İnsanlarla robotların ezeli mücadelesi

İlham kaynağı
Ben, Robot, 1950

Tüm zamanların en büyük bilimkurgu yazarlarından kabul edilen Isaac Asimov’un en çok bilinen kitaplarından ‘Ben, Robot’ robotlarla insanların birlikte yaşadığı bir dünyada iyilik-kötülük ve mantık-duygu gibi zıtlıkları işliyor. 2004’te vizyona giren, Will Smith’in başrolünde oynadığı ‘Ben, Robot’ filmi tam bir uyarlama olmasa da adını ve ilhamını bu kitaptan alıyor. Sadece bu film değil, pek çok bilimkurgu hikâyesinde bu kitaba göndermeler var.

Normal bir çocuk gibi...
Astro Boy, 1952

Osamu Tezuka’nun hazırladığı manga, oğlu ölen bir biliminsanının yarattığı android Astro Boy’un normal bir çocuk gibi hayat sürme çabasını anlatıyor. Devam serileri, animeleri de çıkan ‘Astro Boy’ 2009’da Hong Kong-ABD ortak yapımıyla sinemaya animasyon olarak uyarlandı. Filmin seslendirme ekibinde Nicolas Cage, Charlize Theron, Kristen Bell gibi isimler görev aldı.

Kapanmak istemiyor
2001: Bir Uzay Macerası, 1968

Stanley Kubrick’in yönettiği 1968 yapımı filmin senaryosunda Arthur C. Clarke’ın eski bir hikâyesinden esinlenilmiş. Clarke filmin ardından filmle aynı isimli kitap da çıkardı. Jüpiter’e giden astronotlara HAL 9000 adlı insansı bir bilgisayar eşlik ediyor. HAL’ın hata yaptığını görüp onu kapatmaya çalışan astronotlar kendilerini bilgisayarla savaşırken buluyor.

Yok etmeye geldi
Terminatör, 1984

James Cameron’un yönettiği 1984 yapımı filmde Arnold Schwarzenegger, Linda Hamilton ve Michael Biehn başrolleri üstleniyor. Robot suikastçısı Terminatör, 2029’dan gelip Sarah Connor adlı kadınları öldürmeye başlıyor. Geçmişe gönderilen insan asker Kyle Reese ise son Sarah Connor’ı kurtarmaya çalışıyor. 2019’da serinin 6’ncı filmi izleyiciyle buluştu.

Üç büyük ödülü de aldı
Neuromancer, 1984

William Gibson’ın yazdığı kitap bilimkurgu edebiyatının üç büyükleri kabul edilen Nebula, Hugo ve Phillip K. Dick ödüllerini aldı. Eserde, zihnini bir yapay zekâ sistemine bağlayan Case’in elektronik ortamlarda korsanlık yapması anlatılıyor. ‘Matrix’ serisi Gibson’ın vizyonundan izler taşıyor.

İnsanlığa hizmet ediyorlar
Transformers, 1984

Birçok yazar tarafından ele alınan, hem sinemaya hem çizgi romanlara konu olan ‘Transformers’la ilk olarak 1984’te tanıştık. Araçlara veya hayvanlara dönüşme yeteneğine sahip olan bu canlı robotlar yaşadıkları maceralarda insanlara yardım ediyor.

Her şey bir yalanmış
Kabuktaki Hayalet, 1989

Masamune Shirow’un mangasında korkunç bir kazadan kurtulan kadın binbaşıya yeni bir vücut üretiliyor. Cyborg’a dönüşen binbaşı, suçlularla savaşmaya başlıyor. Ama zamanla aslında kullanıldığını öğreniyor. Mangadan ilham alan 2017 sinema uyarlamasının başrolünde Scarlet Johansson var.

Klasikler arasında
Hyperion, 1989

Dan Simmons’ın 29’uncu yüzyılda geçen Hugo ödüllü romanı, bilimkurgu klasikleri arasında sayılıyor. Kitapta insanlığın dünyadaki egemenliği yapay zekâ tarafından tehdit ediliyor. Bunun üzerine yedi gönüllü, yarı tanrı-yarı makine Shrike’ın hâkim olduğu Hyperion gezegenine yolculuk yapıyor.

Olağanüstü sevme yeteneği
Yapay Zekâ, 2001

Steven Spielberg tarafından çekilen ‘Yapay Zekâ’ (Artificial Intelligence) filminin başrollerinde Haley Joel Osment ve Jude Law var. Olağanüstü bir sevme yeteneğine sahip, çocuksu bir android olan David’in hikâyesini anlatan film, 2016 BBC anketinde 2000’den beri vizyona giren en büyük 83’üncü film seçildi.

Gerçek aşk bu!
Aşk, 2013

Joaquin Phoenix, Amy Adams, Rooney Mara, Olivia Wilde ve Scarlett Johansson gibi isimlerin rol aldığı ‘Aşk’ta (Her) başkarakter Theodore, eşiyle ayrılmanın eşiğindedir. Yalnızlığın üstesinden gelmek için yapay zekâya sahip, kendini geliştirebilen bir işletim sistemi satın alıyor ve zamanla ona âşık oluyor. En İyi Özgün Senaryo kategorisinde Oscar aldı.

Hediye mi, test mi?
Ex Machina, 2014

Alex Garland’ın ilk yönetmenlik deneyimi olan ‘Ex Machina’ dünyanın en önemli yazılım şirketlerinden birinde görev alan Caleb’in hikâyesini anlatıyor. Şirketten kazandığı ödül sonucu patronunun dağ evinde bir hafta geçirecek olan Caleb’i orada dünyanın ilk gerçek yapay zekâsı ‘Ava’ isimli kadın bekliyor. Peki Ava, Caleb’i bir bilinci olduğuna ikna edebilecek mi?