Güncelleme Tarihi:
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın kadınların hukuki ve sosyal hakları konusunda attığı ‘devrim’ niteliğindeki adımlara bir tane daha eklendi. Daha birkaç yıl önce olimpiyatlara katılmaları ya da yanlarında erkek olmadan otomobil kullanabilmeleri bile büyük olay olan Suudi kadınlar, ilk kez uluslararası bir güzellik yarışmasında podyumda temsil edildi. Suudi Arabistanlı model Rumy Al-Qahtani, Miss-Mrs. Global Asya 2024 yarışmasında Japonya, Avustralya, Singapur’un da aralarında olduğu 12 ülkeden 24 güzelle yarıştı. Yarışmanın kazananı Filipinler’den Dyan Shane Mag Abo oldu ama asıl kazanan Al-Qahtani’ydi. Çünkü dünyanın gözü üzerindeydi.
27 Ocak’ta sona eren yarışma boyunca Al-Qahtani zarif tuvaletlerden geleneksel Suudi kıyafetlerine kadar çeşitli görünümlerle podyuma çıktı. Ülkemizde de çok dikkat çeken Al-Qahtani ve dolayısıyla Suudi kadınlar bu özgürlüğü aslında yeni kazanmadı. Prens Selman’ın X’teki kimi yerli ve yabancı hesaplarda yayımlanan “Bundan sonra Suudi Arabistanlı kadınların giyeceği kıyafete, sadece Suudi Arabistanlı kadınlar karar verebilir” sözleri 2018’den ve tamamı şöyle: “Yasalar çok açık, şeriat kanunlarında da net şekilde belirtiliyor: Kadınların da erkekler gibi düzgün, edebine uygun kıyafet giymesi gerekiyor. Ama özellikle abayadan ya da kara çarşaftan bahsedilmiyor. Ne tür edebine uygun, namusunu koruyacak kıyafet giymeyi tercih edeceği kadına kalmış bir şey.”
Prens Selman ‘Vizyon 2030’ ismini verdiği bir reform paketini 2017’de yürürlüğe koydu. Bu reformların amacı petrole olan bağımlılığı azaltmak ve ekonomiyi çeşitlendirmek. Bunu yaparken kadınların hakları için de önemli adımlar atıyor. Suudi Arabistan’da kadınlar 2017’den itibaren peyderpey kendi başına otomobil kullanmak, spor yapabilmek, aileden ayrı tek başına yaşayabilmek, 21 yaşından sonra yurtdışına yalnız çıkabilmek gibi hakları kazandılar. Hatta 2022’de kız öğrencilerin sınavlarda abaya isimli tesettür kıyafetini giymesi yasaklandı ve üniforma zorunlu hale getirildi.
Bu reformların dünyaya duyurulmasında Rumy Al-Qahtani’nin yarışmaya katılması önemli bir rol oynuyor. Yarış-
ma sırasında ve sonrasında ona destek olan, mesaj atan Türk takipçilerine teşekkür edince kendisiyle iletişime geçtik. Sorularımızın çoğuna yazılı olarak yanıt verdi ama ‘Ortadoğu’da bu özgürlüklerden yararlanamayan pek çok kadın var. Onlar için bir mesajınız var mı’ gibi siyasi içerikli olanları yanıtlamamayı tercih etti.
◊ Sizi tanıyabilir miyiz?
1995’te Suudi Arabistan’da doğdum. 28 yaşımdayım. Üniversitede diş hekimliği eğitimi aldım. Şu anda diş hekimi olarak çalışıyorum ama bir yandan da kendimi influencer ve blog yazarı olarak tanımlayabilirim. Aynı zamanda bir parti planlama şirketim var. Annem Fawziah Ayed bir oyuncu, kız kardeşlerim Ghaida, Razan ve Atheer ise sosyal medya influencer’ları.
◊ Dünya sizi bu uluslararası yarışma sayesinde tanıdı ama 2021’de Miss Saudi Arabi, ardından Miss Arab Peace 2022 olarak taçlandırıldığınızı okudum. Bu doğru mu?
Evet, ilk Suudi Arabistan Güzeli ve Arap Barış Güzeli unvanlarım da var. Malezya’da düzenlenen Miss Asia 2024 güzellik yarışmasıyla uluslararası bir platformda ülkemi temsil eden ilk kadın oldum.
◊ Miss Asia 2024’e katılmaya nasıl karar verdiniz?
İlk eleme Kahire’deydi. Orada taç giydikten sonra komite beni aday gösterdi ve resmi olarak davet edildim. Suudi Arabistan’dan uluslararası güzellik yarışmasına katılan ilk kişi olduğum için heyecanlı ve mutluydum. Yarışma konusunda en büyük destekçim ailem ve yakın çevrem oldu. Onlar beni cesaretlendirdi.
‘DAR GÖRÜŞLÜLER VAR’
◊ Suudi toplumunun tepkisi ne oldu? Sizi desteklediler mi?
Toplum tek parça değil bu konuda. Bunu reddeden ve teşvik edenler diye ikiye ayırabiliriz. Suudi bir kızın bu tür yarışmalara katılmasını reddeden, dar görüşlü insanlar var ancak bunların sayısı teşvik edenlere göre çok az. Suudi toplumunun çoğunluğu beni destekledi ve cesaretlendirdi.
◊ Podyumda saçlarınızı savurduğunuz anlar Suudi kadınlar için bir özgürlük işareti olarak kabul edildi. Kendinizi bu önemli mesajın ve
Suudi kadınların sözcüsü olarak görüyor musunuz?
Evet, hem de büyük bir gururla… Suudi kadınlardan dünyaya bir mesaj taşıyorum ve onların da bakış açılarını, bilgilerini geliştirmeye çalışıyorum.
◊ Suudi Arabistan’da kadınlar tek başına araba kullanamazdı. Bu çok hızla değişti. Bize ülkenizdeki kadınların özgürleşmesi ve bu değişim hakkında bilgi verebilir misiniz?
Suudi kadınlar, krallığın insan hakları alanında hayata geçirdiği reform paketinden en büyük payı aldı. Sadece otomobil kullanma değil, sosyal hayatın her alanında nitelikli ilerlemelere şahit oldular. Bugün Suudi kadınlar tüm haklarına gururla sahip çıkıyor.
◊ Kendinizi bu değişimin sembolü gibi hissediyor musunuz?
Doğal olarak; Suudi Arabistan Krallığı’nı bir dizi dünya yarışmasında temsil eden ilk Suudi kadınım…
◊ Türkiye’deki hayranlarınıza bir şeyler söylemek ister misiniz?
(Türkçe) Türk halkına mesajım: Onlara mutluluklar ve neşelerinin devamını diliyorum.
‘UMARIM BİR TÜRK DİZİSİNDE OYNARIM’
◊ Gelecek planlarınız neler? Hollywood’da oyunculuk yapmak istediğinizi okudum…
Bir Suudi dizisinde oynadım. Eğlenceli ve güzel bir deneyimdi. Yakın zamanda bir Hollywood filmi değil ama bir Suudi filminde oynayacağım.
◊ Dünyanın her yerinde izlenen Türk dizileri var. Siz izliyor musunuz? Onlardan birinde rol almak ister misiniz?
Çok fazla Türk dizisi izledim. Tek tek sayamam çünkü hepsini izliyorum, çok güzeller. Umarım bir Türk yapımında oynayabilirim.
ANNESİ OYUNCU
Suudi model Rumy Al-Qahtani oyuncu annesi Fawziah Ayed’in kendisini çok desteklediğini söylüyor (üstte). Rumy kardeşleri Razan ve Atheer ile birlikte.