Güneşe çıkarken dikkat!

Tatil sezonu açıldı, sahiller dolup taşıyor. Sahile de gerek yok, sokağa çıktığımız anda güneş ışınlarına ve sıcağa zaten maruz kalıyoruz. Güneşle olan ilişkimizin dozunu ayarlamak gerekiyor ki hem tatilin hem yazın tadı kaçmasın. Ne de olsa güneşin neden olduğu yanıklar cilt lekelerinden kansere ciddi sorunlara yol açabiliyor. Dermatoloji uzmanı Dr. Ömer Gezdur “Yüksek SPF’li (Sun protection factor yani güneş koruma faktörü) geniş spektrumlu güneş kremleri kullanarak cilt kanseri ve güneş yanıklarından korunmalıyız” diyor. Prof. Dr. Kemal Özyurt ekliyor: “Güneş ışınlarının dik geldiği vakitlerde dışarıda olmamak önemli. Deniz ve havuza bu saatlerde girmeyi tercih etmeyebilirsiniz. Tabii ki fiziksel koruyucular da önemli, uygun kıyafet seçmeli; şemsiye, şapka ve krem kullanılmalı...”

ALERJİ

‘Serin kompresler yapın’

◊ Güneş alerjisi, derinin güneş ışığına karşı aşırı duyarlılık göstermesi sonucu ortaya çıkar. Çoğunlukla bağışıklık sisteminin ultraviyole (UV) ışınlarına verdiği tepki nedeniyle meydana gelir. Bu reaksiyon vücutta döküntüler, kaşıntı ve çeşitli deri rahatsızlıklarına yol açar. (Dr. Ömer Gezdur)

◊ Kaşıntı, kızarıklık şeklinde görülür, ilkbahar aylarında başlar, yaz boyunca devam edebilir. Kıyafetlerle güneşten korunmalı, şapkayla güneş ışığına maruziyeti azaltmalı. (Prof. Dr. Kemal Özyurt)

◊ Güneşe çıkmamak veya minimum süre kalmak önemlidir. Yüksek koruma faktörlü (SPF 30 veya üzeri) güneş kremleri kullanmak gerekir. Antihistaminikler alerji belirtilerini hafifletmek için kullanılabilir. Serin kompresler kaşıntı ve yanma hissini azaltır. (Dr. Ömer Gezdur)

◊ Kaşıntı, cildin irite olması sonucu oluşur. Kızarıklık, UV ışınlarına maruz kalan deride görülen yaygın bir belirtidir. Küçük kabarcıklar veya döküntüler şeklinde ortaya çıkabilir. Kabarcıklar özellikle ciddi alerjik reaksiyonlarda görülebilir. İnflamasyon sonucu ciltte şişlikler olabilir; yanma veya batma hissi yaşanabilir.  (Dr. Ömer Gezdur)

KİMYASAL MESELESİ VE D VİTAMİNİ

‘Cilt tipine göre krem kullanın’

◊ D vitaminin sentezlenmesi için gün içinde aldığımız kısa süreli güneş ışınları etkili ve yeterli olabilir. Güneş kremi sürmediğimiz el, avuç, kollarımızdan aldığımız ışınlar D vitamini için yeterlidir. (Prof. Dr. Kemal Özyurt)

◊ Güneş koruyucu kullanıldığında, cildin D vitamini üretimi bir miktar azalabilir çünkü bu kremler UVB (Bulut ve camlardan geçemeyen ancak epidermise nüfuz edebilen, bronzlaşma ve yanıklardan sorumlu ışınlar) ışınlarının derinin alt tabakalarına ulaşmasını engeller. Ancak bu durum D vitamini sentezini tamamen durdurmaz. (Dr. Ömer Gezdur)

