Kızıyorsunuz ama bir de onları dinleyin! Motokuryeler neler yaşıyor?

Dakika dakika motosiklet arkasında
09.15: 14 yıldır evrak ve sağlık sektörüne ait paketler taşıyan Furkan Kartal’la yollardayız... Şirinevler’den teslim aldığımız paketle yola koyulduk. İstikamet, Bahçelievler.
09.30: Paketi teslim edip yeni paket aldık. Yeni istikamet, Güngören.
10.00: Bir hastaneye vardık. Paketi hemen verdik ve Zincirlikuyu’ya doğru yola çıktık.
10.34: Bir molayı hak ettik. Mekânımız Zincirlikuyu köprü altı. Burası, evrak taşıyan motosikletli kuryelerin toplanma yeri. Çay 1.75, simit 2 lira.
Neler yaşandı?
Furkan Kartal, trafik kurallarına uyuyor, gözünü yoldan ayırmıyor. Kask, pantolon, eldiven ve ayakkabı; ekipman tam. Önceliği
güvenli yolculuk ve güvenli teslimat! Yolculuk sonunda çok üşümek dışında bir şikâyetim olmadı.

16.30: Caddebostan’da buluştuk.
Dokuz aydır yemek paketi taşıyan Hasan F. ile yollardayız...
16.40: İlk siparişimiz geldi. Seçili marketten organik bütün tavuk alıp Erenköy’deki müşteriye götüreceğiz.
16.47: Markette ürünü çabuk bulduk ama kasa sırası canımızı sıktı.
16.55: Tekrar motosikletteyiz, teslimat adresine doğru yola çıkıyoruz.
17.08: Siparişi adrese teslim ettik.
Neler yaşandı?
Anayola hiç çıkmadık. Hasan’ın önceliği hızlı teslimat! Güvenlik kaçıncı sırada geliyor, bilmiyorum. Üstünde kot pantolon, altında spor ayakkabı ve üstünde şişme mont var. Motor ekipmanı denebilecek hiçbir parçaya sahip değil; eldivenleri yünden. Çoğunlukla ara sokakları tercih ediyor. İki kez ters yöne girdik, bir kere de müşteri indiren taksiciye uzun uzun korna çaldık.
Kahve siparişinde
artış var, patates müşterilerin kırmızı çizgisi
 Mert G.: Ben elektrik teknisyeniyim. Yakında nişanlanacağım için masrafım arttı. Scooter’ım var, bir uygulama indirip, kayıt oldum. Şimdi işimden artan zamanlarda ek iş olarak motokuryelik yapıyorum. Taşıdığım paketlerin yarısı yemek, öğlen yemeğinden sonraysa çok kahve siparişi alıyorum. Evde yaptığı yemeği eşinin çalıştığı yere gönderen müşteriye de rastladım, makyaj malzemesi sipariş edene de...
 SEZER BULUT: Part-time olarak
pizzacıda çalışıyorum, öğrenciyim.
Uzun yıllar bu işi yapmayı düşünmüyorum. Siparişi biraz geciktirdiğimiz
zaman müşteriyle problem yaşıyoruz.
MEHMET ERİŞ: Bir fast food restoranında çalışıyorum. Paketi kapalı alıp müşteriye teslim ediyorum. İçinde ne var, ne yok diye bakmam. Patates müşterilerin kırmızı çizgisi. Patates soğuksa ya da paketin içinde dağılmışsa hemen şikâyet ediyorlar. Bu soğuk havada motorun arkasında
20 dakika gezen patatesin sıcak olması zaten mümkün değil ki. Anlamadığım şey, hem şikâyet ediyorlar hem de ertesi gün yeniden sipariş veriyorlar.
SEDAT BORAL: Hamburgercide çalışıyorum. Evi, restorana çok yakın bir müşteri var. Yürüse üç dakika mesafe uzaklıkta. Haftanın üç günü mutlaka bizden sipariş veriyor. Bir gittiğimde, “Abi sen haftanın üç günü hamburger sipariş ediyorsun, diğer günler ne yiyorsun, böyle hayat mı olur?” dedim. Diğer günler de bir sokak arkadaki pizzacıdan sipariş verdiğini söyledi. Çok şaşırmıştım.


Uzun süre bu işi yapınca elleri kullanmak zorlaşıyor
SORUNLARI NELER?
 SEDAT BORAL: Yemeksepeti’nde bir seçenek var. Yoğun olan restoranlar bu durumu Yemeksepeti’ne bildiriyor ve Yemeksepeti müşterisine ulaşıp durumu anlatıyor. Ama restoranlar müşteri kaybetmemek için bu yoğunluğu bildirmiyor. 45 dakika olan teslimat süresine o siparişin hazırlanması da dahil! Bazen siparişin çıkması yarım saat sürüyor; bize teslimat için 15 dakika kalıyor.
CEMAL D.: 18 senedir motokuryelik yapıyorum. Ben bu işe ilk başladığımda hem bu işi yapan kişi azdı hem de e-ticaret siteleri bu işe girmediği için kazancı çoktu. Hava şartları bizi çok zorluyor, bazen iki gün yataktan çıkamadığım oluyor; yaş da ilerledi tabii... Yeni başlayanlar şimdi çok anlamıyor ama ileride ciğer ve böbreklerinde büyük sorunlar olabilir. Özellikle ellerinizi kullanmakta zorlanıyorsunuz.
EREN ALPAY: Müşterilerle çok problem yaşıyoruz. Biz müşteriden şikâyetçiyiz, müşteri de bizden. Ama hem onlar sipariş vermeye hem de biz bu işi yapmaya devam ediyoruz.
 HASAN ÜNVER: Yemeksepeti’nde restoranların servis hızı puanlanıyor. Bence değiştirilmesi gereken bir uygulama bu. Restoranın teslimat hızı müşteride beklenti yaratıyor.
MEHMET ERİŞ: Hızlı teslimat yapmazsak şikâyet edenlerle ters yola girdiğimizde şikâyet edenler aynı kişiler. Kural ihlallerini savunmuyorum ama hem müşteri hem restoran sahibi hız istiyor!
m Birol Y.: Yüzümüze bile bakmadan siparişi teslim alıyorlar. Paketi alıyor, ödemeyi yapıyor, kapıyı suratıma kapatıyor. Önce sinirleniyordum ama artık umursamıyorum. Bahşiş veren yok denecek kadar az.


