Kelebeğin düşü
Güncelleme Tarihi:
Onların göç zamanındayız. “Dünyanın en naif canlılarından olan kelebekler ne kadar yol alabilir” demeyin. Onlar rüzgârı at gibi kullanıp binlerce kilometre gidebiliyor. Avrupa’dan gelip Akdeniz’de toplanmaya başlayan ülkemizin en güzellerinden ‘Sultan Kelebeği’ ocak ayının sonlarına kadar burada yaşayacak. Doğu Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu da yaşayan ‘Diken Kelebeği’ (Vanessa cardui) ise Afrika’ya doğru toplamda 20 bin kilometreyi bulan göç yolculuğuna bugünlerde başlıyor.
"Kuşların dahi uçamadığı havalarda sultan kelebeğini uçarken gördüm” diye söze başlıyor Prof. Dr. Zeynel Cebeci ile birlikte ‘Sultan’ın Günlüğü’ makalesini yazan AdaMerOs Kelebek Türkiye Üyesi Mehmet Çelik. Sultan kelebeğinin Kanada ile Amerika arasında 3000 kilometre göç yolculuğu yapan ‘Kral Kelebeği’nin akrabası olduğunu belirterek “Bakmayın naif göründüklerine. Mükemmel uçucular. Yön tespitleri kusursuz! Rüzgârı at gibi kullanıyorlar. Akdeniz’i aşıyor, kıta geçiyorlar. Son durakları ise Türkiye... Akdeniz’de ocak ayı sonuna kadar yaşıyorlar. Hava soğuk olduğunda okaliptüs ağacına çıkıyor ve bütün vücut fonksiyonlarını durdurarak adeta donuyor. Hava sıcaklığı 13-14 dereceyi bulduğunda ise vücudunu aktif hale geçirip yeniden beslenmeye iniyor. En büyük besin kaynağı ise zehirli bir çiçek olan ipekotu ve yine zehirli olan sütlüsarmaşık” diyor.
Dicle güzeli, Ortadoğu, Orta ve Güney Afrika, Güneydoğu Asya, Uzakdoğu ve Okyanusya’ya (Büyük Okyanus’a dağılmış adalar) kadar görülebiliyor. Türkiye’de ise Doğu Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu’da ekim ve kasım
aylarında takip edilecek.
Adından da anlaşılacağı üzere ülkemizin bir diğer güzel kelebeği ‘Dicle Güzeli’ de (Junonia orithya) Afrika’nın ortalarından yola çıkıp Anadolu’ya ölmeye gelenlerden. Mehmet Çelik, “Sonbahar soğukları hissedildiği an Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da yaşayanlar etraflarına bakınmaya başlasınlar. Tropik kelebeklere benzeyen bu güzel canlı binlerce kilometre ötelerden buraya geliyor” diyor.
Sultan kelebeği Afrika, Madagaskar, Moritus, İran, Türkiye, Suriye, Hindistan, Pakistan, Afganistan, Sri Lanka, Singapur, Endonezya, Çin, Japonya, Fiji, Avustralya’da dağılış gösteriyor. Ömrü 26 gün ile 37 gün arasında. Mehmet Çelik bu kelebeklerin günde en az 200 km. yol yapabildiklerini belirtiyor.
Türkiye’nin her yerinde görülebilen ‘Diken Kelebeği’ ise bugünlerde Anadolu’dan Afrika’ya doğru yola çıkıyor. Afrika’dan Kuzey Avrupa’ya kadar 20 bin kilometre yol alan bu kelebeğin göçü 3-4 nesilde ancak tamamlanıyor. Bir neslin göçü yaklaşık bir ay sürüyor, onun bıraktığı yerden yumurtadan çıkanlar devam ediyor. Bugünlerde ülkemizi terk ederek Afrika’ya doğru yola çıkan bir diğer kelebek de ‘Mezopotamya Kolitisi’ (Colotis fausta). Malatya, Urfa, Diyarbakır gibi illerden yola çıkacak olan bu canlının hedefi de Afrika.
Diken kelebeğiAfrika’nın ucundan Kuzey Avrupa’ya 20 bin km’yi bulan yolculuğunu 3-4 nesilde tamamlıyor. Bugünler onların Anadolu’dan Afrika’ya kanat çırptığı günler.