Lezzet dolu Anadolu

KASTAMONU

Sırrı çeşitliliğinde
Kimi kaynaklara göre Kastamonu ve çevresinde tam 812 çeşit yemek var. Bu zenginlik aynı yemeğin, komşu kasabada başka malzemelerle yapılmasından kaynaklanıyor.

NE YEMELİ?
Pastırmalı ekmeğin mutlaka tadına bakmak gerekir. Mevsiminde kanlıca mantarıyla yapılan yemekler çok lezzetli. Susamsız simitle yapılan tirit, damakları çatlatır. Tavuk suyu ve etiyle yapılan ‘Banduma’ sofraların baş tacıdır. Azdavay’ın etli ekmeği insanın aklını başından alır. Bahar sonunda Taşköprü’de sahneye çıkan kuyu kebabı damakları da bayram yerine çevirir. 

NE ALMALI?
Tabii ki pastırma. Kanlıca mantarı turşusu, Taşköprü sarmısağı, üryani erik.

KONYA

Kadim mutfak
Konya, Selçuklu saraylarında şekillenen, Mevlevi gelenekleriyle olgunlaşan muhteşem bir mutfağa sahip. Konyalı Ateş Baz-ı Veli, dünyada adına anıt yaptırılan ilk aşçıdır.

NE YEMELİ?
Çebiç, ‘Konya Mutfağı’nın önemli yemeklerinden. Çebiç ziyafetine sabahtan gitmek gerek. Kahvaltıda kuzunun ciğeri ızgarada pişirilip yenir. Tandırda pişen kuzu ise öğle yemeği içindir. Etin yanında kuzunun yağlı suyu ile yapılan bulgur pilavı servis edilir. En lezzetli çebiç Eylül ayında olur. Bamya çorbası ise yemeğin sonunda ikram edilir. Bu lezzetli çorbanın hazmettirici bir özelliği var. Etli ekmek mutlaka tadına bakılması gereken yemeklerden. 

 NE ALMALI?
Benim önerim Kadınlar Pazarı’ndan küflü peynir.

MALATYA

Şaşırtan mutfak
‘Malatya Mutfağı’nın lezzeti dillere destan... Bunun nedeni yemek yapmakta kullanılan malzemelerin çeşitliliği. Sebzenin, tahılın her türlüsü kullanılıyor. Et ise mutfağın yıldızı.

NE YEMELİ?
Ufalanmış tandır ekmeğinin üstünde, nane soslu ezme yoğurt çorbası bence çorbaların kralı. Soğan ve ince kıyılmış işkembe ile doldurulmuş mumbarı yemeye doyum olmaz. Keçi eti ve kelle etleriyle yapılan doğrama aklınızı başınızdan alır. Tavşanlı yufka, nohutlu kaburga, boyun dolması, kâğıt kebabı, kayısı kebabı, kayısılı bademli pilav, erik ekşili külah dolması, kiraz yaprağı sarması... Say say bitmez. 

NE ALMALI?
Un kurabiyesi, dut pekmezi, köpük pestili, erik ekşisi, günkurusu, kayısı.

KAYSERİ

36 çeşit mantı
‘Kayseri Mutfağı’, Orta Anadolu’nun amiral gemisi gibidir. Bu mutfakta un ve et kullanılarak muhteşem yemekler yapılıyor. Kentte tam 36 çeşit mantı var. Ama mantıya takılıp, diğer yemeklere haksızlık yapmayın.

NE YEMELİ?
Kayseri’de mantının tadına bakmamak olmaz. Etli pidenin bir başka çeşidi olan ‘Develi cıvıklısının’ tadı doyumsuzdur. Kat kat bazlama ile yapılan yağlama, ayvalı tahinli yaprak sarması lezzetiyle insanı şaşırtır. Fırınağzı, kâğıtta pastırma ve pehli mutlaka tadına bakılması gereken yemeklerin başında yer alıyor. 

NE ALMALI?
Pastırmanın başkentinden dönerken eşe dosta pastırma götürmek gerek. Lezzetli sucuklardan da birkaç kangal almayı aman ihmal etmeyin.

AFYON

Acı diyarı
Türkiye’nin en lezzetli danaları Afyon ovalarında besleniyor. Hamur, et ve sebze bu mutfağı şekillendiren üçlü. Afyonlular patlıcanı çok sever. Onun için bu kentin mutfağında 22 çeşit patlıcan yemeği var.

NE YEMELİ?
Eğer benim gibi hamur işi sevenlerdenseniz tam yerine geldiniz. Çünkü haşhaşlı börek ve ocak bükmesinin lezzeti mutluluğunuza mutluluk katacak. Bütün patlıcanlardan yapılan patlıcan böreği, yemek tarihinin en lezzetli yemekleri arasında. Aynı kelimeleri kavurmalı patlıcan kebabı için de kullanmak yanlış olmaz. Yoğurtlu et, işkembe kızartması ayakları yerden keser. 

NE ALMALI?
Manda sucuğu bulursanız aman kaçırmayın. Kaymaklı lokum ve kaymaklı şeker şahane.

