‘Hangisi insan, hangisi kukla?’

Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne Tasarımı Bölümü mezunu Cansu Akdeniz özel tiyatrolar için kostüm ve aksesuar tasarımı yapıyor. Son 5 yıldırsa kukla performansları üzerine çalışıyor. Cansu Akdeniz “Sokakta rastladığım kukla sanatçılarından, gösterilerinden çok etkilendim. Üniversite süreci ve sonrasında ustalaşmak üzere çalışmalara başladım ve hâlâ öğrenmeye devam ediyorum” diyor.

* Bir kuklayı tasarlarken, oynatırken nelere dikkat ediyorsunuz?
Çizim aşamasından sonra teknik olarak neler yapabileceğime bakıyorum: Hangi malzemeyi kullanmalıyım, hangi doku yakışır, nasıl ve nerede oynatacağım? Ortaya çıktıkça yeni bir arkadaş gibi onu tanımaya başlıyorsunuz. Bazen kendisine yakışanı kendi buluyor. Denedikçe yaptığım çizimden uzak, arayışlarımın sonucunda aslında yapmak istediğime kavuşmuş gibi hissediyorum. Oynatma kısmındaysa Cansu’yu kapatmaya çabalıyorum. Çünkü kuklalar başka başka duygular taşıyor. Cansu’dan çok kuklada kalmaya çalışıyorum.

* Nelerden ilham alıyorsunuz?
Filmler, dinlediğim -kimine göre- saçma hikâyeler, daha çok görünmek isteyip de kalabalıkta görünmeyenler dikkatimi çekiyor. Tüm canlıları izlemeyi seven biri olarak sokaktan ilham alıyorum.

“Sokaktaki gösteriler çok ilgi görüyor, alışılmadık bir kukla olması ilgi çekiyor.

* Kuklacılık için bir sektör denebilir mi? Siz bu işe nasıl girdiniz?
Mezun olduktan sonra iş arayışlarımın sonuç vermemesi bağımsız olarak nasıl çalışıp kazanabilirim diye düşünmeme itti beni. Aynı zamanda yaptığım işten nasıl keyif alabilirim diye düşünüyordum. Kuklacılık sektörü diye bir şey duymamıştım. Evet, varmış ama sektöre dönüştüğü zaman sanatın değili zanaat kısmının ağır bastığını görünce keyif aldığım şeyi kaybetmekten korktum. Her şeyin artık çok hazır olduğu bu dönemde elle yapılan ürünlerin de çok hızlı ve mükemmel çıkması beklentisi elleri, aklı ve kalbi yoruyor. Siparişle çalıştığım dönem bu şekilde hissediyordum. Şimdiyse böyle hissetmemek için atölyeler düzenleyip bu atölyelerde beraber üretmek, tasarlamak ve içe sinen el emeği işler yapmak, yeni hikâyeler tanımak istiyorum.

* Kuklalarınızı izleyenlerin tepkileri neler oluyor?
Sokaktaki gösteriler çok ilgi görüyor. En başta alışılmadık türde bir kukla olması insanların ilgisini çekiyor. Çoğu zaman, ilk bakışta hangimizin insan, hangimizin kukla olduğunu çözemiyorlar. Bu da biraz beni eğlendiriyor.

* Neden devasa kuklalar yapmayı tercih ettiniz?
Üniversitedeyken bir atölyeye katılmıştım. Dev kuklalar tasarlayıp, uygulamalarını yapıp mekâna özgü bir gösteri yapmıştık. Kendimi aşırı büyülü bir dünyanın içinde hissetmiştim ve hayatımın bir döneminde kesinlikle yapmalıyım dedim içimden. Bu kadar yakın olacağını bilmiyordum. Eylemlere, sokak gösterilerine hem dev gibi hem de duruşuyla bir şeyler ifade eden bir arkadaşla katılmak aşırı eğlenceli. Aynı zamanda göz yaşartıcı...