Kongre baskınını kimler, nasıl planladı?

Trump, bazı eyaletlerdeki seçim sonuçlarının geçerliliğine yönelik itirazlarını sürdürmek için 18 Aralık’taki tweet’inde, kongrede 6 Ocak’taki delege oylarının sayımından önce ‘Amerika’yı Kurtarın’ mitingi organize ettiğini duyurdu. Mitingin amacı, kongre üyelerine baskı oluşturmak ve fikirlerini değiştirmekti. Ancak Başkan Trump’ın şu sözleri taraftarlarını öfkeli şekilde kongre binasına yöneltti: “Oraya yürüyeceğiz ve orada sizinle olacağım. Kongre binasına doğru yürüyeceğiz. Cesur senatörlerimizi, kongre üyelerimizi alkışlayacağız ve muhtemelen bazıları için çok tezahürat yapmayacağız. Çünkü ülkemizi asla zayıflıkla geri alamayacaksınız. Gücünüzü göstermeli ve güçlü olmalısınız...”

Eylemciler, birkaç hafta önce Seçim Kurulu’nun oy pusulalarının sayımını durdurmasını istemiş, ABD Kongresi ve Başkan Yardımcısı Mike Pence’e karşı şiddet çağrısında bulunmuşlardı. Kongre binasının işgal planları, Parler, Telegram ve Gab gibi sosyal medya uygulamalarının yanı sıra TheDonald.win gibi bazı internet siteleri üzerinden yapıldı. Yazışmalarda, eylemcilerin haftalar öncesinden şiddet için hazırlık yaptıkları görülürken, sokaklarda polisten nasıl kaçılacağını, kilitli kapıları açmak için hangi aletlerin getirileceğini ve Washington’a nasıl silah sokulacağını konuştular.

Proud Boys ve QAnon gibi aşırı sağ gruplar, güvenlik güçleriyle çarpışmaya hazır olduklarını açıkça belirtti. ‘Stop the Steal’ isimli grup, güvenlik güçlerinin kendilerini engellemeleri durumunda kongre binasını işgal ederek şiddeti tırmandırma sözünü açıkça verdi. Sonradan asker kökenli çıkan bazı eylemcilerin kongre üyelerini rehin almayı planladıkları, taşıdıkları plastik kelepçelerden anlaşıldı. Konfederasyon savaş bayrakları taşıyan bazı eylemcilerin kasklar ve çelik yelekler de dahil olmak üzere işgal için teçhizatlı geldikleri görüldü.

Komplo teorileri...

ABD tarihinde ilk kez, isyancılar kongre binasının içinde bir Konfederasyon savaş bayrağı sergiledi. ABD’de yasaklanan bu bayrak Hıristiyan imgesiydi, ırkçılığı ve retoriğini simgeliyordu. Bazı eylemciler ‘Haçlar’, ‘İsa kurtarır’ ve ‘İsa 2020’ yazılı pankartlar taşırken, bazı neopagan eylemciler şaman kıyafetleri giydi. Neo-faşist Proud Boys, kendilerini ‘Tanrı’nın savaşçıları’ olarak tanıttı.

Eylemciler ABD’nin dört bir yanından gelen Trump’ın en ateşli destekçilerinden oluşuyordu. Cumhuriyetçi Parti yetkilileri, siyasi bağışçılar, aşırı sağcı militanlar ve ırkçı beyazlar dahildi bu gruba. Proud Boys ve QAnon’un başı çektiği eylemciler içinde, Boogaloo Hareketi, Gelenekçi İşçi Partisi, Yüzde Üç, Yemin Muhafızları, Stop The Steal, Groyper Ordusu, Neo-Konfederasyon ve Siyah İbrani İsrailliler vardı.

Neonazi ve Völkisch’ten esinlenen ‘neopagan’ kıyafetleri, üzerinde Auschwitz toplama kampının ismi ve kampın sloganı ‘Arbeit macht frei’ (Çalışmak özgür kılar) yazan sweatshirt’ler giyenler medyanın dikkatini çekti. Kongre işgalinden sonra gözaltına alınanların sosyal medya paylaşımlarında 2020 başkanlık seçimleriyle ilgili komplo teorilerini paylaştıkları, ‘QAnon’ ve ‘Derin Devlet’ komplo teorilerini destekledikleri görüldü. Çoğu sosyal medya hesaplarından işgali ve yaptıkları şiddeti canlı yayımlamışlardı. İşgale bazı aktif, çok sayıda emekli asker ve polisin katılması büyük endişe yaratırken, kongre binasında görevli iki polis MAGA şapkası taktı ve işgalcilerle fotoğraf çektirdi.

QAnon nedir?

Donald Trump’ın başkanlığı sırasında ortaya çıkan aşırı sağcı bir komplo teorisi bu. QAnon’a göre Trump, uluslararası şeytani bir pedofil ağı olan ‘Derin Devlet’e karşı savaşıyor. Bu ağın çocukları istismar etmenin yanı sıra ömürlerini uzatmak için çocukların kanını içtiklerine inanıyorlar. Trump’a karşı komplo kurduklarına inandıkları Barack Obama, Hillary Clinton, Dalay Lama, George Soros, Papa Francis, Tom Hanks, Oprah Winfrey ve Ellen DeGeneres gibi ünlü isimlerin çocukların kanını içtiklerini ve onları yediklerini iddia ediyorlar. QAnon’a göre, Trump bu suç komplosunu kırmak, siyaset ve medyanın gücüne son vermek için üst düzey generaller tarafından başkan yapıldı.

