Oyuncaklı notalar finale kaldı

Atlas Çoğulu, piyano çalıyor. Müzisyen ailenin müzisyen oğlu. Piyanodan sonra gitar da çalmaya başlamış. Babası Prof. Dr. Tolgahan Çoğulu İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı’nda öğretim üyesi. İkisi de müziği çok seviyor.

Sadece müzikte değil, yaratıcılık konusunda da iyiler.  Baba Çoğulu, Atlas’ın fikriyle ortaya çıkardıkları ‘Lego mikrotonal gitar’la ABD’nin önde gelen üniversitelerinden Georgia Tech’in yıllardır düzenlediği ‘yeni müzik enstrümanları tasarımı’ yarışmasına katılıyor. Ve baba-oğul şimdi finalde.

Atlas Çoğulu 10 yaşında, Galatasaray İlkokulu 4’üncü sınıf öğrencisi. Tolgahan Çoğulu ise 2010’dan beri İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı’nda. 12 yaşından beri yani 30 yıldır gitar çalıyor. Atlas’ın müziğe olan yatkınlığı da anne karnında babasını dinleyerek başlamış. 7 yaşında piyanoya başlayan Atlas, 9 yaşında da Mimar Sinan Devlet Konservatuarı sınavlarını kazanıp babası gibi gitarı seçmiş. İkili şimdi Georgia Tech Üniversitesi’nin  2021 Margaret Guthman Müzik Enstrümanları Tasarımı Yarışması’nda ödül alabilmek için oy bekliyor.

Lego mikrotonal gitar Atlas’ın fikri… Nasıl ortaya çıktı?

Atlas Çoğulu: 7 yaşında salonda Legolarımla oynuyordum. Babam eve bir mikrotonal gitar klavyesi getirdi. Ben de Legolarımla bu klavyeyi yaptım. Yaptığım klavyeyi babamın normal gitarının üzerine yerleştirdim ve böyle bir gitar yapmasını söyledim. Önce babam ‘zaten yapılmıştır’ diye çok önemsemedi. Sonra internetten şimdiye kadar yapılmış Lego gitarları inceledik ve gördük ki hiç yapılmamış. 

Bu gitarı yapmanız ne kadar sürenizi aldı? Çalışmalarınızı nasıl planladınız?

Tolgahan Çoğulu: Atlas’tan bu harika fikri aldıktan sonra müzikle ilgili bir mühendis bulmam gerekiyordu. Çok şanslıydım, İTÜ’de ses mühendisliği doktora öğrencisi Ruşen Can Acet bu gitarı yapabileceğimizi söyledi. Birçok gitar çöpe gitti ama iki senelik bir emek sonunda gitar tamamlandı.

3 boyutlu yazıcıdan basıldı

Bu süreçte Atlas da yer aldı mı?

Atlas Çoğulu: Babam ve Ruşen Abi’yle Öğrenenler Atölyesi’ne gittik. Burada 3 boyutlu (3B) yazıcıyla birçok baskı yapıldı. Legoların yerleşeceği zemin basılınca koleksiyonumdan uygun parçaları bularak yerleştirdim. Sonra da perdeleri yazıcıdan bastık.

Lego mikrotonal gitarın gitara getirdiği yenilikler nelerdir?

Tolgahan Çoğulu: En önemli özelliği perdeler hareketli olduğu için normal gitar ve piyanolarda çalınamayan yarım sesten küçük mikrotonların çalınabilmesi. Böylelikle örneğin Türk müziği bozulmadan bu gitarda çalınabiliyor. Lego gitardaki bütün perdeleri çıkarıp perdesiz yapabilirsiniz. Ya da bu perdelerde değişiklik yaparak gam ve makamları öğrenebilirsiniz. Perdeler için farklı renklerde Legolar kullanılarak kolaylıklar da sağlanabilir.

Çevrenizden nasıl yorumlar yapıldı?

Tolgahan Çoğulu: Biz gitarı 2019’un sonlarına doğru bitirdik ve 2020 Şubat ayında gitarı tanıtan videoyu internetten paylaştık. Özellikle ABD’de ve Avrupa’da bu video çok ilgi gördü. Bir haftada 900 bin kişi izledi. Uluslararası gitar dergileri, tasarım siteleri ve haber siteleri haber yaptı. Türkiye’deyse sadece bir teknoloji sitesi bunu paylaştı.

Ünlüler de destek verdi

Georgia Tech Üniversitesi - Müzik Enstrümanları Tasarımı Yarışması nedir?

Tolgahan Çoğulu: Amerika’nın önde gelen üniversitelerinden biri ve yıllardır ‘yeni müzik enstrümanları tasarımı’ yarışması düzenliyor. Bu yarışmaya daha önce de katıldım, 2014’te de finale kalmıştım. Atlanta’da, seyirci karşısında Âşık Veysel’in ‘Kara Toprak’ eserini çalmıştım. Hem birincilik hem seyirci ödülüne layık görülmüştüm.

Bu sefer katılmaya nasıl karar verdiniz?

Tolgahan Çoğulu: Bu tasarımı yapınca aklımıza tekrar başvurmak geldi. İyi ki öyle yapmışız. 100’ü aşkın başvuru arasından finale kaldık. Jürinin belirlediği ilk üç ödül dışında, herkesin oy verebileceği seyirci ödülü de var.

Caz gitaristi Cenk Erdoğan’dan Demet Akalın’a birçok ünlü size destek verdi.  Bu nasıl oldu?

Tolgahan Çoğulu: Atlas’ın yarışmayı ve Lego gitarı anlattığı 40 saniyelik bir video çektik hem Türkçe hem İngilizce. Bunu kendi sosyal medya hesaplarımdan paylaştım. Bir anda video viral oldu. Twitter’da 500 bin, Instagram’da 200 bin izlendi.

Georgia Tech Üniversitesi’ne ait guthman.gatech.edu/gallery adresinden Tolgahan ve Atlas Çoğulu’nun tasarımı Lego gitara oy verebilirsiniz. Lego mikrotonal gitar videosunun üzerinde çıkan ‘vote’ kelimesinin yanındaki kalbe basılarak oy veriliyor.