İlk defa motosikletle trafiğe çıkan adam kaldırımdan da gider,
kırmızı ışıkta da geçer
TRAFİK KURALLARINA NEDEN UYMUYORLAR?
 EREN ALPAY: Mecidiyeköy’den dört paket alıyorum. Akşam trafiğinde üçünü Zincirlikuyu’ya, birini Barbaros Bulvarı’na teslim etmem gerekiyor. Hem hızlı hem de yemeği soğutmadan götürmeliyim. Zincirlikuyu’da yayalar için olan ışıklardan karşıya geçmezsem tüm caddeyi gidip geri dönmem gerekiyor.
FURKAN KARTAL: Bazı reklamlar kuryeleri yanıltıyor. Yanlış yönlendirme trafik kurallarının ihlal edilmesine yol açıtığı gibi kazalara da sebebiyet veriyor. Ne kadar çok paket taşırsa kuryenin o kadar çok kazanç elde edeceğini vurguluyorlar. Şirketin söylediği gibi ayda 7-8 bin lira kazanmak mümkün değil. Kimse motor kullanma becerilerine dikkat etmiyor. Ehliyeti ve sabıka kaydı temiz olan herkes çalışıyor. Ayrıca küçük işletmelerde çok fazla yabancı uyruklu insan çalışmaya başladı. Yol bilmedikleri için motor kullanırken bir yandan da navigasyona bakıyorlar.
 OKAN GİRAY: Benim de trafik kurallarını ihlal ettiğim oluyor. Sokaklara tersten giriyorum ya da U dönüşü olmayan yerlerden dönüyorum. Eğer kaldırıma çıktıysam yayalara çok dikkat ediyorum, kaldırıma çıkıp yayalara korna çalan kuryeler var; ben o kadarını yapmıyorum. Bir de yollar çok bozuk; çukurlar, erimiş aslfaltlar da kaza yapmamıza sebep oluyor. Özellikle rögar kapakları çok büyük sorun.
 HASAN ÇINAR: Ehliyeti olmadan bu işi yapanların sayısı çok arttı. Hayatında ilk defa motosikletle trafiğe çıkmayı göze alan bir adam kaldırımdan da gider, kırmızı ışıkta da geçer. Ayrıca restoranların ve kurumsal firmalar hız konusunda teşvik ediyor. Ne kadar çok paket taşırsan o kadar çok para kazanıyorsun. Buna bir sınırlama getirilmeli. Tıpkı taksimetre gibi, kilometre başına ücret belirlenir ve denetimleri yapılırsa kazaların ve kural ihlallerinin azalacağına inanıyorum. .
Gün içinde kaza yapanları ziyaret
etmeye kalksam o gün çalışamam
ÇALIŞMA ŞARTLARI NASIL?
 İZZEDDİN KEYKAVUS: Türkmenistanlıyım, ailemle dört yıldır İstanbul’da yaşıyorum. Motor ehliyetim yok ama aynı semt içinde yakın yerlere gidiyorum. Motor bana ait değil, aylık maaşım yok. Günlük yevmiye ve öğlen yemeğim var.
OSMAN VEFA: Kaza riski çok yüksek. Gün içinde kaza yapanları ziyaret etmeye kalksam o gün çalışamam.
Ali C.: Sabah 09.00’da başlıyorum, akşam 18.00’e kadar çalışıyorum. Asgari maaş ödüyorlar. Akşam 18.00’den
sonrası fazla mesai olarak ödeniyor. Mesaiye kalmadan düzgün para kazanmam imkânsız.
SEZER BULUT: Bizi soğuktan korumak için satılan mont, pantolon, ayakkabı gibi teçhizatı en iyisinden satın alabilmek 5-6 bin lira. Orta kalite 3-4 bin lira... Dolayısıyla kimse bu paraları verip kendini soğuktan koruyacak şekilde giyinemiyor.
Az tehlikeli meslekler grubuna alındı


Tüm Anadolu Motosikletli Kuryeler Federasyonu
Başkanı Çağdaş Yavuz anlatıyor:
-Ek iş olarak da kuryeliği seçen çok. En önemli sorunlarımızdan biri de asgari ücretli gösterilmek.
-Mesleğimiz maalesef Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından az tehlikeli meslekler grubuna alındı; sigorta ödemeleri ona göre oluyor.
- Servis şoförleri için mesleki yeterlilik belgesi zorunlu hale getirildi. Bunun Çalışma Bakanlığı veya Ulaştırma Bakanlığı’nın yönetmeliğine eklenmesi durumunda herkes bu işi yapamayacak ve vasıflı bir meslek haline getirilecek.