Kayıp hayvanlar artık daha kolay bulunabilecek

Evcil hayvanlarımız zamanla ev arkadaşımız, ailemizden biri, hatta çocuğumuz gibi oluyor. Sıkıntılı halimizden anlıyor, komik hareketleriyle yüzümüzün gülmesini sağlıyorlar. En önemlisi de bizimle koşulsuz sevgiyi paylaşıyorlar. Bir kedi sahibi olarak, başımıza gelebilecek en üzücü şeyin çocuğumuz yerine koyduğumuz bu canların kaybolması olduğunu düşünüyorum. Sosyal medyada her gün kayıp ilanlarıyla karşılaşıyoruz. Kimi hayvan sahipleri aylarca ümidini kaybetmeden çeşitli yollara başvuruyor. El ilanları bastırıyor, küçük dostlarının bulunması için para ödülü koyuyorlar... Peki bu canlar kaybolduğunda ne yapmalı? Mikroçip uygulaması kayıp dostlarımız için bir çare olacak mı? İstanbul Veteriner Hekimler Odası Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Levent Bayraktar sorularımızı yanıtladı.

Mikroçip uygulaması nedir? Hayvanlarımızı kaybolmaktan koruyabilir mi?

Yaklaşık bir pirinç tanesi büyüklüğünde olan mikroçipler veteriner hekimler tarafından her türlü ev hayvanına yerleştirilebilir. Bu çip kendine özel bir numara taşır. Kayıtlı olduğu sistem hayvanın adına ve sahibinin bilgilerine ulaşılmasına imkân sağlar.

Bu uygulanan bir yöntem mi şu an?

Tarım ve Orman Bakanlığı, Gıda Kontrol Genel Müdürlüğü ile Türk Veteriner Hekimleri Birliği arasında kedi, köpek ve gelinciklerin hareketlerinin takibi ve hayvan hastalıklarıyla daha etkin mücadele etmek amacıyla bir protokol imzalandı. Bu hayvanların kimliklendirilerek elektronik ortamda kayıt altına alınması öngörülüyor. Protokole göre sahipli köpeklerin bu yıl sonuna kadar, sahipli kedilerinse 2022 sonuna kadar çiplenerek kayıt altına alınması zorunlu hale geldi. 

Çipleme, başka ne işe yarayacak?

Bu sistem, hayvanını terk etmek isteyen kişiyi bulma ve cezalandırma konusunda da kolaylık sağlayacak.

Bu çip hayvan sağlığına zararlı mı?

Yetkili bir veteriner hekim tarafından uygulandığında bir yan etki, ağrı olmaz. Bu çipler vücuda uyumludur, alerjik reaksiyona sebep olmaz. Deri altında ilerlemesin diye özel bir maddeyle kaplıdır. Hayvanın ömrü boyunca üstünde kalabilir. MR çekimi gibi işlemlere maruz kalan hayvanların çip içerikleri silinebilir. Silinme durumunda, Tarım Bakanlığı’nın belirteceği resmi internet sitesinden başvurularak yeni bir çipleme yapılması için çalışmalar sürüyor. 

Çip takılana kadar hayvanımızın kaybolmaması için neler yapabiliriz?

Yeni çıkan birtakım QR kod aplikasyonları var. Hayvana taktığımız tasma şeklindeki takip cihazları, bulunduğu yeri belli ediyor. Köpeği tasmasız gezdirmemek, kendi haline bırakmamak da kazaların önüne geçer. Çiplemek de o hayvanın sahibi olduğumuzu ispat etmek açısından çok önemli.

BAŞLAYAN BU UYGULAMAYLA...

- Yeni doğan ev hayvanının sahibi en geç üç ay içinde Tarım ve Orman Bakanlığı’nın il veya ilçe müdürlüklerine başvuracak.
- Mikroçip takılarak resmi pasaport düzenlenen hayvanlara yapılan aşılar ve sahip değişikliği gibi bilgiler en geç 15 gün içinde kaydedilecek.
- Sahipsiz hayvanların barınaklar tarafından sahiplendirilmesi durumunda en geç 60 gün içinde hayvanın sağlık karnesiyle birlikte il veya ilçe müdürlüklerine başvurulacak. Yetkili veteriner hekimler tarafından hayvan için yeni pasaport düzenlenecek ve veritabanına kaydedilecek.
- Kayıtlı ev hayvanının ölümü ya da kaybolması halinde en geç 60 gün içinde hayvan sahibi durumu il veya ilçe müdürlüğüne bildirecek. Terk edilmiş hayvanı bulan kişiler onu sahiplenmek isterse, başvurularını il/ilçe müdürlüklerine yapacak.
- Kuduz aşısı başta olmak üzere hayvanın geçmişine ait tüm hastalıkları kayıt altına alınacak.
- Mikroçip uygulaması Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde çalışan veteriner hekimler veya onların gözetimindeki veteriner sağlık teknikeri/teknisyenleri tarafından yapılabileceği gibi, imzalanan protokol kapsamında serbest veteriner hekimler tarafından da yapılabilecek.

KAYBOLURSA NE YAPMALI?

- İlk iş, onu kaybettiğiniz bölgede soğukkanlı bir şekilde arayın.

- Yakınınızdaki veteriner kliniklerine, barınaklara müracaat edip hem binalarında hem de sosyal medyalarında kayıp ilanınızı paylaşmalarını sağlayın. Böylece daha çok kişiye ulaşırsınız.

- Bölgenizde dağıtacağınız el ilanlarını ve sosyal medyada yayımlanacak görselleri özenle hazırlamanız önemli. Kedi veya köpeğinizin farklı açılardan çekilmiş fotoğraflarını ekleyeceğiniz ilanlara onun ırkını, yaşını ve diğer belirgin özelliklerini ekleyin.

- Kayıp bir evcil hayvanı aramak için en iyi zaman, herkesin uykuda olduğu saatlerdir. Mümkünse gece yarısından sonra el feneri ve mamayla dışarıya çıkın.

- Evde oynamaktan keyif aldığı sesli oyuncağını, örtüsünü ve mamasını yanınıza alıp boşluk bir alanda yere koyarak ismini seslenmek de fayda sağlar.