Gökyüzünün ışıltılı partisine davetlisiniz

Uzayın akla sığmayan gizemleri insanlık tarihi boyunca hep ilgimizi çekmiş. Yeni gezegenlerin keşfedilmesi, meteor yağmurları, Güneş ve Ay tutulmaları gibi astronomik gelişmeler her dönem bizi etkilemeye devam ediyor. Gökyüzünün işte bu büyülü olaylarından biri de 10-13 Ağustos tarihleri arasında gerçekleşecek. Gün yerini geceye bıraktığında, Perseus Takımyıldızı’ndan ismini alan perseid meteor yağmurunu izleyebileceğiz. Üstelik Ay ışığının gökyüzünü geçen yıla göre daha az etkileyeceği bu günlerde meteor yağmuru daha net gözlemlenebilecek. Her ne kadar şehir yaşamında, ışık kirliliği nedeniyle bu tip gökyüzü olaylarını izlemek biraz daha zor olsa da imkânsız değil. Uzaydan atmosferimize giren kaya parçalarının parıltılarını görebilmek için biraz şehirden uzaklaşmak yeterli. Perseid meteor yağmuru nedir, nereden izlenir, gözlem yaparken nelere dikkat etmek gerekir Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fizik Bölümü’nden astrofizikçi, bilim iletişimcisi, Doç. Dr. Selçuk Topal anlatıyor.

‘Buzlu dev kaya parçaları’

Perseid meteor yağmuru yıl içinde gerçekleşenler arasında yoğunluğu en yüksek olanlardan biri. Saatte 50-150 meteor izlemek mümkün. Atmosferimize giren meteorlar ani parlamalar ve ışık izleri halinde görünecek. 13 Ağustos’ta da maksimum sayıya ulaşması bekleniyor. O tarihlerde Ay çok parlak olmayacak. Bu sayede de daha çok meteor izleme şansı yakalayacağız.

‘Perseid’ adı meteor yağmurunun gökyüzündeki yayılım noktası olan Perseus Takımyıldızı’ndan geliyor. Meteor yağmurlarının kaynağı, Güneş etrafında belli bir yörüngede hareket eden kuyrukluyıldızlar (buzlu ve tozlu dev kaya parçaları) veya asteroitlerden kopan toz ve kaya parçalarıdır. Dünya, Güneş etrafındaki yörüngesinde ilerlerken dönem dönem bu irili ufaklı parçacıklarla karşılaşır. Meteor yağmurları da en basit tabirle uzaydan atmosferimize giren işte bu kaya parçalarıdır. Büyük bir çoğunluğu toz tanecikleri kadar olduğu için atmosferde yanıp kül olur. Çok azı yeryüzüne ulaşabilir.

‘Telefon uygulamalarını kullanabilirsiniz’

Meteor yağmurlarını izlemek için şehir ışıklarından uzak ve geniş bir görüş alanına sahip yerler tercih edilmeli. Yapılması gereken en önemli şey de gökyüzüne sabırla bakmak.

Binaların çatılarından yapılan gözlemler kazalara neden olabilir. Dikkatli olunmalı.

Meteor yağmurlarının yayılım noktasını gösteren cep telefonu uygulamaları kullanılabilir. MeteorActive, Meteor Shower Calendar, Stellarium Mobile-Star Map, Star Walk, Sky Map ve SkyView bu aplikasyonlardan bazıları.

Meteor yağmurunun bir yayılım noktası olsa da geniş açı gökyüzü gözlemi sayesinde meteorlar rahatça izlenebilir. Ülkemizdeki gözlemciler yayılım noktasını bulabilmek için gece saatlerinden itibaren kuzeydoğu ufkunun 30-40 derece üzerine bakabilirler.Bu bilgileri dikkate aldığınızda herhangi bir yerden meteorları izlemek mümkün.

Gözlem tüyoları

Meteor yağmurunu izlerken aydınlatma için kırmızı ışık kullanılmalı. Beyaz ışık olmamalı.

Deniz seviyesinden 1.000 metre ve üzeri yüksekliklerde gecenin serin olabileceği düşünülmeli ve ona uygun kıyafet giyilmeli.

Şezlong benzeri sandalyeler kullanılarak gökyüzü daha geniş bir açıyla gözlemlenebilir.

Gökyüzü fotoğrafçılığına meraklı olanlar geniş açı lenslere ve uygun ISO değerlerine sahip kamera veya telefonlarını zemine sabitleyerek harika fotoğraflar çekebilirler.

Türkiye’de en iyi 10 izleme noktası

Ülkemizde perseid meteor yağmurlarını gözlemleyebileceğiniz en iyi 10 lokasyon:

Assos, Çanakkale

Bafa Gölü, Aydın

Bolkar Dağları, Karaman

Frig Vadisi, Afyon

İvriz, Konya

Kızılçukur Vadisi-Kapadokya, Nevşehir

Kızıldağ Milli Parkı, Isparta

Kilyos, İstanbul

Melikler Yaylası-Yenişarbademli, Isparta

Saklıkent, Antalya