Geleceği şekillendiren kadınlar

Dünyayı değiştirmek, geleceğe yön vermek eskiden olduğu gibi birkaç kişinin elinde değil artık. Google ve MediaCat ortaklığında hayata geçirilen #SheMakes (Kadınlar Yapar) programı buna çok güzel bir örnek. Projeyle geleceğin mesleklerini icra eden başarılı kadınlar hakkında farkındalık yaratmak ve onların kariyerlerinde daha da ilerlemesini sağlamak hedefleniyor. Bu kapsamda 35 yaş altı 15 kadının girişimlerinin ileriye taşınmasına olanak sağlanıyor. Google Türkiye Ülke Pazarlama Lideri Işıl Heves de buna vurgu yapıyor: “Toplumsal değişime, cesaretleri ve etkileriyle bulundukları ortamı yeniden şekillendiren kadınlar öncülük ediyor. Ülkelerin kalkınmasında ve gelişiminde kadınların önemi yadsınamaz. Her gün daha da çok başarı öyküsüyle karşılaşmamızda kadınların teknolojiyi benimsemelerinin de katkısı var. 15 kadın, yaratıcı ve teknik yetkinliklerin yanı sıra iletişim becerilerini de geliştirmek üzere kurgulanan eğitimler ve mentorluk programına katılmaya hak kazandı. #SheMakes ilerleyen dönemde de devam edecek.”

MÜZE VE ÖREN YERLERİNDEKİ ‘ENGELLERİ’ KALDIRACAK

Çiğdem Aslantaş, 35
İçmimar
Bongo Art Project
bongoartproject.com
Mentoru: Funda Güleç Yalçın

- Dünyadaki müzeleri gezerken, bir içmimar olarak en çok yakındığım şey birçok müzenin sadece gören gözlere hitap etmesiydi. 21 dergisinde ‘Müze Tozu’ başlıklı bir köşe yazıyorum. Ankara Kalkınma Ajansı da benden görme engellilerle ilgili bir makale istedi. Bu makaleyi yazdıktan sonra da Bongo Art Project’i başlattım. 18 ay oldu.

- İtalya ve ABD dışındaki çok az müzede görme engelliler için alanlar var. Türkiye’deki 451 müze ve ören yerinin yüzde 99’unda zaten böyle bir alan yok. Tüm görme engelliler için replikalar aracılığıyla dokunulabilir, sesli betimlemelerle hissedilebilir ve teknolojik altyapılarla birlikte gerçek bir deneyime dönüşebilecek kalıcı müze sergileri yapmayı amaçladım. Şimdi son aşamadayız.

- İlk adım Atatürk’ün kurduğu Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nden atılacak. 100’üncü yılını kutluyor. Mayıs ayındaki Engelliler Haftası’nda ‘engelsiz’ bir müze deneyimi sunmak istiyoruz. 22 eser seçtik, bunların replikaları hazırlanıyor.

Görme engellilere turlar...

- Bu projeyle ilgili beklediğim desteği sadece manevi olarak bulabildim. Zaten ilk proje için gönüllü olduk. Maddi bir getiri beklemeden bunun yapılabileceğini göstermek istedik. Ancak sponsorluk arayışındayız, buna ihtiyacımız var.

- Yurtdışında görme engelli insanlar için turlar düzenleniyor. CEO’lar, önemli akademisyenler belirli turlarla ülkeleri ziyaret ediyor. Bu proje sayesinde ülkemizdeki engelli turizmi de canlansın istiyoruz. 

- İkinci proje için benim gönlümden geçen müze, ören yerleri Göbeklitepe ya da Ankara Resim Heykel Müzesi... Resim Heykel Müzesi’ni istememin nedeni şu: İki boyutlu bir eseri üç boyutlu olarak sunmak bana daha yenilikçi geliyor.

- Yeni teknolojiler üzerine de çalışıyoruz. Amacımız eserleri üç boyutlu yazıcılarla basmaktan ziyade, tabletler üzerinden hissedilmesini sağlamak. Henüz Ar-Ge sürecindeyiz.

DENİZLERDEKİ ATIKLAR MAYO OLARAK TEKRAR SUYA DÖNÜYOR
Selin Ölmez, 29
Grafik tasarımcı
MAIRA Swimwear
mairaswimwear.com
Mentoru: Toygun Yilmazer

- Bu girişim için araştırmalara üniversite yıllarında başlamıştım. Geri dönüşüm ve sürdürülebilirlik konseptleri ilgimi çekiyordu.

