‘İşte biz o gün tükeneceğiz!’

Dünyayı, başka canlıları, geleceğimizi kurtarmak için ‘sürdürülebilirlik’ başta olmak üzere çeşitli koruma çalışmaları gündemimizden çıkmıyor.
Yine de yaraya pansuman olacak birkaç ufak tefek ilerlemeye karşın başarılı değiliz. Yaptıklarımız ya işe yaramıyor ya da yaptık dediğimiz şeyi yanlış veya eksik yapıyoruz.

Bunun en güzel kanıtı Küresel Limit Aşım Günü... Küresel Ayak İzi Ağı’nın (Global Footprint Network) verileri dünyamızın bize sunduğu bir yıllık doğal kaynakları 28 Temmuz itibariyle tükettiğimizi gösterdi. Bu tarih, 2021 yılındaki tarihin bir gün öncesi.

Küresel Limit Aşım Günü, hesaplanmaya başladığı 1970’lerden bu yana sadece 2020 yılında, pandemi kısıtlamalarının etkisiyle üç hafta ileri kaymıştı. Ne var ki bu bir defaya mahsustu. Şu anda ekosistemlerin yenileyebileceğinden yüzde 75 daha fazla doğal kaynak kullanıyoruz ve ‘1.75 dünyamız varmış gibi’ yaşıyoruz. Sonuçsa küresel çapta biyolojik çeşitlilik kaybı, atmosferde sera gazı artışı, gıda ve enerji krizleri, sıcak hava dalgaları, kuraklık ve seller gibi aşırı hava olayları...

Doğal Hayatı Koruma Vakfı-Türkiye (WWF) Genel Müdürü Aslı Pasinli, Türkiye’nin artık hızlı ve kararlı adımlar atması gerektiğinin altını çiziyor. Bir yandan kuraklık, öte yandan sellerle yoğun bir şekilde iklim krizinin etkilerini hisseden Türkiye’nin atacağı en etkili adım enerjide temiz ve adil alternatiflere geçmek. Öte yandan bireysel olarak yapabileceklerimiz var. Pasinli: “Küçük değişikliklerle limit aşım tarihini öteleyebiliriz. Küresel Ayak İzi Ağı hesaplamalarına göre, alınabilecek en etkili önlemlerden biri otomobil kullanımını azaltmak. Otomobil kullanımı kaynaklı karbon ayak izi yüzde 50 azaltılıp bu mesafenin üçte biri toplu taşıma, kalanı da yürüyerek veya bisikletle kat edilirse Dünya Limit Aşım Günü 13 gün ileri taşınır. Tüm dünyada gıda israfı yarı yarıya azaltılırsa da Limit Aşım Günü 13 gün ileri kayıyor. Kaybettiğimiz ormanları geri kazanarak da bu gidişatı yavaşlatabiliriz. Tüm dünyada 350 milyon hektar orman alanı geri kazanılırsa bu tarihi 8 gün erteleyebiliriz.”

Bazı hatırlatmalar...

* Ayak izimizin yüzde 60’ı karbon emisyonlarından kaynaklanıyor. Kontrolden çıkan iklim krizini durdurmak için karbon emisyonunun 2050’den önce sıfırlanması gerekiyor.
* Dünyada 3 milyar insan, tükettiğinden daha az gıda üreten ülkelerde yaşıyor.
* Dünya nüfusunun yüzde 72’si biyolojik kapasite açığı olan (ürettiği doğal kaynaktan daha fazlasını tüketen) bir ülkede yaşıyor.
* Yarım yüzyıldır süregelen limit aşımı sonunda, yıllık açıklarımız toplandığında gezegenimize 19 yıllık ekolojik kaynak borçlandık. Bu aşırı borçlanmanın en belirgin sonuçları: Bozulan ekosistemler, atmosferde biriken sera gazları ve etkisini her geçen gün daha fazla hissettiren iklim krizi...
* Dünya Limit Aşım Günü’nü her yıl 6 gün geciktirebilirsek 2050’de kaynaklarımızla yetinebilir noktaya gelebiliriz. Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) küresel ısınmayı 1.5 dereceyle sınırlamaya yönelik senaryosunu tutturmak için limit aşım tarihini her yıl 10 gün ileri kaydırmamız yeterli.

KISA KISA

Polonya’da evcil kediler artık istilacı kabul ediliyor

Evet, yanlış okumadınız! Polonya’daki bilim enstitüsü aynen böyle bir karar aldı. Gerekçesiyse kuşlara ve diğer memelilere verdikleri zarar. Karara birçok kişi sosyal medyada tepki gösterirken, ortak söylem “İnsan istilacı olmayan yabancı türler listesinde mi diye bir sormak lazım” oldu.

Flamingolar bu yıl Tuz Gölü’nde güvende

Tuz Gölü’nün tek su kaynağı Konya Kanalı’nın suyunun geçen yıl kesilmesi nedeniyle susuzluktan ölen binlerce flamingo yavrusunun kaderini bu yıl doğanlar yaşamayacak. Kanal suyunun kesilip tarıma yönlendirilmemesi ve flamingoların susuz kalmaması için tüm önlemleri aldıklarını ve aralıksız denetim yaptıklarını belirten Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürü
H. Abdullah Uçan, alınan önlemlerle bu yıl yavru sayısında önemli bir artış olduğunu söyledi.