Gençler sanal dünyada şarkı avında

(Meltem FIRATLI/meltem.firatli@hurriyet.com.tr)- Bir sohbet sırasında arkadaşım “Bir şarkı var, sözlerinde ‘Believer, believer’ diyor. Söyleyen grubu biliyor musun” diye sordu. “Evet, Imagine Dragons” dedim. “İşte” diye karşılık verdi, “Oğlum Rüzgâr’ın en sevdiği grup. Çünkü oynadığı video oyununda onların şarkıları çalıyor”.

Geçen gün okuduğum bir araştırmanın ardından bu sohbet beni çok da şaşırtmadı. Billboard’un ana şirketi MRC Data’nın ‘US Music 360’ raporuna göre Z Kuşağı müzik dinleyicilerinin yüzde 28’i yeni müzikleri video oyunlarından keşfediyor. Yüzde 49’uysa keşif için TikTok başta olmak üzere sosyal medya platformlarından yararlanıyor.

Müzik dünyasıyla oyun endüstrisi arasındaki işbirliği yeni değil. Bu işbirliklerinin öncüsü, 400 milyon kayıtlı oyuncusu olan video oyunu Fortnite’tı. 2019’da elektronik dans müziğinin popüler temsilcisi Marshmello’nun Fortnite’ta verdiği ilk sanal konseri 10.7 milyon kişi izledi. Travis Scott’ın geçen yılki ‘Astronomical’ adlı dijital şovunuysa 45 milyon oyuncu takip etti.

10.7 milyondan 45 milyon seyirciye... Sadece bir yılda gelinen nokta işin boyutlarını göstermeye yetiyor.

Geçen ay da Ariana Grande, Fortnite’ın ‘Rift Tour’ adlı yeni konser serisinin ilk konuğu oldu. On milyonlarca hayranı şarkıcının avatarını izledi, ‘metaverse teknolojisi’ni deneyimleyip Grande ile şov boyunca etkileşime geçti. Burada hemen bir parantez açıp ‘metaverse’ten bahsedelim. Bu kavramı en anlaşılır şekilde Facebook’un kurucusu Mark Zuckerberg tanımlıyor: ‘İzleyici kalmayıp içinde yer alacağımız, vücut bulmuş bir internet ortamı.’

Bir başka popüler oyun platformu Roblox da temmuzda Sony ile anlaşma imzaladığını açıkladı. Bu stratejik ortaklığın amacıysa Sony bünyesindeki müzisyenlerin Roblox’ta daha sık yer alması. Sony’nin sanatçılarından Lil Nas X’in 2020 sonlarında Roblox’ta verdiği konseri 36 milyon kişi ziyaret etti. Geçen haftaysa yine Sony sanatçılarından Twenty One Pilots, burada konser verdi. Katılımcılar kullanılan teknoloji sayesinde şarkı listesini kendi isteğine göre düzenledi, konseri farklı açılardan izledi.

Gençlerin yeni müzikleri keşfettikleri bir diğer mecra, sosyal medya platformları, özellikle de TikTok. Müziğin pazarlanmasının yol haritasını yeniden şekillendiren TikTok gibi kısa video platformlarında birçok türde şarkıya rastlamak mümkün. Kolay ezberlenebilir sözlere, basit ve akılda kalıcı melodiye sahip olanların öne çıkma şansı daha yüksek. Dansa etmeye uygun ritim de önemli bir ayrıntı. Buna ‘TikTok efekti’ deniyor.

KAPILARI HERKESE AÇIK

Geçen yıl uygulamada sadece 176 şarkı 1 milyardan fazla kısa videoda kullanıldı. Plak şirketleri yeni şarkı çıkardıklarında TikTok fenomenleriyle işbirliğine giderek milyonlarca ‘stream’i garantiliyor.

Bütçesi olmayan bağımsız müzisyenler TikTok içerik yaratıcılarıyla işbirliği yaparak adını duyuruyor. TikTok’ta popüler olan şarkılar aynı zamanda müzik dinleme platformlarında karşımıza çıkıyor.