Paranoyak ve temelsiz komplo teorisi Qanon, Amerikalıları radikalleştirdi, eskiden beri var olan milisleri güçlendirdi ve Cumhuriyetçi Parti’nin radikalleşmesinde bir kilometre taşı oldu. Hareket tarafından bir kahraman olarak görülen Başkan Trump, QAnon aktivistlerini ‘ülkemizi seven insanlar’ olarak tanımladı. QAnon’a inananlar Trump’ı merkezlerindeki kahraman figür olarak görüyor, Trump’ın sözlerini ve eylemlerini gizli mesajlar olarak yorumluyorlar. Seçimi kendi lehine çevirmek için gizli bir planı olduğuna inanıyorlar.

Q, alfabenin 17’nci harfi olduğu için Trump 17 dediğinde, bunu kendilerine gizli mesajlar göndermek için söylediğini düşünüyorlar. Pembe kravat taktığı zaman, bunu insan ticareti mağduru olan çocukları serbest bıraktığının bir işareti olarak yorumluyorlar (ABD’de bazı hastaneler, devam eden bir çocuk kaçırma olayının kısaltması olarak ‘pembe kod’ kullanıyor). Kennedy suikastı, UFO’ların varlığı ve 11 Eylül gerçekleri gibi diğer birçok komplo teorisinin unsurlarını alıp ‘büyük bir şemsiye altında komplo teorisi’ olarak sürekli geliştiriyorlar.

QAnon nasıl başladı?

Ekim 2017’de, basitçe ‘Q’ olarak tanınan, ‘Q Clearance Patriot’ isimli anonim bir hesap, kendisinin, Trump’ın bu küresel gruba karşı savaşı hakkında gizli bilgilere erişimi olan yüksek rütbeli bir istihbarat subayı olduğunu iddia etti. Q, bu savaşın yakında ‘fırtına’ ile sonuçlanacağını, Trump’ın sonunda bu kötücül grubun maskesini indireceğini ve Amerika’yı yeniden yücelteceğini öngördü!

QAnon’culara Trump’a karşı derin devlet komplosuna inanan ‘QAnon-lite’ taraftarları da eklendiğinde sayılarının yüzbinleri bulduğuna inanılıyor. Aslında bu sadece politik bir hareket değil. İnananlar için hem sosyal bir topluluk hem de eğlence kaynağı. Çünkü takipçilerine sosyal destek, günlük yaşamlarına dair iyileştirici tavsiyeler de veriyor.

GURURLU ÇOCUKLAR!

QAnon, Trump’ın başkanlığı sırasında ortaya çıkan aşırı sağcı bir komplo teorisi. Proud Boys ise kendilerine ‘gururlu çocuklar’ diyen, yine aşırı sağcılardan oluşan bir grup.

Proud Boys kimdir?

Kendilerine ‘gururlu çocuklar’ diyen aşırı sağcı Proud Boys’un lideri Enrique Tarrio. Irkçı olduğu ileri sürülmesine rağmen Tarrio’nun Küba kökenli bir siyah olması grubun sadece beyazlardan oluşmadığını gösteriyor. Nitekim bir kardeşlik cemiyeti olduklarını söyleyen grup içinde çok sayıda etnik kökenli insan yer alıyor. Manifestoları, ‘Trump’çı fikirleri ve onu yükseltmek, sınıra duvar örmek, herkesin silahlanması, sosyal yardımın sonlandırılması, geleneksel cinsiyet rollerine dönülmesi ve ev kadınına saygı gösterilmesi’ gibi maddeler içeriyor.

Proud Boys ilk defa Trump’la rakibi Joe Biden’ın TV tartışması sırasında gündeme geldi. Virginia’da Proud Boys ve Black Lives Matters arasında yaşanan şiddet olayları sonrasında, Trump’ın her iki tarafı da suçlaması büyük tepki görmüştü. TV tartışmasında Biden’ın ‘gururlu çocukları’ kınaması gerektiği yönündeki ısrarı sonrasında Trump “Geri çekilin ve bekleyin” diyerek Proud Boys’u kolladı.

Sol aktivistlerle çatışmalara giren Proud Boys’un ana hedefinde ANTIFA (Anti-Faşist) hareketi yer alıyor. Zira Trump “Birinin ANTIFA ve sol için bir şeyler yapması gerekiyor, çünkü bu sağcı bir sorun değil” demişti. Biden da bu sözlere “ANTIFA bir fikirdir, bir organizasyon değil. Başkan Trump’ın FBI direktörü böyle söyledi” şeklinde karşılık vermişti.

Artık pek çok sosyal medya platformunda yer almıyorlar. Zira Facebook, Instagram, Twitter ve YouTube grubu yasakladı. En aktif oldukları ve sansür uygulamayan Parlor ise hosting sağlayan Amazon tarafından yasaklandı. Ancak grubun daha az popüler ağlara yönlenmesi, güvenlik güçlerinin izlerini sürmelerini zorlaştıracak gibi görünüyor.