‘Düsseldorflu Delikanlılar’ı dize getiren kadın

Düsseldorfer Jonges (Düsseldorflu Delikanlılar) erkeklerden oluşan bir yerel miras derneği. Alman kültürünü korumayı amaçlayan bu muhafazakâr derneğin iki yılda bir verdiği görsel tasarım ödülünü alan ilk kadın, göçmen bir ailenin ressam kızı Meral Alma oldu. Üstelik, dernek bugüne kadar sadece erkeklere verdiği ödülün adını değiştirip ‘kadın’ ibaresini eklemek zorunda kaldı. Derneğin başkanı Wolfgang Rolshoven, çokrenkli sanat anlayışı sebebiyle ödüle layık görülen Alma’nın genç kuşak Alman sanatçılar arasında yıldızının parladığını söyledi.

Büyükannesi 1973’te Adana’dan Almanya’ya giden Meral Alma, orada doğup büyüdü. Erken yaşlarda sanata olan ilgisini fark etse de edebiyat ve sosyoloji eğitimini tamamladıktan sonra Düsseldorf Sanat Akademisi’ne girdi. Bu alanda pek çok ödül aldı ama adını asıl geçen yıl yaptığı, Almanya’da sergilenen en büyük yağlıboya tablo olma özelliği taşıyan ‘Hayat Sirki’ eseriyle duyurdu. Düsseldorf’un ‘muhafazakâr delikanlılarını’ dize getirme hikâyesini 36 yaşındaki sanatçıdan dinledik.

Geçen yaz görsel sanat alanında Jonges Ödülü’nü aldınız. Nasıl hissediyorsunuz?

Bu ödülü daha önce kazananlar arasında Düsseldorf Güzel Sanatlar Akademisi’nin eski müdürü, ünlü heykeltıraş Tony Cragg gibi isimler var. Sadece erkekleri üye olarak kabul eden ve erkeklere ödül veren bu dernek, 89 yıllık tarihinde ilk kez bir kadın sanatçıyı ödüllendirdi. Muhafazakâr Jonges’in, sanatında herhangi bir geleneğe bağlı olmayan ve çokkültürlü bir geçmişe sahip bir kadında karar kılmasını dikkate değer buluyorum. Bunu başka ülkelerdeki Türkiye kökenli kişiler için de iyi bir işaret olarak görüyorum. Bu ödüle layık görülen ilk kadın olmak benim için tarihi bir an. Çok mutluyum ve gururluyum.

‘ÇOCUKKEN MUTFAĞI BOYADIM’

Geçen sene de ‘Hayat Sirki’ isimli eseriniz Almanya’da sergilenen en büyük tablo olmuştu. Bize hikâyesini anlatır mısınız?

‘Hayat Sirki’ eserimde yoğun bir resim algısı oluşturma arzusundaydım. Gözlemcinin bu dünyaya giriş yapmasına imkân vermek istedim. Bunun için olağanüstü büyük boyuta, oda içerisinde bir kompozisyona ve farklı ışık frekanslarına reaksiyon gösteren plastik resim katmanlarına ihtiyaç duydum. ‘Hayat Sirki’ hayatın oyununu konu ediyor. Figürler, çevre, hikâyeler hareket halinde... Hiçbir şey statik, geometrik, düz değil. Hayat gibi...

İşlerinizi nasıl tanımlıyorsunuz?

Nesneleri yüzeysel olarak resmetmek istemiyorum. Aksine, benim için durumu, gözlemleri, algıları, fikirleri tuvale sürmek, bunları hissedilir kılmak önemli. Bundan dolayı resimlerim nadiren tamamen soyut. Bilakis dışavurumlu ve tekerrür eden karakterler, semboller ve arkaik etki yaratan karalama figürlerin olduğu parlak renklere sahip.

Her zaman resimle ilgili miydiniz?

Renkler beni daha çocuk yaştayken heyecanlandırıyordu. İlkokulda mutfağı masmavi boyamaya karar verdim. Okul görüşmesinde tahtaya başarılı bir eskiz çizmem eğitime erken başlamamı sağladı. 5’inci ve 6’ncı sınıfta ülke çapında yarışmalarda başarılı oldum. Okulu bitirdikten sonra farklı bir alanda eğitim alsam da resim hep hayatımdaydı. Alman dili ve edebiyatı ve sosyoloji eğitimimi tamamlamama yakın sanatı meslek edinme cesaretini gösterdim. Düsseldorf’taki uluslararası üne sahip Güzel Sanatlar Akademisi’ne girdim, 4 yıl önce mezun oldum. Aralarında üniversite, kent galerileri ve Deutsche Bank’ın da olduğu çok sayıda mekânda sergi açtım. Edebiyattan da kopmadım ve bir yandan doktora çalışmama devam ediyorum.

‘İSTANBUL’DAN DÜNYAYA GÜÇLÜ BİR MESAJ GÖNDERMEK GÜZEL OLUR’

Türkiye’yi ziyaret ediyor musunuz?

Türkiye muhteşem bir ülke. Yakın gelecekte çalışmalarımı İstanbul’da da sergileme şansım olursa bundan çok gurur duyarım. Bu özel şehirden sanatın sesiyle dünyaya etkili ve güçlü bir mesaj göndermek güzel olur.

Genç kadın sanatçılara ne söylemek istersiniz?

Küresel sanat piyasasında kadınların az temsil edildiğini düşünüyorum. Ancak sosyal medya güzel sanatların yeni pazarlama yolları bulmasına imkân veriyor. Bu da genç isimlerin görünür olmaları için güzel bir fırsat.

En büyük hayaliniz nedir?

Eğitime erişim imkânına sahip olmaları için -kökenlerinden ve mali kaynaklarından bağımsız olarak- çok sayıda çocuğa yardım etmek istiyorum.

‘HAYAT SİRKİ’NİN AŞAMALARI

Gözlemci gün ışığında görüş alanını dolduran eserin önünde duruyor ve münferit senaryoları izliyor.

Karanlıkta özel renk pigmentlerinin güçlü ışığından dolayı belirli alanlar önplana çıkıyor.

Zifiri karanlıkta resim küçülerek esas halini alıyor, taslak halinde görünüyor.

Yapıt ışık frekansının etkisinde renksiz oluyor. Sanki dünyanın üzeri sepya filtreyle kaplanmış gibi.