Diğer yandan özellikle son yıllarda listelerde gördüğümüz birçok isim -şarkısının nakaratını duyana kadar- bize yabancı geliyor. Birçoğu TikTok sayesinde bunu başarıyor. Örneğin bu yazın fenomeni rap’çi Sefo’ydu. ‘Bilmem mi?’ şarkısı eşliğinde TikTok ve Reels’da sayısız kısa video çekildi. Sefo’nun TikTok’taki takipçi sayısıysa son baktığımızda 593 bindi. Verdiği konserlerde parçayı binlerce kişi hep bir ağızdan söylüyor. “Kardeşim helikopter pat pat” sözleriyle tanınan ‘Krvn’ şarkısını söyleyen Uzi de bu yılın yükselen isimlerinden. Şarkısıyla Billboard Global listesine giren ilk Türk olan Uzi’nin konserlerine de yaz boyunca ilgi büyüktü. Uzi’nin R&B-pop şarkıcısı Güneş ile işbirliğinden doğan ‘Dua’ da geçen yazın hit’lerinden. Güneş, ‘Dua’ ile yakaladığı çıkışını bu ay çıkaracağı albümle taçlandıracak. TikTok’un TR Top 50 listesine son baktığımda ilk beşte Sura İskenderli ismi dikkatimi çekti. Azerbaycan doğumlu şarkıcının listedeki ‘YOK’ adlı şarkısı Spotify’da da 2 milyon 761 bin kez dinlenmiş.

Özetle; sosyal medya artık hayatımızın bir parçası. Bu platformlar şöhretli ya da şöhretsiz tüm müzisyenlere kapılarını açmış durumda. Şarkıcılar da popülerliklerini sürdürebilmek için kalabalık neredeyse oraya gidip şarkılarını söylüyor...

‘gerçekten iğrenç bir hayat’ nasıl bu kadar popüler oldu?

TikTok ve Reels’da popüler olan şarkılardan biri de sözleri  “Gerçekten iğrenç bir hayat”tan oluşan ‘Hayatı Şikâyet Ediyorum’ . Şarkı, sanat yönetmeni Kerem İlter’in tek kişilik projesi olan Mezar Turizm’e ait. İlter’le 2017’de yaptığı şarkının gördüğü ilgiyi konuştuk. 

Ne oldu da herkes birden “Gerçekten iğrenç bir hayat” demeye başladı?

“Hayat gerçekten kötü gittiği için” diyorlar genelde. Bence Reels ve TikTok gibi mecralarda komik, eğlenceli içerik yaratmak için bu şarkı çok kullanışlı. Plajda güneşlenirken fotoğraf çekip sarkastik şekilde kullanan da var, işe geç kalıp video çeken de...

Yaptığınız müziği nasıl anlatırsınız?

Abartı ve ironi tarafı ağır basan işler. 

Müziğe ses kaydı yerleştirmeye ‘skit eklemek’ deniyor sanırım...

Bu tanımı ilk Sagopa Kajmer’in ‘Bir Pesimistin Gözyaşları’ albümünde görmüştüm. Bir mekânda takılırken duyduğum bir müzikle aklımda bir şeyler canlanırsa şarkıyı not alıyorum. Önceden kestiğim ‘skit’ varsa şarkıya ekliyorum.

Kullandığınız ses kayıtlarını nasıl buluyorsunuz?

Çok fazla dizi ve film izliyorum. Bazı içerikleri sonradan fark edip eski bölümlerinden başlayarak izlediğim de oluyor. Parçalarımda bir dönem ‘Cenk ve Erdem’, bir dönem ‘Kurtlar Vadisi’, bir dönem ‘Beyaz Futbol’dan sesler var.

En sevdiğiniz replik hangisi?

Dune’daki “Korku katilidir aklın” çok güzel bir söz.

Twitter’da “Şöhretin tadını çıkarıcam” yazmışsınız. Çıkarıyor musunuz?

Şöhret olamadığım için aynı hayatım devam ediyor. Müzisyenler canlı bir şeyler yapınca para kazanabiliyor.