Koruma masrafları bile kadından isteniyor

Türkiye’de kadın cinayetleri neden durdurulamıyor?
- Kadın cinayetleri kesinlikle bir şiddet sarmalının sonucu. Hiçbir zaman birden açığa çıkmaz. Bu cinayetler ancak cezalar caydırıcı olursa ve yetkililer kadınları gerçekten koruduğunu gösteren açıklamalarda bulunursa durdurulabilir. Bunun en önemli örneği, 2011 verileri. 2011’de ondan önceki diğer yıllara göre çok daha az kadın cinayeti işlendiğini görüyoruz. Çünkü o yıl İstanbul Sözleşmesi imzalandı, ardından da 6284 sayılı kanunun görüşmeleri başladı. Devletin, “Biz kadınları koruyacağız” söylemi bile yüzlerce kadının hayatını korumaya yetti. Bir de bu yasaların tam anlamıyla uygulandığında alınacak olumlu sonuçları bir düşünün...
En büyük sorun, karakollar...
 6284 sayılı kanun neleri kapsıyor?
- Bu kanunun her bir maddesi bir kadının öldürülme hikâyesinin sonucunda hazırlandı. Bu kanun sayesinde artık uzaklaştırma kararları daha kolay alınıyor, kadınlar sığınma evlerine daha kolay yerleştiriliyor, pek çok haklarından daha kolay faydalanabiliyorlar. Ancak bunların kâğıt üzerinde kalma problemiyle karşı karşıyayız. Sürekli denetim yapılması gerekiyor. Kadınlara yakın koruma verilmesi gerekiyor. Fakat bu korumanın tüm masraflarının kadın tarafından karşılanması bekleniyor. Kadınlar bu kanun sayesinde adres gizliliği kararı aldırabiliyor, kimlik bilgilerini değiştirebiliyor ve ameliyatla yüzünü değiştirmeyi talep edebiliyor. Ama kadınlar ekonomik nedenlerle faydalanabilecekleri birçok hakka ulaşamıyor. Bir kadının hayatta kalma mücadelesinin yanında devletin onu koruma çabası çok ufak kalıyor.

Cinayetler en çok boşanma sürecinde gerçekleşiyor. Bunu nasıl yorumluyorsunuz?
- Eskiye göre kadınlar kendi hayatlarına dair daha fazla karar alıyor. Eskiden aileler boşanmayı kabul etmezken artık kadınlar istemediği bir kişiyle beraber olmayı kabul etmiyor. Bu, elbette toplum açısından çok önemli bir gelişme. Ancak bu gelişmeye erkekler ters tepki gösteriyor.
Kadın cinayetlerinin medyadaki yansıması nasıl etki yaratıyor?
- Her yıl 25 Kasım Kadına Şiddetle Mücadele Günü ve 8 Mart Dünya Kadınlar Günü öncesindeki ve sonrasındaki verilere baktığımızda kadın cinayetlerinde azalma yaşandığını görüyoruz.
 Platformunuza başvuran kadınlar en çok hangi durumdan şikâyetçi?
- En büyük sorun karakollar... Sürekli kendi görevlerini başkalarına yüklemeye çalışıyorlar. Uzaklaştırma kararı çıkarma yetkileri olmasına rağmen işi uzatabiliyorlar. Kadınlar haklarını çok iyi biliyor, bilmese de öğrenmenin bir yolunu mutlaka buluyor. Sorun, kanunu uygulatmaya gelince başlıyor. Bir de son dönemde maddi zorluklar nedeniyle arayan kadınlarla daha çok karşılaşmaya başladık. İş bulamayan ya da çocuklarını bırakacak yer olmadığı için çalışamayan kadınlardan çok telefon alıyoruz.
Takip ettiğiniz davalarda olumsuz nelerle karşılaşıyorsunuz?
- Cezai indirim almak için öldürülen kadınların ardından, ‘Aldattı, ilişkimiz vardı, tahrik etti, küfretti’ gibi iddialar ortaya atılıyor. Mahkemeler de bunlar hakkında araştırma yapıyor. Bunlar olsa olsa boşanma davasının konuları olabilir. Ölüm sebebi olamaz! Biz kadınların iyi ya da kötü olduklarını savunmuyoruz. Herkesin yaşama hakkı esastır. İstanbul Sözleşmesi’nin denetleme komisyonu olan Grevio Türkiye, “Geleneksel rollere atıfta bulunarak mahkeme kararları verilmesi ve siyasilerin bu yönde açıklama yapması şiddeti normalleştiriyor, şiddeti normalleştirmek yasaktır” diye açıklama yaptı.

19 yaşındaki Güleda Cankel pazartesi günü Isparta’da ayrılmak istediği erkek arkadaşı
Zafer Pehlivan tarafından 17 saat süren bir şiddetin sonunda öldürüldü.
Utanç verici bir şey
TÜİK verilerine göre 11.3 milyon kadın ev işleriyle meşgul sayıldıkları gerekçesiyle işgücüne dahil edilmedi. Gülsüm Kav (Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Genel Temsilcisi) bir röportajında, “Bu bir ekonomik şiddettir” diyor...
- Evet, bu utanç verici bir şey. Kadın ekonomik yönden güçlendirilmeli. Zaten kadınların şiddetten kurtulamamasının en önemli sebeplerinden biri bu. Kadınlar ekonomik gücü olduğunda, “Çocuklarıma da bakarım, izimi de kaybettiririm” diye düşünüyor. Şiddet gören ve boşanma davası açamayan kadınların çoğunun sebebi maddi yetersizlik. Ya da “Sığınma evinden çıktığımda ne yapacağım” diye düşünmeleri. Bunların hepsi kadınların önünde engel.

Türkiye’nin dört bir yanında toplanacaklar
Bugün
İstanbul 15.00-Kadıköy
(Beşiktaş İskelesi)
Ankara 15.00-Sakarya Caddesi
Kocaeli 12.30-Yürüyüş yolu
Adana 17.00-Atatürk Parkı
Eskişehir 15.00-Adalar Migros Önü
 Konya 13.00-Zafer Camlı Köşkü Önü
Kütahya 14.00-Sevgi Yolu
Mersin 16.00-Özgür Çocuk Parkı
Sakarya 17.00-Gar Meydanı
Düzce 18.00-Belediye Önü
ANTALYA-18.30-Attalos Heykeli
Yarın
İstanbul 19.00-Taksim Tünel
İzmir 17.30-Kıbrıs Şehitleri Erbil Süel önü
Malatya 12.00-İnönü Üniversitesi Esenlik Önü
Bolu 13.00-Kardelen Meydanı
Marmaris 13.30-Atatürk Heykeli önü
Giresun 18.00-Debboy Başlangıcı
Çorum 18.30-Saat Kulesi önü
Manisa 17.30-Manolya Meydanı
Aydın 18.00-Nevzat Biçer Parkı