Hangi magnezyum neye iyi gelir?
Güncelleme Tarihi:
Kalp sağlığından kemiklere, kasların düzgün çalışmasından uyku düzenimize vücudumuz için çok önemli bir mineral… Bu mineralin farklı çeşitleri televizyon programlarından sosyal medyaya her yerde karşımıza çıkıyor. Ancak hangi türünü ne zaman ne için kullanacağımız ve fazla kullanımında çıkabilecek sorunlar kafamızı karıştırabiliyor. Magnezyumun hangi formlarıyla nelere yaradığını, yan etkilerini, ne süreyle ve nasıl kullanılması gerektiğini nörolog Prof. Dr. Derya Uludüz’e sorduk.
Son zamanlarda televizyon ve sosyal medyada uzmanlarca sıklıkla tavsiye edilen magnezyumun sağlığımız üzerinde faydaları büyük. Uyku problemlerinden kalp sağlığımıza kadar birçok konuda etkili. Nörolog Prof. Dr. Derya Uludüz “Magnezyum vücutta yaklaşık 300’den fazla enzimin çalışmasını destekleyen katalizördür. Bu reaksiyonlar, enerji üretimi, protein sentezi, sinir sistemi işlevi, kas ve sinir iletişimi gibi temel biyolojik süreçleri içerir. Bu mineral, genetik yapımızı oluşturan DNA, RNA ve hücre zarlarının yapısında kritik bir rol oynar. Aynı zamanda kemik sağlığını destekler ve kan basıncını düzenler” diye anlatıyor. Suda eriyen ya da krem olarak sürülen versiyonları da olan takviyeleri kullanmadan önce mutlaka bir doktora danışmak gerektiğinin altını çiziyor ve ekliyor: “Magnezyum, badem, fındık, tohumlar, koyu yapraklı yeşil sebzeler (ıspanak, pazı), muz, avokado, çikolata, tam tahıllar ve baklagiller gibi doğal besinlerde bulunur. Bunlar dengeli bir diyette varsa magnezyum ihtiyacı genellikle karşılanabilir. Magnezyum takviyeleri eksikliği gidermek için kullanılabilir.” Magnezyum türlerini ve hangisinin ne işe yaradığını Prof. Dr. Uludüz şöyle sıraladı:
1- Magnezyum stearat: Henüz insan sağlığı için güvenilirliği konusunda yeterli veri bulunmadığından magnezyum takviyelerinde stearat içeren formlardan kaçınmak gerekiyor. Magnezyum stearat ilaç endüstrisinde tabletlerin ve kapsüllerin üretiminde kullanılır. Bu madde, tabletlerin kalıplardan kolayca çıkmasını sağlar ve bileşenlerin homojen bir şekilde dağılmasına yardımcı olur. Kozmetikte de özellikle pudra veya krem gibi ürünlerde magnezyum stearat, dokuyu düzenlemek ve daha iyi dağılmasını sağlamak için kullanılabilir.
2- Magnezyum oksit: Tek başına kullanımında çok etkili değildir, emilimi oldukça düşük ve biyoyararlanımı yüzde 4 kadardır. Özellikle antiasitlere ve mide asidini nötralize eden bazı ilaçlara eklenebiliyor. Ancak tek başına kullanımında kabızlığı önlemekle beraber eklem ağrılarına neden olabilir.
3- Magnezyum malat: Kronik yorgunlukta, baş ve vücut ağrılarında sıklıkla kullanılan bir formdur. Enerji metabolizmasını düzenlemesi mitokondrileri tamirde görev almasıyla etkisini gösterir. Ancak kullanımı sırasında bulantı, ishal, mide krampları yapabilir. Bu nedenle uzun süre kullanmaktan kaçınmak önerilir. Ayrıca magnezyum malatın uykusuzluk yapması, gece uyandırması nedeniyle gece alınması önerilmemektedir.
4- Magnezyum orotat: Kas kasılması ve gevşemesini kontrol eder, kas kramplarını önler. ATP (enerjiyi kullanılabilir hale getiren organik molekül) enerji üretiminde rol alır, kalp sağlığını destekler ve kan basıncını düzenler. Kemik ve diş sağlığını destekler. Yorgunluk ve krampları olanlara önerilir. Ancak alerjik reaksiyonlara yol açabilir.
5- Magnezyum taurat: Kan şekeri dengesi ve kan basıncının düzenlenmesine yardımcı olur. Anksiyeteyi düzenlerken kortizolün fazla düşmesine neden olabilir, bu da tersine anksiyeteyi arttırma riski taşıyabilir. Kas kramplarını önler. Mental berraklık ve odaklanmada etkilidir. Ancak yan etki olarak ishal, baş ağrısı yapabilir.
6- Magnezyum sitrat: Özellikle kabızlığın önlenmesinde sık kullandığımız bir magnezyum formudur. Tadı biraz ekşidir, suyla karıştırıp içilebilir. Aşırı kullanımında ishale neden olabilir.
7- Magnezyum l-treonat: Kan beyin bariyerini geçme özelliğiyle beyin sağlığında sevdiğimiz bir formdur. Özellikle bilişsel işlevlerin düzenlenmesinde, hafıza ve odaklanmanın iyileştirilmesinde sıkça kullanılıyor.
8- Magnezyum biglisinat: Beyin sağlığı için en tercih edilen magnezyum formudur. Vücutta en iyi emilen ve sinir sisteminde etkileri fazla olan bu form, sakinleştirici özelliğe sahiptir. Uyku düzenlenmesinde rol oynar, vücudu gevşeterek kasların rahatlamasını sağlar. Kas kramplarında etkilidir.
AĞRI İÇİN SABAH, UYKU İÇİN GECE
◊ Tok karnına alınmalı. Çünkü mide hassasiyeti ve ishale neden olur, yemeklerle beraber kullanılmalıdır.
◊ Sürekli almak değil, kan değerlerine göre almak en doğrusudur. Her gün kullanılabilir ancak 3 aylık aralıklarla. 3 ay takviye alıp 3 ay kan değerleri takibine göre kesecek şekilde.
◊ Ne için kullandığınıza göre alım saati değişebilir. Örneğin, magnezyum eğer uyku amacıyla kullanılıyorsa gece alınır, ağrı içinse sabah içmelisiniz.