AMASYA

Vadideki lezzetler
Hamur işleri bu mutfağın en önemli yemekleri. Ayrıca bu mutfak çorbaları ile de çok ünlü. Amasya’da ziyafete mutlaka bir kâse çorba ile başlanır.

NE YEMELİ?
Sakala çarpan çorbasının lezzeti dillere destan. Çılbır çorbası ise çorba değil başlı başına bir yemek. Bu çorbanın lezzeti, insana yoğun bir mutluluk veriyor. Bakla dolması, göbek dolması bu mutfağın kraliçeleri. Börekseverler, Amasya böreği ile mutluluğun zirvesine tırmanabilir. Şıngır kebabı, sirkeli ciğer, patlıcan çullama, patlıcanlı pilav kentin gururu. Bu ziyafeti gelin parmağı ve yuka tatlısı ile tatlandırın.

NE ALMALI?
Amasya çöreği ve zamanında gittiyseniz Amasya elması.

MUĞLA

Ege'nin lezzet durağı
Yörüklerin et geleneği, verimli ovalarında yetişen sebzeler, lezzetli zeytinyağı bu mutfağın neden çok lezzetli olduğunun ipuçları.

NE YEMELİ?
Eğer pilav seviyorsanız, börülceli alaca pilavı ile lokum pilavının mutlaka tadına bakmalısınız. Bu iki yemeğin lezzeti, pilava olan sevginizi zirveye taşıyacak. Ebegümeci kavurması, basit ama damakları bayram yerine çeviriyor. Toptop köfteyi yedikten sonra Muğla’da yaşamaya karar verebilirsiniz. Milas usulü yoğurtlu pancar çorbası da bir başyapıt. Kapari filizi, çiftlik kebabı, kuzu kapama, döş dolması Muğla mutfağının ayrıcalıklı yemekleri. 

NE ALMALI?
Milas zeytini ve zeytinyağına bagajınızda yer ayırmayı ihmal etmeyin.

GİRESUN

Pide krallığı
Giresun mutfağında neredeyse bütün sebze ve otlardan faydalanılıyor. Özellikle bu otların kavurması sofraların vazgeçilmez yemekleri. Aynı şekilde Giresun bir turşu cenneti.

NE YEMELİ?
Yemeğe çalıçileği çorbası ile başlamak gerek. Isırgan yemeği lezzetinin yanı sıra sağlık açısından da önemli. Hamsi böreğini insan tabak tabak yemek istiyor. Yeşil domates kavurması benim için bir lezzet şaheseri. Kiraz kavurması, dikenucu mücveri mutlaka tadına bakılması gerekenlerden. Görele’nin yağlı pidesinin ve Espiye’nin uzun pidesinin tadına mutlaka bakın. Ziyafete son nokta ise fındıklı badem tatlısı ile konmalı.

NE ALMALI?
Bagaja bir kaç kavanoz turşu ve fındık ürünlerinden koymakta fayda var.

AYDIN

Çöp kebabı bahane
Efeler diyarı Aydın denince akla hemen çöp kebabı ile Çine’nin ünlü köftesi geliyor. ‘Aydın Mutfağı’nı bu iki yemekle sınırlayanlar, yanılgı içine düşer. Çünkü bu mutfak, Ege’nin en lezzetli ve zengin mutfaklarından.

NE YEMELİ?
Nohut, kuşbaşı et ve sarmısakla yapılan lok lok pilavı hem adıyla hem de tadıyla yiyenleri şaşırtıyor. Yerelması yemeği, tencere yemeklerinin kralı. Üstüne yumurta kırılan tilkikuyruğu kavurması, lezzet kelimesinin sözlükteki karşılığı. Kuzu kapama, üstüne sarımsaklı yoğurt ve kırmızıbiberli tereyağı eritmesi dökülen paşa böreği insana adını unutturur. Pekmez köftesinin lezzetini anlatabilmek için Salâh Birsel usta gibi kelime cambazı olmak gerek.

NE ALMALI?
Birkaç kutu incirle dostlarınızı mutlu edebilirsiniz.

ÇORUM

Hititlerin mirasçısı
Çorum Mutfağı, Hititlerden günümüze kalan kadim bir miras. 300 çeşitten fazla yemek olduğu öne sürülüyor. 

NE YEMELİ?
Elle yırtılan taze asma yaprağı ile yapılan yırtma yemeği düşleri bile zorlayacak kadar yaratıcı. Kıyma ile doldurulan kuzugöbeği mantarı dolması, tüm dünya şeflerinin şapkalarını uçuracak kadar lezzetli. Pekmez, kuşbaşı et ve ayva ile pişen ayvalı yahni, didiklenmiş tavukgöğsü ile yapılan Çorum köftesi kral sofralarına layık. Kuru mantı, insan iradesini yok eden yemekler listesinde. Bu mutfağın kralı ise İskilip dolması. Sırık kebabı da Çorum’un gurur duyduğu yemeklerin arasında...

NE ALMALI?
Un kurabiyesini, leblebi çeşitlerini, Osmancık pirincini, Kargı tulumunu unutmamak gerekir.