Orman yangınları kısır döngü yaratıyor
Güncelleme Tarihi:
Son yıllarda mega yangınlarla karşılaşıyoruz. ABD’nin batı kıyısı hâlâ yanıyor. Geçen haftaysa Ayvalık’ta büyük bir yangın çıktı. Aslında küresel ısınma yangınları, yangınlarsa küresel ısınmayı tetikliyor. Uzmanlar anlattı...
ABD’nin batı kıyısı son 18 yılın en korkunç orman yangınlarıyla karşı karşıya... Kaliforniya’da ağustosta başlayan yangınlar kontrol altına alınamıyor. Nefes almak zorlaştı. Göğe yükselen duman sadece ABD’nin geneli ve Kanada’yı değil, okyanusu aşarak Kuzey Avrupa’yı da tehdit ediyor.
Amazon Ormanları, Avustralya, ABD’nin batı kıyıları, Güney Avrupa… Küresel ısınma arttıkça mega yangınlar da artmaya devam ediyor. Balıkesir, Ayvalık’ta da korkutan yangınlara şahit olduk geçen hafta. İstanbul Üniversitesi Orman Botaniği Anabilim Dalı öğretim üyesi ve Türkiye Ormancılar Derneği Marmara Şubesi Başkanı Prof. Dr. Ünal Akkemik bunu doğruluyor: “2019’da o güne kadarki en yüksek sıcaklıklara ulaşan Avustralya’da Ekim 2019-Şubat 2020 döneminde 13 milyon hektar alan yandı. Türkiye Ormancılar Derneği’nin raporuna göre ülkemizde de orman yangınları 2020’de yüzde 30 arttı.”
Kızılçamlar tekrar doğuyor
İstanbul Üniversitesi Toprak İlmi ve Ekoloji Anabilim Dalı öğretim görevlisi Prof. Dr. Doğanay Tolunay ise bu yangınların ekosisteme etkilerinin yıllarca sürdüğünü söylüyor: “Orman yangınları sera gazı salımının artmasına neden oluyor. Yağışlarla birlikte küller dere ve göllere taşınıp buralardaki canlıların ölümüne yol açabiliyor. Şiddetli yağışlar sellere ve heyelanlara neden olabiliyor.”
Yangınlarda yok olan fauna ve floranın geri dönüşünün mümkün olduğunu söyleyen Prof. Dr. Tolunay “Ege ve Akdeniz’deki hem makiliklerin hem de kızılçam ormanlarının yangınlara uyum sağladığı görülüyor. Bir yılda kızılçam fidanlarının çimlendiğini, maki bitkilerinin bir metre sürgün verdiğini görebilirsiniz. Ancak yanan alanın yeniden maki ya da orman ekosistemi haline gelmesi en az 25-30 yıl sürer.”
Ağaçlar göç ediyor!
İklim değişikliğinin etkilerinden kaçan ağaçlar tohumlaşma yoluyla kuzeye göç ediyor. Prof. Dr. Ünal Akkemik “Ancak Türkiye’de artan sıcaklıklar türlerin göçünden hızlı ilerlediğinden türler göç edemeden yok olabilir” diyor. Yangın sonrası alanların hemen ağaçlandırılmasının da hatalı olduğunu söyleyen Akkemik: “Ormandaki doğal biyolojik çeşitliliği doğal olmayan şekilde değiştirmek tür kayıplarına yol açar.”
