Efsane geri döndü
Güncelleme Tarihi:
Anadolu parsı geçen günlerde önce Hakkâri’de, ardından da Tunceli’de fotokapana yakalandı. Biyolojik çeşitlilik kaybının yüksek boyutlara ulaştığı günümüzde, artık şundan eminiz: Anadolu’da leopar yaşıyor!
Bugüne kadar varlıklarından hep öldüklerinde haberdar olduk. O, Anadolu’nun en gizemli, en karizmatik ve ne yazık ki görüldüğü yerde üzerine hemen kurşun yağdırıldığı için aynı zamanda en talihsiz hayvanı. ‘Anadolu Parsı’ yani leopardan bahsediyoruz. Geçen hafta son olarak Tunceli’de görüntülenen bu canlıyla ilgili şimdi ciddi bir sınav bekliyor bizi. Onu koruyacak mıyız ve bunu nasıl yapacağız?
WWF Türkiye yaban hayat uzmanı Ahmet Emre Kütükçü, konunun Türkiye’deki sayılı uzmanlarından. “İki yıl önce leopar stratejisi planı yapmıştık. Bugüne kadar varlığıyla ilgili bilgiler yeterli olmadığı için bakanlık konuya uzaktı. Şimdi artık kimsenin kayıtsız kalamayacağı kadar yakınız leopara. Bu canlının varlığı efsane olmaktan çıkıp gerçeğe dönüştü” diyor.
Hakkâri en muhtemel adres
Anadolu’da görülen ve genellikle Anadolu parsı ya da leoparı olarak nitelendirilen türün aslında dünyada yalnızca bin civarında bireyi kalan Kafkasya leoparı (Panthera pardus saxicolor) olduğunun altını çizen Kütükçü, artık leopar için ‘Ulusal Eylem Planı’ oluşturulması gerektiğini söylüyor. Bu çerçevede yapılması gerekenleriyse şöyle anlatıyor:
“Türün henüz Anadolu’da üreyip üremediğini tam olarak bilmiyoruz. Varlığından haberdar olduğumuz bize en yakın popülasyon Irak’ın kuzeyindeki Zagros Dağları, Ermenistan, Nahçıvan ve İran’ın sınırlarımıza yakın bölgelerinde bulunuyor. Bu canlı çok uzun mesafeler kat edebilir. Azerbaycan’da görüntülenen bir leoparın 300 kilometre yol alarak Ermenistan’a gidip geldiğini biliyoruz. Son olarak Tunceli’de görüntülenen genç bireyin de komşu ülkelerden buraya geldiğini tahmin ediyoruz. Orada yerleşik olması pek olası değil. Türkiye’de eğer yerleşik varsa bunun Hakkâri civarında olması daha büyük olasılık. Zaten ilk yapmamız gereken de bu canlının ülkemizin nerelerde yaşayabileceğini tespit etmek. Hayvanın besin ihtiyacını karşılama kapasitesine uygun ve insan baskısından uzak kalmış alanların öncelikli olarak tespit edilmesi gerekiyor.”
Bu foto-kapan görüntüsünde olduğu gibi, bir zamanlar Doğu Akdeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinde, daha çok ormanlık ve dağlık alanlarda yaşadığı biliniyor.
Korumak için birlikte çalışmak şart
WWF Azerbaycan’ın 12 Kafkas leoparının varlığını keşfettiğini, yine aynı şekilde diğer ülkelerde hayvanın yakından takip edilip hakkında bilgi toplanmaya çalışıldığını anlatan Kütükçü, “Türün korunması için uluslararası toplantılara katılıyoruz. Ermenistan ve Azerbaycan’ı başka bir konuda bir masada birlikte görmeniz mümkün değildir ama bu hayvanı korumak için iki ülkenin doğa korumacıları bir araya geliyor. Biz de onlarla çalışıp, üretilen bilgiden yararlanarak geçiş koridorlarını belirleyebiliriz. Bunun için bakanlığın yanımızda olması şart” diyor. Leoparın bulunduğu bölgelerde insanları bilgilendirmek gerektiğini anlatan Kütükçü, “Yeryüzünde 1000 kadar kaldığı düşünülen bu canlının görüldüğünde vurulmasının engellenmesi gerek” diyor.