Öksürük atakları, nefes darlığı, hırıltı...
Güncelleme Tarihi:
Astım solunum yollarının kronik olarak iltihaplanması sonucu oluşan ve hava yolunun daralmasına sebep olan bir hastalık. Dünya genelinde milyonlarca insanın yaşam kalitesini etkileyen bu rahatsızlık, doğru bilgi ve farkındalıkla kontrol altına alınabilir.
Astım en sık görülen kronik ve bulaşıcı olmayan hastalıklardan. Dünyada 260 milyondan fazla kişiyi etkiliyor ve her yıl, çoğu önlenebilir, 450 binden fazla ölüme yol açıyor. 1998’den bu yana mayısın ilk salı günü Dünya Astım Günü olarak kabul ediliyor. Göğüs hastalıkları uzmanı Doç. Dr. Sertaç Arslan “Astım ve alerji, birçok insanın kafasını karıştıran iki farklı sağlık sorun” diyor. Göğüs hastalıkları uzmanı Dr. Gülseren Sağcan ekliyor: “Astımın gelişmesinde hem genetik yatkınlık hem de çevresel faktörler önemli. Ailede alerjik hastalık öyküsünün olması önemli bir risk faktörü. Örneğin anne-babadan birinde astım olması halinde çocukta astım görülme ihtimali yüzde 25, hem anne hem babanın astımlı olması durumundaysa çocukta astım olma ihtimali yüzde 50’dir.”
Astım ve alerjinin farkı nedir?
◊ Alerjik rinit dediğimiz saman nezlesinde burunda kaşıntı, hapşırık, su gibi şeffaf burun akıntısı, geniz akıntısı, gözlerde kızarıklık ve kaşıntı gibi şikâyetleri alerjik astım hastalarında da görebiliyoruz. (Dr. Gülseren Sağcan)
◊ Astım, solunum yollarının kronik olarak iltihaplanmasıyla karakterize bir rahatsızlık. Astımlı kişiler, hava yollarının daralması, nefes darlığı, öksürük ve hırıltılı solunum gibi belirtiler yaşayabilir.
◊ Alerji, vücudun yabancı maddelere karşı verdiği reaksiyordur. Alerjik kişiler polen, ev tozu akarları, hayvan tüyleri gibi alerjenlere maruz kaldıklarında alerjik reaksiyonlar gösterebilir. Belirtiler ciltte döküntüler, burun tıkanıklığı, hapşırma gibi üst solunum yolu semptomları olarak ortaya çıkabilirken astım bulgularında artış şeklinde de görülebilir. (Doç. Dr. Sertaç Arslan)
Nasıl anlarız?
◊ Çevresel alerjenlere, sigara ya da hava kirliliğine maruz kalma sonrası veya viral enfeksiyon sonrası uzun süren öksürük, nefes darlığı, göğüste sıkışma şikâyetleri varsa özellikle gece veya sabaha doğru artıyorsa mutlaka bir uzmana başvurulmalı. (Dr. Gülseren Sağcan)
◊ Astımın belirtileri genellikle nefes darlığı, göğüs sıkışması, hırıltılı solunum ve öksürüktür. Bu belirtiler, astımın akut ataklarını tetikleyen faktörlere maruz kaldığınızda artabilir. (Doç. Dr. Sertaç Arslan)
Astım tipleri
◊ Alerjik astım: Alerjenler nedeniyle ortaya çıkar.
◊ Egzersizle
ilişkili astım:
Egzersiz yaparken belirtileri artar.
◊ Stresle ilişkili astım: Stres, duygusal tepkiler sonucu ortaya çıkar.
◊ Mesleksel astım: İş ortamındaki toz ve kimyasallar nedeniyle olur. (Doç. Dr. Sertaç Arslan)
Tedavi yöntemleri...
◊ Bronkodilatörler ve kortikosteroidler gibi ilaçlar astımın kontrol altına alınmasında kullanılır.
◊ Solunum egzersizleri yapabilirsiniz. Solunum teknikleri belirtileri azaltmada yardımcı olabilir. Astımı tetikleyen alerjenlerden uzak durmak belirtilerin kontrol altına alınmasını kolaylaştırabilir.
(Doç. Dr. Sertaç Arslan)
◊ Fizik muayene, alerjik deri testleri ve solunum fonksiyon testiyle tanı konularak tedavi başlamalı. Herhangi bir alerjene hassasiyet saptandıysa ona yönelik önlemler alınmalı.
◊ Polen alerjisi varsa rüzgârlı zamanlarda kapı ve pencereler açılmamalı, dışarıya çıkılmamalı, çok ağaçlı bir yerde yürüyüş yapıldıysa duş alınmalı ve kıyafetler değiştirilmeli. Ayrıca ev, araç klimalarındaki bakteri ve polen filtreleri düzenli değiştirilmeli. (Dr. Gülseren Sağcan)