◊ Kimyasal olmayan kremler çocuklar ve gebelerde tercih edilir, kremlerin kozmetik, sıvı ve yağ bazlı, sprey şeklinde olması gibi formülü ve cilt tipine göre çeşitleri vardır. Lekeli, hassas cilt tipine sahip kişilere güneş koruyucu kremleri dermatologlar tavsiye etmeli. Cilt tipiniz, yaşınız ve cildinizdeki hastalıklara göre krem seçin. (Prof. Dr. Kemal Özyurt)

◊ Güneşten koruyucu kremler, UVB ve UVA (ozon tabakasından direkt geçen güneş ışınları) ışınlarına karşı derimizi korur. SPF değeri, ürünün UVB ışınlarına karşı sağladığı koruma seviyesini belirtir. Yüksek SPF değeri, daha fazla UVB ışınını engeller. (Dr. Ömer Gezdur)

◊ Faktörlü ürünleri kullanırken dikkatli olmalıyız. Kimyasal ürünlerle emilerek etkili olan kremler ve deri üzerinde fiziksel bariyer oluşturarak etkili olan iki tür krem var. (Prof. Dr. Kemal Özyurt)

YANIKLAR

‘Bol su için, cildinizi nemlendirin’

◊ Koruyucu krem kullanmamak veya yeterli miktarda sürmemek güneş yanığının başlıca sebeplerinden. Uzun süre güneşte kalmayın, özellikle 10.00-16.00 arasında... Yüksek rakımlı bölgelerde dikkat! Rakım arttıkça UV ışınlarının etkisi de artar. Özellikle açık tenli ve hassas cilt tipine sahip olanlar daha fazla risk altındadır. (Dr. Ömer Gezdur)

◊ Güneş yanığı alerjiyle karıştırılmamalı. Yanık güneşe maruz kalmaktan kaynaklanır, açık tenli kişilerde, deri tipine göre derecesi değişir. Hiç bronzlaşmayan ya da az bronzlaşan kişilerde daha çok görülür. (Prof. Dr. Kemal Özyurt)

◊ Soğuk duş cildi serinletir ve rahatlatır. Nemlendirici kremler cildin nem dengesini sağlar ve iyileşmeyi hızlandırır. Bol su içmek vücudun su kaybını telafi eder. Aloe vera cildi yatıştırır ve iyileşmeyi destekler. Ağrı kesiciler, Ibuprofen veya Aspirin gibi ilaçlar ağrıyı hafifletir. (Dr. Ömer Gezdur)

◊ Şiddetli durumlarda mutlaka hekim kontrolünde tedavi edilmeli. Enfeksiyon oluşabilir, nadir olmakla birlikte güneş çarpması, kişinin beyin fonksiyonlarının etkilenmesine neden olabilir.
(Prof. Dr. Kemal Özyurt)

◊ 1. Derece: Hafif kızarıklık ve ağrı, genellikle birkaç gün içinde geçer.

◊ 2. Derece: Ciltte kabarcıklar ve daha yoğun ağrı, iyileşmesi haftalar alabilir.

◊ 3. Derece: Derin cilt hasarı, ciddi ağrı ve enfeksiyon riski, tıbbi müdahale gerektirebilir. (Dr. Ömer Gezdur)

CİLT KANSERİ

‘Korunmak riski azaltır’

◊ Güneşin UV ışınlarının deri kanserine yol açtığı bilimsel olarak kanıtlandı. UV ışınları deri hücrelerinin DNA’sına zarar verip kanser riskini arttırıyor. Uzmanların önerileri doğrultusunda güneşten korunmak, riski azaltmada etkili. (Dr. Ömer Gezdur)

◊ Cilt kanserinin üç türü vardır; bazal hücreli kanser, skuamöz hücreli kanser ve malign melanoma. Bu kanserler bazen uzun süre güneş koruyucu kullanmadan meslek ya da yaşam tarzı sebebiyle güneşe maruz kalmayla ya da 1 sefer dahi aşırı güneş ışınlarına maruz kalmayla da görülebilir. (Prof. Dr. Kemal Özyurt)