- Dünyadaki tüm deniz ve okyanuslardan gönüllü dalgıçların topladığı balık ağları ve plastiklerden geri dönüştürülen, yeni teknolojik metotlarla üretilen bir kumaş kullanıyoruz. İtalya’daki bir şirket plastikleri ipliğe dönüştürüyor, başka bir şirket kumaş yaratıyor.

- Denizdeki atıklardan elde edilen kumaşlarla ürettiğimiz mayolar tekrar denize dönüyor, tekrar suyla buluşuyor. Markamı yaratırken bu döngüye vurgu yapmak istedim.

- Tasarım, üretim ve pazarlama alanlarının hepsiyle tek başıma uğraşıyorum. Satışa geçen yaz sunduk ama tabii pandemiye denk geldi. Henüz kendimizi anlatamadık. Şu an ülkemizdeki insanlar sadece modeline ve çift taraflı oluşuna bakıyor. Sürdürülebilirlik yönüne yurtdışından daha fazla talep oldu. Küçük bir kapsül koleksiyon hazırlayacağız, fiyatları daha uygun olacak.

- #SheMakes sayesinde normalde ulaşamayacağımız insanlardan mentorluk ve eğitim alıyoruz. Bu çok büyük bir şans. 15 kadınla birbirimizi besleyen bir ilişkimiz oldu. Bizim için yol göstericiydi.

ÇEVRE DOSTU MOBİLYALAR ÜRETİYOR
Ezgi Akarsu, 35
Mimar
Tufetto
tufetto.com
Mentoru: Ömür Kula

- Mimar olarak bir yapı tasarlasanız bile son ürün hiçbir zaman sizin istediğiniz gibi olmuyor. Oysa ben her sürecini yönetmek istiyordum. Bir arkadaşım, tanıdığı birinde CNC makinesi olduğunu söyledi. Ben de uzun zamandır kendi ürünlerimi tasarlayıp satmak istiyordum. Kazakistan’da 2 bin 500 mobilyanın olduğu bir mağaza projesinde çalışmıştım, mobilya üretimine çok uzak değildim.

- Üretimde birçok sorunla karşılaştık. İlk ürünler elimizde kaldı. Problemlere farklı çözümler bulmak için çaba sarf edince kendi geçme sistemimizi yarattık. Hiçbir vida, çivi ya da dübel kullanılmadan parçalar birbirine geçiyor.

- Bu geçme sistemini yaratmamızın asıl nedeni çevre dostu ve sürdürülebilir olması. Sadece ahşap kullanıyoruz. Dijital bir süreç olduğu için dünyanın herhangi bir yerinde de olsanız benim tasarladığım sandalyeyi üretebiliyorsunuz. Yazıcıdan çıkış almak gibi...

- Bir yatırımcımız yoktu, kendi imkânlarımızı zorlayarak ilerledik. İlk başta zımpara işlemini de ben yaptım. Artık bir üreticimiz var. Onlarla çalışıyoruz.

- Tasarım ve üretim sürecine hâkimim ama pazarlama ya da marka olmakla ilgili hiçbir fikrim yoktu. #SheMakes büyük katkı sağladı. Tam ihtiyacım olan anda Instagram’da reklamını gördüm.

AMACI, MENTAL VE FİZİKSEL GELİŞİME KATKI SAĞLAMAK
İdil Kandil, 26
İletişimci
Kadın Öz Savunma Akademisi
kadinozsavunma.org
Mentoru: Itır Erhart

- Bu girişim 2.5 yıllık. Üniversiteden beri sivil toplumla iç içeyim. Zamanla toplumsal cinsiyet alanındaki çalışmalar üzerinden ülkeme ve dünyaya dokunmak istediğimi fark ettim. TÜSİAD’ın genç girişimcileri destekleyen bir yarışmasına başvurdum. 1.200 proje arasından son 12’ye kaldık. Bir mentor atandı ve yola koyulduk.

- Kadın Öz Savunma Akademisi olarak amacımız mental ve fiziksel gelişime katkı sağlamak. Ben ortaokuldan bu yana savunma sanatlarıyla ilgileniyorum. İlk zamanlarda, 13-14 yaşındayken benden irice bir erkeğin “Bir vurursam duvara yapışırsın” dediğini unutamıyorum. Bu beni çok hırslandırdı. Hem kick boks hem de krav maga branşlarında ilerledim. Almanya’da çalıştığım yıllarda da bir cinsel tacize maruz kaldım. Eski partnerim de psikolojik şiddet uyguladı.  

