Marmara’nın son mercanlarına yardım eli
Güncelleme Tarihi:
Bir yandan yüreğimiz ağzımızda ‘Bu yıl Marmara’da müsilaj olacak mı’ diye beklerken diğer yandan güzel gelişmelerle umudumuz yeşeriyor. Bunun son örneği Marmara’da yok olan sarı gorgon mercanlarını korumak için başarıyla yürütülen mercan ekim çalışmaları.
Kirlilik, oksijensizlik, müsilaj derken Marmara Denizi’ni can çekişme noktasına getirdik. Neyse ki bazen bir musibet bin nasihatten yeğdir. Müsilajdan sonra bölgedeki sorunların giderilmesi için bir araya gelen yetkililer, biliminsanları, kurum ve kuruluşlar içdenizimizi kurtarmak için bir eylem planı hazırladı.
Geçen gün Deniz Yaşamını Koruma Derneği’nin İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nur Eda Topçu danışmanlığında yürüttüğü ‘Denize +1 Nefes’ projesiyle Tavşan Adası’nda mercan ekildi. Bu, daha önce de yapılmış ve ekilen mercanlar tutmuştu. Anadolu Efes’in desteklediği proje, mercan türlerini koruyarak biyoçeşitliliğe katkı sağlamayı hedefliyor.
Neden önemli?
Projeyle doğal ortamından kopmuş mercanlar aşılama yoluyla ‘Korunması Gereken Hassas Alan’ statüsüne sahip Tavşan Adası’na nakledilerek yeni mercan bahçeleri oluşturuluyor.
Bu neden önemli derseniz, biliminsanları, aldığımız her üç nefesten ikisinin kaynağı olarak denizleri işaret ediyor. Bu nedenle denizlerin ‘yağmur ormanları’ olarak bilinen mercan resiflerinin korunması tüm ekosistemler için elzem.
Ancak Küresel Mercan Resifi İzleme Ağı 2008-2019 yıllarında iklim değişikliği nedeniyle dünyadaki mercanların yüzde 14’ünün yok olduğunu belirtiyor. Global Ecology and Biogeography dergisinde yayımlanan başka bir araştırmaya göreyse dünya üzerindeki 845 mercan türünün yaklaşık üçte birinin yaşamı tehlike altında. Mercanların korunması için küresel çapta çözüm arayışları sürüyor. Mercan nakli, etkin yöntemlerden biri olarak öne çıkıyor.
‘Denize +1 Nefes’ projesiyle ekimi yapılan sarı gorgon türü mercan, Akdeniz’de 1999’dan beri sıcaklık anomalilerine bağlı olarak toplu ölümlere maruz kalıyor. Marmara Denizi’yse bu mercan türleri için bir vaha niteliği taşıyor. Sarı gorgonlar, Marmara Denizi’nin özel akıntı yapısı sayesinde sıcaklık değişimlerinden korunabiliyor.
Dünya üzerindeki 845 mercan türünün yaklaşık üçte birinin yaşamı tehlike altında.
Ancak türün Marmara Denizi’ndeki devamlılığının sağlanması için insan kaynaklı tehditlerden uzaklaşması gerekiyor.
Mercanların naklinin yanı sıra Marmara’da sorunların çözümü için yıllardır gönüllü çalışmalar yürüten Deniz Yaşamını Koruma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Volkan Narcı, dünyada bu kapsamda yürütülen çalışmalarda başarı oranı yüzde 20-25 düzeyindeyken Marmara’da yüzde 70-80’e ulaştığını söylüyor.
Narcı bu bölgede yürütülen projelerin önemini de şöyle anlatıyor: “Marmara Denizi bizim evimiz, kıymetlimiz. Hak ettiği ilgiye ve şefkate maalesef sahip olamamış. Halbuki tüm kadim birikimiyle birçok türe ev sahipliği yapıyor, inanılmaz bir biyoçeşitliliğe sahip. Deniz Yaşamını Koruma Derneği olarak biz bunun farkındayız ve bu çeşitliliği desteklemek adına pek çok proje yapıyoruz.”