözde ahlak polisi’ tarafından gözaltına alındıktan sonra komaya girdiği ve hastaneye götürüldüğü açıklanan Mahsa Amini’nin 16 Eylül’de yaşamını yitirmesi İran’da büyük toplumsal olaylara yol açmıştı. Yaklaşık 530 protestocu bu süreçte öldürüldü. Bunu İran’ın baskıcı rejimi de unutmamış olacak ki son yaşananlardan sonra hükümet destekli yayın organları Daryaei’ye sosyal medyadan destek verenlerin 2022’deki İran karşıtı hareketle aynı amaca hizmet ettiğini öne sürdü.

◊ İran’da kadınlar 2018’in 8 Mart’ında metroda söyledikleri şarkılarla gündeme gelmişti. ‘Eşitlik İçin Kadın Marşı’nı seslendiren 50 kişilik grup da o günden sonra gözaltına alınmıştı.

◊ Son olaraksa bu yıl ağustos ayının ilk günlerinde metro ve sokaklarda şarkı söyleyen Zara Esmaeili zorunlu başörtüsünü takmadığı için gözaltına alınmış, ardından kendisinden bir daha haber duyulmamıştı.