- Fiziksel güçlenmenin özgüveni de yükselteceğine inanıyorum. Ancak fiziksel güçlenme, mental gelişimle birleşmeli.

- Kurucu ortağım Esra Sancaklı ile İstanbul, Ankara ve İzmir dışında kalan, kadın dayanışma ağlarının eksik olduğu şehirleri hedefledik.

- Pandemi öncesinde sahada kadınlarla temas eden bir projeydi bu. Kadınların kendilerini güvende hissettikleri bir alan yaratmak istedik. Aldığımız geri bildirimler de bu amaca ulaştığımızı gösteriyor. Çok mutluyuz.

- Elazığ’da bir çalışma düzenlemiştik. Unutamadığım bir katılımcı oldu. Ailesine rest çekerek gelmişti. Çünkü “Orada sana ne öğretecekler, kafanı nasıl karıştıracaklar” diye yaklaşmışlar. Yalnız olmadıklarını hissettirmek çok güzel. Zaten mottomuz şu: Birlikte güçleneceğiz.

DUYGU TEMELLİ MELODİ ÜRETEN YAPAY ZEKÂ
Aysun Demirdöğen, 33
Mühendis
Cevelyn
cevelyn.com
Mentoru: Zehra Çataltepe

- İçeriklerinde ses ve melodi kullanan içerik geliştiricilerin lisansla ilgili problemini çözmek için yola çıktık. Örneğin, bir video yüklemek istiyorsunuz YouTube’a... Kullandığınız melodi nedeniyle lisans problemi çıkabilir ve bu nedenle videonuzu silebilirler. Aynı durum oyun geliştiriciler için de geçerli.

- Özgünlüğünden emin olduğunuz, duygu temelli ses ve melodi üreten bir yapay zekâ aslında geliştirdiğimiz. İddialıyız çünkü yapay zekânın geliştirdiği binlerce, hatta milyonlarca olasılık var ve biz bu sayede özgünlük sertifikası da verebiliyoruz. Birkaç gün içinde açık kullanımda olacak. Herhangi bir kullanıcı platforma girerek yapay zekâya melodi ürettirebilecek.

- Ben mühendislik okurken Çukurova Üniversitesi’nde bir yandan şan eğitimi de aldım. Bu benim için yeni ufuklar açtı. Yazılım teknolojilerine olan ilgimle de bambaşka bir boyut kazandı. Hem kendi alanımı hem de müziği bir araya getirdiğim 2017’deki Müzik Teknolojileri Hekatonu ise bu konuyu iyice parlattı.

- Altı temel duygu var: Mutluluk, endişe, korku, epik (kahramanlık), huzur ve öfke. Tam da bu nedenle bizim de altı tane yapay zekâ çekirdeğimiz var. Örneğin bir tanesi sadece mutlulukla ilgili veriden besleniyor, diğeri endişeden, öbürü korkudan... Tabii bunların birleşimlerinden farklı melodiler yaratılabiliyor. Renk paletleri gibi... Ana renkleri karıştırınca ara renklere ulaşıyorsunuz.

GENETİK VE BESLENMEYİ BİRBİRİNE ENTEGRE EDİYOR
İlknur Melisa Durası, 31
Genetik ve beslenme uzmanı
MDnutriacademy
mdnutriacademy.com
Mentoru: Sırma Süren

- MDnutriacademy kişiselleştirilmiş, veri odaklı, bütüncül bir sağlık yaklaşımı olarak hikâyesine başladı. Fikir henüz sistem biyolojisi uygulamaları ve biyoinformatik alanındaki doktora çalışmalarım sürerken gelişti. Genetik bilimiyle beslenme bilimini son teknolojik ve bilimsel uygulamaları kullanarak birbirine entegre edebilme fikriyle yola çıktım.

- Bütüncül sağlık modeli bireyin fiziksel, ruhsal, zihinsel ve sosyal alanlarda bir bütün olarak ele alınmasını, her bireyin birbirinden farklı olduğunu göz önünde bulundurarak değerlendirme yapıyor. Sağlıkla hastalığın birbirinden ayrı düşünülemeyeceği esasına dayanıyor. Bağırsak flora kompozisyonu, yani bağırsak mikrobiyotası bu modelin merkezinde... Sağlam temellere dayanan bir bağırsak mikrobiyom analizi sayesinde herkesin kendi bireysel bağırsak sağlığı için mümkün olan en iyi bakımı almasını sağlamak mümkün. Yeni nesil DNA dizileme gibi en modern teknolojileri kullanarak insanların sağlıklarını kontrol altına almalarına yardım ediyoruz.